به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ستاد خبری سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران، نشست «برخط فرضی» انجمن سینمای جوانان ایران با عنوان «مکتب‌های هنری و سینمای اکسپریمنتال»، با حضور محمدرضا اصلانی نویسنده، کارگردان و پژوهشگر باتجربه و با اجرا و کارشناسی تی‌یام یابنده در صفحه اینستاگرام معاونت فرهنگی و آموزش انجمن برگزار شد.
در ابتدای این نشست، اصلانی درباره سینمای تجربی گفت: از دهه ۱۹۲۰ تا ۱۹۳۰ میلادی در فرانسه دوره مهمی از تاریخ سینمای تجربی را مشاهده می‌کنیم که البته این موج بعدها توسط سینمای داستانگر سرکوب می‌شود. سینمای آزاد را نیز در دهه ۶۰ انگلستان شاهد بودیم که از آن زمان تاکنون سینمای تجربی در این کشور با فراز و نشیب مسیر خود را پی گرفته است. آثار این سینما را امروزه در اقصی نقاط دنیا می‌توان مشاهده کرد، به‌خصوص در هند جریان سینمای تجربی را به صورت گسترده شاهد هستیم.
این هنرمند بیان کرد: انسان تجربه‌گر راه خودش را پیدا می‌کند. سینمای رایج ضد چنین تفکری و شاید بتوان گفت تا حدی عقب افتاده است و تنها در جهت جامعه آرایی حرکت می‌کند. سینمای تجربی امری با قوانین دلخواه و شخصی نیست که برای مثال بگوییم امروز دوست دارم دوربین را به روش خودم بگردانم. درواقع سینمای تجربی به جهان انسانی یک‌پارچه نگاه می‌کند و درواقع سینما، سینما نیست و هیچ چیز در این گونه سینمایی هیچ‌چیزی نیست.
اصلانی گفت: ما نباید درباره سینما گزاره‌هایی به ظاهر منطقی به کار ببریم که در باطن مهمل هستند و باعث محروم کردن سینما از غنای تجربه بشری می‌شوند. سینمای تجربی درون ذات بشری عمل می‌کند و فقط از ذات نقاشی و شعر الهام نمی‌گیرد، بلکه به ذات آن‌ها حمله کرده و دگرگونشان می‌کند. در واقع سینمای تجربی امری فعال است.
وی بیان کرد: در هنر فرم و محتوا جدا از هم نیستند و درواقع ۲ روی یک کاغذ به حساب می‌آیند و «فرم»، زاینده محتوا و معناست. همه‌چیز ابتدا به ساکن تنها فرم است و بعد، ما به آن فرم معنا می‌بخشیم. هر چیز در فرم مخصوص به خود قدرت بیان خود را دارد. کار سینمای تجربی نیز همین کشف خویشتن است و همین‌طور که به دنبال خود می‌گردیم، مسائل دیگر نیز کشف می‌شوند.
اصلانی در بخش دیگری از سخنانش گفت: کار یک فیلمساز آزاد کردن ابژه و سوژه است، نه زندانی کردن آن. کار فیلمساز باز کردن در زندان قاب دوربین برای اشیا است. فرم، شکل دادن به چیزی است که بتواند معنای خود را گسترش دهد و تمامیت‌پذیر نباشد.
این کارگردان تاکید کرد: ما ساختار فیلم را به وجود می‌آوریم و وقتی آن ساختار به کمال رسید فرم را ایجاد کنیم درواقع، ساختار زمینه‌ای برای ایجاد فرم است و بدون آن نمی‌توان فرم ایجاد کرد. شاید به این دلیل باشد که بازیگران من در فیلم‌هایم بازی نمی‌کنند، بلکه در تمامی لحظه‌ها زندگی می‌کنند. درواقع مدلی انگیزه‌بخش برای ترسیم نمایی از زندگی هستند.
اصلانی بیان کرد: من انسانی ضد عادت هستم و هیچ‌وقت، هیچ پدیده‌ای در نظرم یکسان جلوه نمی‌کند و هربار با حیرت به طبیعت اعجاب‌آور نگاه می‌کنم. این اتفاق را در فیلم «شطرنج باد»، می‌توان به خوبی مشاهده کرد. کاری هم به انتقادهایی که از این اثر شد ندارم و دوست ندارم کسی عادت‌های خودش را به من در هنگام ساخت فیلم تحمیل کند. بنابراین برای ساختن اثر خود فکر می‌کنم.
این پژوهشگر در پایان گفت: انسان امری خلاق است و خلاقیت و خلق کردن در ذات ما که از روح خداوند خالق هستیم، وجود دارد. حتی اعتراض هم از دل خلاقیت شکل می‌گیرد، انسان خلاق است که می‌تواند خیالش را بگسترد و اعتراض می‌کند. باید بدانیم که خیال نقشی بنیادین در انسان بودن ما دارد. ما تنها موجوداتی هستیم که خیال می‌کنیم و با خیال خود جهان را می‌سازیم. درواقع، خیال، نشانه اعتراض ما به جهان و زیربنای خلاقیت است.
سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران به دبیری سعید پوراسماعیلی و دبیری علمی احمد الستی ۲۴ آذر ۱۴۰۰ در بخش‌های مقالات پژوهشی، جستارهای آزاد و ترجمه با محوریت سینمای تجربی برگزار می‌شود.
نظر شما