بصیرت، مواسات، مساوات از خصوصیات مهم جامعه مهدوی است

خبرگزاری مهر، گروه دین و اندیشه، عصمت علی آبادی: اعتقاد به موعود و منجی که سرانجام روزی با آمدنش دنیا را پر از عدل می‌کند مورد اتفاق تمامی ادیان است و هر دین و مکتبی متناسب با فرهنگ دینی و ملی خود از آخرین موعود سخن گفته است. اسلام به عنوان آخرین و کامل‌ترین دین از ادیان آسمانی، به مسأله منجی و مهدویت بیش از سایر ادیان اهمیت داده و در تبیین مسائل مربوط به آن اهتمام خاصی ورزیده است. بر اساس جایگاه مهم مهدی (عج) موعود در اسلام است که همه مسلمانان از هر گروه و فرقه‌ای بر این مساله اتفاق دارند که در آخرالزّمان حضرت مهدی (عج) خروج می‌کند؛ و بر این مساله نیز اتفاق نظر دارند که آن حضرت از نسل حضرت علی (ع) و فاطمه زهرا (س) است و نامش نام پیامبر (ص) است.علاوه بر آیات فراوانی که بر مسئله مهدویت در اسلام و ظهور حضرت مهدی (ع) دلالت می‌کند، روایات شیعه و سنی در این زمینه، بسیار زیاد و به حد تواتر رسیده است، به گونه‌ای که کسی نمی‌تواند درباره درستی آنها تردید به خود راه دهد.

مقوله مهم مهدویت، به دلیل اثرات بسیار حیاتبخشی که دارد؛ در معرض خطرات و آسیب‌هایی است و اصولاً هر امر مهمی به نسبت اهمیتش، در معرض خطرها و آسیب‌هایی است. مهدویت هم با اثرات بسیار بهجت زای خود که کمترین آن‌ها، امید به آینده و سر فرو نیاوردن در مقابل حوادث، ستم‌ها و سختی هاست، از این قاعده مستنثی نیست.

از آن جمله می‌توان به: برداشت‌هایی انحرافی از مقوله انتظار فرج؛ افراط و تفریط در ارائه چهره مهر و قهر از امام عصر (عج)؛طرح مباحث غیرضروری؛ شتابزدگی و تعجیل؛ توقیت و تعیین وقت ظهور؛ تطبیق نادرست نشانه‌های ظهور؛ افراط و تفریط در تبیین مفهوم غیبت؛ ملاقات گرایی؛ آرزوگرایان بی عمل؛ عاشق نمایان دنیاخواه؛ مدعیان دروغین مهدویت و نیابت خاصه و عامه؛ عدم پیروی از ولایت نواب عام؛ فعالیت‌های غرب و مستشرقان و… اشاره کرد.

خبرگزاری مهر درصدد است در خلال یادداشت‌ها، گزارش‌ها و گفت‌وگوهایی به این مقوله مهم و آسیب‌های آن بپردازد.

در همه ادیان ابراهیمی اعتقاد به ظهور منجی وجود دارد، در کتب مقدس ادیان آسمانی به این بشارت داده شده است که ظلم و ستم باقی نخواهد ماند و صالحان به رهبری موعود الهی، دنیا را پر از عدل و داد می‌کنند. طبق آیات و روایات این ظهور و جامعه آرمانی مهدوی پس از امتحانات شدید محقق می‌شود، جامعه مهدوی دارای ویژگی‌ها و خصوصیاتی است که بخشی از آنها در دوره رسالت پیامبر اکرم (ص) و بخشی هم در دوره ۴ ساله حکومت امیرمومنان امام علی (ع) مشاهده شده است اما همه ویژگی‌ها و خصوصیات جامعه مهدوی یا همان مدینه فاضله از نظر اسلام پس از ظهور و در دوران حکومت امام زمان (عج) محقق می‌شود.

عدالت محوری و ظلم ستیزی، توجه خاص به نیازمندان، رشد اقتصادی، مبارزه با تبعیض طبقاتی از ویژگی‌های بارز حکومت مهدوی است. در دولت کریمه امام زمان (عج) دستورات قرآن احیا شده و با بدعت‌ها مبارزه می‌شود، همچنین شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بشریت در بهترین وضعیت قرار می‌گیرد، اتحاد، همدلی و صلح کلی بر جهان حاکم می‌شود. در دولت کریمه امام زمان (عج) و پس از ظهور امنیت کامل جهان را فرامی‌گیرد.

در گفت‌وگو با حجت الاسلام محمد رضا فوادیان کارشناس مرکز تخصصی مهدویت به بخش کوچکی از ویژگی‌های جامعه و حکومت مهدوی اشاره خواهیم کرد که در ادامه می‌خوانید:

حجت الاسلام محمد رضا فوادیان کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، درباره ویژگی‌های جامعه موعود و دولت کریمه در اندیشه مهدویت، با اشاره به بخشی از کتاب چشم اندازی به حکومت امام مهدی (عج) به نویسندگی نجم‌الدین طبسی، گفت: در بخش اول این کتاب به جامعه پیش از ظهور اشاره شده و در بخش دوم نیز به توضیح جامعه پس از ظهور پرداخته است و تمامی روایات درباره جامعه قبل و بعد از ظهور را دسته بندی کرده است.

وجود روزنه‌های امید در دوران پیش از ظهور

وی افزود: زمانی که به روایات پیش از ظهور مراجعه می‌شود دنیای تیره و تاریک همراه با فساد و فتنه پیش روی انسان‌ها است البته یکی از زیبایی‌هایی که در روایات برای همین دوران تاریک بیان کرده روزنه‌های امید است که گمان نشود انسان در آخرالزمان چاره‌ای جز پناه بردن به فساد و فتنه ندارد بلکه پایگاه‌های امن انسان‌های خوب در همین روزنه‌های امید بیان شده است.

مدینه فاضله یا جامعه آرمانی پس از ظهور شکل می‌گیرد

کارشناس مرکز تخصصی مهدویت با بیان اینکه جامعه پس از ظهور سرشار از عدالت، دادگری، زیبایی و روشنی است، عنوان کرد: در روایات فراوانی آمده است که امام مهدی (عج) جهان را پر از عدل و داد می‌کند، همچنین رشد دانش و شکوفایی عقل، کمال آرزوها همگی در نهایت آن چیزی است که بشر فکر می‌کند و این موارد در جامعه پس از ظهور رخ خواهد داد، همه خیر و خوبی دنیا زمان پس از ظهور امام زمان (عج) اتفاق می‌افتد از این رو ادبیات دینی تاکید فراوانی بر این دارد که مدینه فاضله یا جامعه آرمانی پس از ظهور شکل می‌گیرد.

این پژوهشگر و مؤلف مهدوی درباره چالش‌ها و آسیب‌های پیش روی جامعه در حال حرکت به سوی جامعه مهدوی، تصریح کرد: آخرالزمان همواره برای مخاطبان خود توأم با تهدید و فرصت یا به عبارتی با ریزش یا رویش همراه بوده است، به طور قطع جامعه‌ای که می‌خواهد به کمال مطلق برسد باید تلاش‌هایی را انجام دهد، فاصله گرفتن از سعی و تلاش و صرفاً بر نیروی فردی انسان تکیه کردن از مهمترین چالش‌های آخرالزمانی است.

عضو هیأت علمی مرکز تخصصی مهدویت با بیان اینکه درباره آسیب‌ها و چالش‌های جامعه مهدوی سید محمد میرتبار کتابی به نام «آسیب شناسی جامعه منتظر» و حجت‌الاسلام محمدصابر جعفری کتابی به نام «اندیشه مهدویت و آسیب‌های آن» دارند، اظهار کرد: در کتاب اندیشه مهدویت به ۱۳ آسیب اشاره شده است؛ به عنوان مثال تطبیق کردن، تعجیل داشتن، مبتلا به توقیف شدن یا پرداختن به مواد غیر ضروری از جمله آسیب‌های جدی جامعه مهدوی است، متأسفانه در برخی از جوامع به جای اینکه به مسائل مهم و کلیدی برای داشتن جامعه منتظر توجه شود به مباحث عرفی و یا سطحی برای مخاطب بسنده شده است.

لزوم توجه به صفات و خصوصیات اخلاقی یاران امام زمان (عج)

حجت الاسلام فوادیان در خصوص اعتقادات و اخلاق جامعه مهدوی در دولت کریمه امام زمان (عج)، ابراز کرد: حجت‌الاسلام جواد محدثی کتابی به نام «اخلاق مهدوی» دارند که در آن گفته شده جامعه زمینه ساز ظهور و حکومت مهدوی باید دارای برخی فاکتورهای مهم در حوزه‌های اخلاق فردی و اجتماعی باشد، یاران امام مهدی (عج) باید صفات و خصوصیات اخلاقی نیک داشته باشند بنابراین یاران امام زمان (عج) از نظر فردی سه شاخصه مهم معرفت، بصیرت و توانمندی‌های ویژه را دارند.

وی درباره معرفت و بصیرت و توانمندی‌های ویژه یاران دولت کریمه امام زمان (عج) گفت: یاران حضرت در سه شاخه معرفت الله خداشناسی، معرفت امام و معرفت نفس یا انسان‌شناسی دارای آگاهی هستند بر همین اساس قدر، قیمت و ارزش و منزلت خود را می‌دانند، همچنین آنها در سه شاخه اعتقادی، اخلاقی و سیاسی بصیرت دارند، در بصیرت اعتقادی معارف اعتقادی و معاد باوری را خوب هضم کرده‌اند، در بصیرت اخلاقی به عیوب نفس خود می‌پردازند و درصدد ترمیم و رفع آن عیوب برمی‌آیند و در بصیرت سیاسی بر محور ولایت امیرمومنان امام علی (ع) و اهل‌بیت (ع) و در ادامه آن ولایت فقیه مقابل جریان‌های فتنه ایستادگی می‌کنند حتی اگر این فتنه‌گران از افرادی شاخص یا نخبه جامعه باشند. یاران امام زمان (عج) بر اساس توانمندی‌های ویژه چشم اندازهای فرا نسلی و فرامنطقه‌ای دارند.

در جامعه مهدوی اجرای عدالت به تکامل می‌رسد

کارشناس مرکز تخصصی مهدویت درباره خصوصیات اجتماعی یاران امام زمان (عج) ابراز کرد: به لحاظ اجتماعی جامعه منتظر باید به سمت تکامل اجتماعی به پیش برود، غم و شادی دیگران را غم و شادی خود به حساب آورند و در مواسات و مساوات کوشا باشند. همچنین از دیگر ویژگی بسیار مهم یاران حضرت این است که اطاعت پذیری آنها در زمینه اجرای عدالت به تکامل برسد گرچه اجرای عدالت به ضرر آن فرد یا جامعه باشد.

همه خیر و خوبی دنیا زمان پس از ظهور امام زمان (عج) اتفاق می‌افتد از این رو ادبیات دینی تاکید فراوانی بر این دارد که مدینه فاضله یا جامعه آرمانی پس از ظهور شکل می‌گیرد

وی با بیان اینکه تمام انسان‌ها به صورت فطری از ظلم ناخرسند هستند، عنوان کرد: آیت الله امامی کاشانی در کتاب خود به نام «خط امان» مهدویت را یک امر فطری محسوب کرده است و با دانشمندان سایر ادیان در این باره گفتگو کرده است. این مسئله مهمی است که هیچ جای جهان فردی را نمی‌توان پیدا کرد که از ظلم راضی یا مخالف عدالت باشد، ما دارای حسن و قبح در مسائل عقلی هستیم یعنی عقل به ما حکم می‌کند که عدالت نیکو و ظلم زشت و قبیح است، مهدویت هم این مسائل را فطری و عقلی می‌داند. شعار امام مهدی (عج) هم در اجرای احکام بر محوریت عدالت و مبارزه با ظلم قرار دارد.

در حکومت امام مهدی (عج) ملاک و معیار سنجش انسان‌ها بر اساس تقوا است

حجت الاسلام فوادیان درباره اثر شاخص‌های جامعه مهدوی بر اخلاق شهروندی بیان کرد: خوشبختانه اخیراً کتاب‌های خوبی با عنوان شهر منتظر چاپ شده است که نشان می‌دهد شهروندان حکومت امام مهدی (عج) دارای برخی خصوصیات و ویژگی‌ها هستند مهمترین آنها این است که شهروندان بر اساس مالیات و قابلیت‌های مادی دسته بندی نمی‌شوند و شهروند درجه یک و دو وجود ندارد بلکه دسته بندی شهروندی در حکومت امام مهدی (عج) بر مبنای و اساس تقوا است، همان گونه که در زمان پیامبر (ص) معیار دسته‌بندی افراد تقوا بود، به عنوان مثال اگر چه سلمان فارسی ملیت فارسی داشت با عموی پیامبر (ص) که از بزرگان قریش بود تفاوتی نداشتند و فقط تقوا مدنظر بود، ملاک و معیارها در جامعه مهدوی تقوا و بر اساس ملاک و معیارهای جامعه علوی و نبوی است.

مطرح شدن دکترین مهدویت در جامعه کنونی

کارشناس مسائل مهدویت در پایان خاطرنشان کرد: مهدویت به لحاظ اینکه آرمان و هویت‌آفرین است قابلیت‌های متنوع در حوزه‌های مختلف دارد، خوشبختانه امروزه مهدویت با عنوان دکترینی مطرح می‌شود که قابلیت آموزش و بیان راهبرد برای مسائل مختلف جهانی را دارد، با توجه به بینارشته‌ای شدن مهدویت با روانشناسی، جامعه شناسی، علوم اجتماعی و … امروزه مشخص شده است که مسائل مهدوی برای برون رفت از چالش‌های آخرالزمانی و مسائل اجتماعی قابلیت فراوانی دارد.