استقرار تفنگداران آمریکایی در شرق یمن/ اهمیت استراتژیک «المُهره»

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل رامین حسین آبادیان: چندی پیش بود که منابع رسانه‌ای از ورود تفنگداران ایالات متحده آمریکا به محور شرقی یمن خبر دادند. نیروهای آمریکایی پس از ورود به یمن در فرودگاه «الغیضه» واقع در استان «المُهره» مستقر شدند. این در حالی است که در اواخر ماه ژانویه گذشته نیز نیروهای مشترک آمریکا و انگلیس وارد فرودگاه الغیضه در استان المهره شده بودند.

تحرکات نظامی ایالات متحده آمریکا در استان‌های مختلف یمن به ویژه پس از سفر «کریستوفر هنزل» سفیر آمریکا در این کشور به فرودگاه الغیضه طی سال گذشته، بیش از پیش افزایش یافته است. سفیر آمریکا در یمن پیشتر در جریان سفر ناگهانی خود به استان المهره با «محمد علی یاسر» استاندار تعیین شده از سوی ائتلاف متجاوز سعودی در المهره دیدار و گفتگو کرد.

آمریکایی‌ها با ورود به محور شرقی یمن تلاش کردند تا به اشغال این محور توسط عربستان سعودی مشروعیت بخشند با این حال، دو طرف هیچیک از محورهای گفتگوی خود را رسانه‌ای نکردند. در این گیرودار، برخی منابع از توافق میان دولت مستعفی یمن به ریاست «عبد ربه منصور هادی» و مقامات سعودی بر سر گسترش نفوذ ریاض در استان المهره یمن خبر دادند.

در واقع، سفیر ایالات متحده آمریکا با سفر اخیر خود به استان المهره تلاش کرد تا اشغال این استان توسط عربستان سعودی و تلاش آن برای بسط سیطره‌اش در این استان را مشروعیت بخشد.

سفر ناگهانی «کریستوفر هنزل» سفیر آمریکا در یمن نشان داد که آمریکایی‌ها برنامه خاصی برای این استان و به ویژه محور شرقی یمن دارند. علت ورود آمریکایی‌ها به استان المهره در اهمیت جغرافیایی آن نهفته است. این استان علیرغم دور ماندن از کانون درگیری‌ها، اهمیت بسزایی برای ائتلاف سعودی و نیز ایالات متحده آمریکا دارد.

استان المهره در شرق یمن از لحاظ جغرافیایی جایگاه ویژه ای دارد. این استان از جنوب به دریای «مکران» و بندر «نشطون» و از شمال به مرز عربستان و منطقه «الخرخیر» می‌رسد. المهره از لحاظ مساحت دومین استان بزرگ در یمن پس از حضرموت به شمار می‌رود که از نظر جغرافیایی و اقتصادی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

المهره همچنین دارای طولانی‌ترین نوار ساحلی در یمن است و ۲ گذرگاه مرزی دارد. درست به دلیل همین اهمیت استراتژیک است که المهره هدف توطئه جویی‌های سعودی‌ها و آمریکایی‌ها قرار گرفته است. پس از انتشار گزارش‌های مختلف از حضور نظامی ایالات متحده آمریکا در شرق یمن، انتقادات فراوانی از واشنگتن مطرح شد. با این حال، مقامات آمریکایی در پاسخ به این انتقادات مدعی شدند که با هدف مبارزه با تروریسم در استان المهره حضور یافته‌اند.

واشنگتن در حالی از مبارزه با تروریسم به عنوان هدف ورود به شرق یمن یاد می‌کند که استان المُهره اساساً هیچگاه شاهد حضور تروریست‌های تکفیری نبوده است این ادعا در حالی مطرح شد که المهره هیچگاه شاهد حضور تروریست‌های تکفیری نبوده است. تروریست‌های القاعده که همواره در نقاط مختلف یمن فعالیت کردند هیچگاه به المهره راه پیدا نکردند. بنابراین، مقامات آمریکایی بهانه مبارزه با تروریسم را دستاویزی برای تحقق اهداف واقعی خود در شرق یمن قرار دادند. همانطور که گفته شد، یکی از مهمترین اهداف نیروهای آمریکایی از ورود به شرق یمن، مشروعیت بخشیدن به اشغال این محور توسط عربستان سعودی بوده است.

از سوی دیگر، تشدید رقابت‌های میان عربستان سعودی و امارات متحده عربی در نقاط مختلف یمن نیز بی ارتباط با حضور نظامی آمریکا در استان المهره نیست. پس از آنکه رقابت‌های سیاسی و نظامی میان ریاض و ابوظبی در یمن تشدید شد، مقامات سعودی از آمریکایی‌ها درخواست کمک کردند و مقامات واشنگتن نیز طرح تقویت حضور نظامی خود در شرق یمن را مطرح کردند تا بدین‌ترتیب با توسعه طلبی ابوظبی در جنوب یمن مقابله کرده باشند.

از سوی دیگر، آمریکا و سعودی از رهگذر تقویت حضور نظامی خود در شرق یمن تلاش می‌کنند تا مانع از نفوذ نیروهای تحت امر امارات یعنی همان شورای انتقالی جنوب به این محور بشوند. بر اساس آنچه که گفته شد، می‌توان اینگونه نتیجه گیری کرد که رقابت‌های گسترده عربستان سعودی و امارات در جنوب یمن برای تسلط بر منابع گازی و نفتی در این محور، پای آمریکایی‌ها را به شرق باز کرده است.

آمریکایی‌ها بسیار امیدوارند که از رهگذر حضور در استان المُهره روند پیشروی‌های نیروهای مقاومت در استان مأرب را با کُندی مواجه سازند افزون بر این، نمی‌توان ورود تفنگداران ایالات متحده آمریکا به محور شرقی یمن را بی ارتباط با تحولات استان مأرب دانست. در حال حاضر نیروهای ارتش یمن به چند کیلومتری مرکز شهر مأرب نزدیک شده‌اند و در چند قدمی فتح تمامی نقاط استراتژیک این شهر هستند.

از آنجایی که مأرب نیز در شرق یمن واقع شده است، آمریکایی‌ها بسیار امیدوارند که از رهگذر حضور خود در استان المهره و اشراف آن بر شهر مأرب، بتوانند نتیجه نبرد میدانی در این شهر را به نفع متجاوزان سعودی تغییر دهند.

در هر صورت، آنچه که واضح به نظر می‌رسد، این است که جنگ قدرت میان عربستان سعودی و امارات در جنوب یمن از یک سوی و نیز پیشروی‌های گسترده نیروهای مقاومت یمن در شهر مأرب از سوی دیگر، پای آمریکایی‌ها را به محور شرقی این کشور باز کرده است. در این شرایط، تسلط نیروهای یمنی بر مرکز شهر مأرب دیگر نه شکستی برای عربستان سعودی که شکست بزرگی برای آمریکا محسوب خواهد شد.