به گزارش خبرنگار مهر، برنامه رادیویی گفتگوی فرهنگی به‌مناسبت فرارسیدن بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، با حضور افشین شحنه‌تبار مدیر و موسس انتشارات شمع و مه در ایران و انگلستان از آنتن رادیو گفتگو پخش شد.
شحنه‌تبار در این‌برنامه گفت: هفته کتاب یا نمایشگاه کتاب تهران بهانه‌ای است که به خانواده کتاب جانی بدهیم. تفاوت این دوره هفته کتاب، با سال‌های دیگر در این است که با توجه به شرایطی که ویروس کرونا بوجود آورد، مانند بسیاری از اصناف دیگر ما هم با رکودی مواجه بودیم و متاسفانه حتی بسیاری از ناشران از این صنف جدا شدند. از این دید می‌توان کرونا را بسیار جدی گرفت که آلمان‌ها هم برای اولین بار در طول تاریخ، 20 روز مانده به شروع نمایشگاه کتاب فرانکفورت که بزرگترین واقعه کتاب در دنیاست، آن را منحل کرده و سیستم مجازی را راه اندازی کردند که متاسفانه بازخورد خوبی از آن دریافت نشد و به این نتیجه رسیدند که هیچ گاه نمایشگاه مجازی نمی‌تواند جایگزین نمایشگاه‌های حضوری باشد.
وی افزود: وضعیت صنعت نشر این‌روزها در دنیا، غیرقابل پیش‌بینی شده است. یک‌نمونه بارزش این است که تا آخر بهار 2021 هیچ نمایشگاه کتابی در جهان برگزار نخواهد شد. یک نمونه دیگرش این است که حتی در اسفندماه هم نمایشگاه‌های کتاب پاریس و لندن که با فاصله بسیار کمی از هم برگزار می‌شدند، 4 ماه به تعویق افتاده‌اند. یعنی کرونا وضعیتی را به وجود آورده که کشورهایی که در این زمینه نیز پیشتاز بودند، قادر به پیش‌بینی نیستند و متاسفانه باید گفت که شرایط صنعت نشر در دنیا بسیار وخیم است و حتی ناشران بزرگ دنیا با همدیگر ادغام شدند و یا بسیاری از ناشران بزرگ دنیا، حاضر شده‌اند در ازای دریافت پول، کتاب چاپ کنند. همه این‌مسائل نشان می‌دهند شرایط اقتصاد نشر جهان وخیم است.
این‌ناشر در ادامه گفت: با توجه به قدرت قلم نویسندگان، به‌نظرم کم‌کاری و کوتاهی ناشران ایرانی است که باعث شده هیچ‌نقشی نسبت به پیشینه فرهنگی و ادبی در دنیا نداشته باشیم. نباید از دولت خرده گرفت، کار دولت همیشه نوسان داشته است. به همین دلیل ناشر ایرانی، باید مستقل عمل کند و راهی پیدا کند تا نیازی به سیستم دولتی نداشته باشد، در این صورت است که می‌تواند در مسیر خود پیشرفت کند. حضور در فضای جهانی نشر، کاملا با فضای داخلی ایران متفاوت است. در این‌شرایط دیدگاهی که ناشر ایرانی دارد، اصولا سنتی است و نمی‌تواند وارد مارکتینگ جهانی شود. با این دید ناشران ایرانی مطمئنا به جایی نمی‌رسند با وجود این‌که در بخش خصوصی و غیرخصوصی هزینه‌های بسیاری انجام شده، اما بدون استثناء همه آنها با شکست مواجه شدند و هزینه سنگینی از بودجه کشور از بین رفت.
شحنه‌تبار گفت: در فضای جهانی کتاب، راهی نداریم جز آنکه بتوانیم حضور مستقیم داشته باشیم. به نظر می‌رسد که بحث کپی رایت در کنوانسیون برن بسیار لطمه می‌زند ولی بدون شک راهکاری می‌توان اتخاذ کرد. در حوزه بین‌الملل پیشرفت خوبی حاصل شده است. از زمانی که ایران مهمان ویژه نمایشگاه کتاب مسکو بود، باعث شد تا ترسی که در ناشران ایرانی بود تا مقداری از بین برود و با اعتماد در این فضا فعالیت داشته باشند. در شرایط فعلی جهانی کتاب وضعیت خوبی نداریم و اگر بتوانیم بحث کتاب را به‌صورت مداوم تکرار کنیم، و با برنامه ریزی مناسبت و ساخت برنامه به صورت مجازی آن را در گوش مردم تزریق کنیم، تاثیرگذار خواهد بود.
وی گفت: در حال حاضر، وضعیت کنونی صنعت نشر ایران از اروپا بهتر است. این‌صنعت در اروپا به‌ویژه فرانسه وضعیت بسیار وخیمی دارد و کاملا راکد شده است. همین‌طور در انگلیس کتاب فروشی‌ها بسته می‌شوند و اوضاع خوبی ندارند. اما در ایران شاهد بوده‌ام که برخی از ناشران دوباره دارند کار را آغاز می‌کنند و چرخه نشر را به چرخش می‌اندازند. در شرایطی که تقریبا همه اصناف، متوقف شده است، کتاب هنوز در حال حرکت است، درست است که این حرکت به دلیل کرونا کند شده، اما می‌توان از شرایط پیش آمده، استفاده کرد و تسلیم شرایط نشد.
نظر شما