هادی آرزم از نوازندگان، آهنگسازان و کارشناسان حوزه موسیقی در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن ارزیابی خود از عملکرد ارکسترهای دولتی در سال‌های اخیر بیان کرد: به طور حتم اولین نکته‌ای که می‌توانیم برای زیر ذره‌بین قرار دادن عملکرد ارکسترهای دولتی روی آن تمرکز کنیم و بعد درباره آن قضاوت‌های لازم را انجام دهیم قرار گرفتن در شرایط کرونایی است که بی انصافی محض است اگر بخواهیم ارزیابی منتقدانه‌ای از شرایط مدیریت ارکسترها داشته باشیم اما این پدیده مهم و تاثیرگذاری که دنیا را تحت تاثیر خود قرار داد، نادیده بگیریم. بنابراین آنچه در این میان می‌تواند مورد توجه قرار گیرد در نظر گرفتن شرایطی است که طبیعتاً بر عملکرد مجموعه‌های فرهنگی هنری تاثیرات منفی خود را به جای گذاشته است.
اما و اگرهای تبلیغ برای شنیدن موسیقی خوب!
نوازنده اسبق ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر موسیقی ملی افزود: امروز ما در شرایطی هستیم که تبلیغ برای شنیدن موسیقی که به معنا و مفهوم مطلق کلمه اندیشه محور و مبتنی بر بالا بردن سطح تفکر و آگاهی مخاطب است، امری ضروری است. شرایطی که قطعاً و حتماً مدیران ارکسترهای دولتی چه در گذشته و چه در مقطع فعلی روی آن تمرکز ویژه‌ای می‌کردند تا بتوانند بر اساس این برنامه‌ریزی تبلیغاتی، مردم را به سمت شنیدن موسیقی خوب هدایت کنند. بنابراین اگر تا به امروز می‌توانستیم در حوزه اطلاع‌رسانی و تبلیغ فعالیت ارکسترهای دولتی عملکرد بهتری را تجربه می‌کردیم طبیعتاً طیف بیشتری از مخاطبان از فعالیت چنین ارکسترهایی با خبر می‌شدند. البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که در این سال‌ها موضوع تبلیغات آثار موسیقایی یکی از پرچالش ترین بخش در فرآیند اطلاع رسانی آثار موسیقایی بوده که بخشی از عملکرد ارکسترها را تحت تاثیر خود قرار داده است.
این نوازنده ویولن بیان کرد: ای کاش حالا که موقعیتی برای ارزیابی و سنجش عملکرد ارکسترهای دولتی توسط رسانه‌ها به وجود آمده فضایی به وجود آید که بتوان پیرو آن شاهد ایجاد شرایطی بود که تبلیغات این جنس از موسیقی با محوریت ارکسترهای دولتی در رسانه ملی پیش روی مخاطبان قرار گیرد. موضوعی که می‌توانست در این سال‌ها مورد توجه بیشتری قرار گیرد و فضایی را فراهم سازد که مردم با عملکرد مجموعه‌هایی که متولی تولید موسیقی خوب و دارای اعتبار هستند بیشتر آشنا شوند. به هر حال تبلیغ برای شنیدن موسیقی جدی یکی از مهم‌ترین نکاتی است که همه دست‌اندرکاران و متولیان فرهنگی کشور باید روی آن تمرکز ویژه‌ای داشته باشند، شرایطی که قطعاً با چالش‌هایی از بیرون مواجه است اما بر این باورم برای رفع این چالش می‌توان چارچوب هدف مند تری را برای عملکرد ارکسترها ترسیم کرد.
طرح چند دغدغه برای نحوه استخدام نوازندگان در ارکسترهای دولتی
آرزم که طی سال‌های اخیر در ارکستر سمفونیک سازمان صداوسیما فعالیت دارد به کمبود نوازندگان با تجربه در ارکسترهای دولتی هم به عنوان یکی دیگر از نکات مطرح شده در حوزه عملکرد ارکسترهای این بخش اشاره کرد و گفت: طبیعتاً وقتی برخی از همکاران نوازنده ما به لحاظ قوانین اداری در معرض بازنشستگی قرار می‌گیرند، استخدام و بهره‌مندی از فعالیت‌های هنری شان نیز در ارکسترهای دولتی تحت تاثیر قوانین اداری اجتناب‌ناپذیری قرار می‌گیرد. در این راه وقتی به دلیل همین شرایط این هنرمندان یک به یک از ارکسترها خارج می‌شوند، طبیعتاً مجموعه ارکسترهای دولتی با خلاء زیادی در حوزه تجربه مواجه می‌شود. به عبارتی از یک سو شاهد ورود نوازندگان آینده دار و مستعد حوزه موسیقی هستیم که بسیار دارای ارزش است، اما از سوی دیگر شاهد خروج هنرمندان کارکشته و با تجربه‌ای هستیم که خروج این چنینی آنها ممکن است از کیفیت ارکسترها بکاهد. به همین دلیل بهتر است در این زمینه هم برنامه‌ریزی سنجیده‌ای صورت گیرد که ارکسترهای دولتی به صورت توامان شاهد حضور هنرمندان پیشکسوت و هنرمندان جوان باشند. چون حضور در ارکسترها علاوه بر استعداد و دارا بودن تکنیک‌های مرتبط با نوازندگی دربرگیرنده نکات دیگری است که پیشکسوتان این عرصه می‌توانند بهترین پل ارتباطی در این حوزه باشند.
این مدرس و آهنگساز که طی سال‌های اخیر به عنوان مشاور و کارشناس، همکاری‌های بسیاری با سازمان صدا و سیما و مجموعه‌های موسیقایی متعدد در برنامه‌های مذهبی و فرهنگی داشته است، در بخش دیگری از صحبت‌های خود تصریح کرد: متاسفانه ما امروز در شرایطی هستیم که موسیقی ملی‌مان را در حال پیشرفت نمی‌بینیم. این فرآیند هم دربرگیرنده نکات بسیاری است که صرفاً به موضوع عملکرد ارکسترهای دولتی باز نمی‌گردد، چرا که حداقل در این دو سال کرونا با موسیقی کاری کرد که واقعاً جای هرگونه پیشرفت و کاری را از ما گرفت و ما دیدیم که ارکسترها در تمامی بخش‌ها در حالت رکود قرار گرفتند. اما کار ما دقیقاً از جایی شروع می‌شود که به امید خدا بتوانیم از کرونا عبور کنیم و پس از آن ماجرا را به سمتی هدایت کنیم که ارکسترها با در نظر گرفتن نقاط ضعف و قوت گذشته به شرایطی برسند که مدیریت منسجم و موثری را تجربه کنند که اولین دستاورد آن قطعاً به سمت افزایش مخاطب خواهد رفت. پس وقتی چنین شرایطی ایجاد شود و مدیریت ارکسترها در هر مجموعه دولتی بتواند در برابر مشکلات و حاشیه‌های بیرون از حوزه موسیقی نیز طراحی و ایده پردازی کند، آن وقت می‌توانیم شاهد اتفاقات موثر تری در حوزه عملکرد ارکسترها باشیم.
نظر شما