به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پژوهشگاه فضای مجازی، جهان به سمت دیجیتالی شدن در حال پیشروی بوده و تمام صنایع از جمله نظام پولی و مالی، حوزه سلامت، کشاورزی، حملونقل و انرژی در تمام دنیا به سمت استفاده از فناوریهای دیجیتالی در حال حرکت هستند.
از این رو معاونت فناوری مرکز ملی فضای مجازی در گزارشی با بررسی کاربرد چند فناوری نوین از جمله هوش مصنوعی، زنجیره بلوکی، کلان داده، اینترنت اشیا و محاسبات ابری در حوزههای تحولی همچون نظام پولی و مالی، حوزه سلامت، کشاورزی و حملونقل اعلام کرد: ایجاد تصویر بزرگی از زمینههای کاری، زیرمجموعههای کاری و مثالهای عملی از سکوها و اپلیکیشنهای موجود هر یک از این فناوریها در حوزههای تحولی یاد شده، میتواند در تعیین تکلیف نهادهای مختلف سیاستگذار و مجری، در حرکت به سمت جهان متحول از فناوریها و در نظر گرفتن اثرات آن، کمک بهسزایی داشته باشد.
هوش مصنوعی و دیجیتالی شدن
۱. هوشمصنوعی و خدمات پولی و مالی
هوشمصنوعی در خدمات پولی و مالی در ۴ دسته تعاملی (engagement)، خودکارسازی (automation)، ایجاد بینش (Insights) و استراتژیهای سنجش و شکلدهی (Sensing and Shaping strategies) طبقهبندی میشود.
فرصتهای کلیدی ایجاد شده توسط این فناوری شامل موارد زیر است:
تعامل شناختی: ارائه خدمات سریع و شخصیسازی شده به مشتریان و تمرکز بر نیازمندیهای مشتری و ایجاد تعامل متقابل بین بانکها و مشتریانشان برای کشف جریانهای جدید درآمد.
خودکارسازی شناختی: خودکارسازی فرآیندهای تصمیمگیری انسانی، مبتنی بر کشف دانش، پردازش زبان طبیعی، ایجاد قوانین معنایی، استخراج اطلاعات مانند فرمهای افتتاح حساب OCR، اسناد KYC (شناسایی هویت مشتری) و پنکارتها.
بینش شناختی: تشخیص الگوها و روابط از منابع داده به صورت بلادرنگ، ایجاد بینشهای عمیق از ذائقه مشتری و شخصیسازی محصولات و خدمات بانکی توسط تکنیکهای هوش مصنوعی.
استراتژیهای سنجش و شکلدهی شناختی: ایجاد درک و دانش عمیق از وضعیت شرکت، پویایی بازار و روندهای برهمزننده جهت شکل دادن به استراتژیها.
۲. هوش مصنوعی و حملونقل
هوش مصنوعی در حوزههای حملونقل جادهای، هوایی، ریلی و دریایی کاربرد دارد.
در بخش جادهای، استفاده از وسایل نقلیه خودران، مدیریت ترافیک، بهرهگیری از پلتفرمهای اقتصاد مشارکتی نظیر تاکسیهای اینترنتی و اتصال دیجیتالی وسایل نقلیه سنگین در این صنعت کاربردی است.
در بخش هوایی، مدیریت ترافیک هوایی، تحلیل تقاضای بازار، مدیریت مسافران، هواپیماهای بدون سرنشین و پیشبینی مسیر پرواز به خوبی در حال انجام است.
در بخش ریلی، خودکارسازی عملیات قطار (ATO) و تعمیر و نگهداری پیشگویانه با این فناوری انجام میشود.
در بخش دریایی، ناوبری کشتی و پیشبینی بهترین مسیر حرکت با در نظر گرفتن مصرف سوخت و کاهش زمان انتظار کشتیها در بنادر از دیگر کاربردهای هوش مصنوعی در این صنعت است.
۳. هوش مصنوعی و بهداشت
هوش مصنوعی در زمینه تشخیص دقیق و بهنگام بیماریهایی مانند سرطان با تحلیل تصاویر پزشکی، کمک به بیماران برای هماهنگی با برنامههای درمان طولانیمدت، استفاده از رباتها برای انجام کارهای تکراری، توانبخشی، فیزیوتراپی و حمایت از افراد دارای بیماریهای بلندمدت در بیمارستان و آزمایشگاه، شناسایی بیماران، توسعه رباتهای جراح، کاهش هزینه و زمان تولید دارو از طریق کشف مواد دارویی جدید از کاربردهای تحقیق و توسعه، مراقبتهای دوران کهنسالی و برنامههای آموزشی و حفظ سلامتی افراد با تشویق به الگوهای رفتاری سالم، کاربرد دارد.
۴. هوش مصنوعی و کشاورزی
هوش مصنوعی در زمینه مدیریت مزرعه و محصولات کشاورزی، با تقویت نیروی کار انسانی از طریق کنترل ماشینآلات و تجهیزات صنعتی، کاهش میزان مصرف آفتکشها و سموم علف هرز، بهبود کیفیت محصول، تشخیص گونههای گیاهی و پیشبینی عملکرد، موجب افزایش بهرهوری شده است. در بخش دامپروری، با کمک به مراقبت از دام و تولید دام؛ در بخش نظارت با تحلیل وضعیت سلامت خاک و بررسی کیفیت محصولات کشاورزی و در بخش اتخاذ سیاستهای کارآمد با ارائه اطلاعات دقیق هواشناسی، زراعی و اقلیمی، در پیشرفت این صنعت نقش بسزایی دارد.
۵. هوش مصنوعی و تولید محتوا
هوش مصنوعی در صنعت صوت و تصویر فراگیر، رسانه و سرگرمی، در بخشهای ایجاد، تولید، مدیریت، انتشار، کسب درآمد، مصرف، اتصال، ذخیرهسازی و پشتیبانیِ زنجیره محتوا کاربرد دارد. این فناوری با خودکار کردن زنجیرههای تأمین، گردش کار را سادهتر کرده، تجزیه و تحلیل فیلم را کارآمدتر و قدرت پردازش و قابلیت ذخیرهسازی را افزایش میدهد.
در بخش ایجاد با خودکارسازی عملیات دوربین؛ در بخش تولید با شناسایی لحظات کلیدی هر برنامه و بومیسازی بهتر محتوا؛ در بخش مدیریت با دقیق شدن سیستمهای مدیریت محتوا؛ در بخش انتشار با پیشبینی منابع مورد نیاز جهت کاهش تأخیر در تحویل؛ در فرایند مصرف و محافظت از محتوا با ارائه ابزارهای مقابله با سرقت ادبی و ردیابی بازههای اوج در دانلود غیرقانونی و شخصیسازی محتوا و فرایند اتصال بهینهسازی عملکرد شبکه و قابلیت فشردهسازی، نقش اصلی را در توسعه صنعت رسانه ایفا میکند.
بلاکچین و تحول اقتصادی
۱. زنجیره بلوکی در نظام پولی و مالی
زنجیره بلوکی در نظام پولی و مالی، در بخشهای تأمین مالی و پرداخت در این نظام کاربردی است. بخش تأمین مالی، دارای زیرمجموعههای عرضه اولیه رمزارز، ارائه وام و قرضدهی همتا به همتا (P۲P) و تأمین سرمایه جمعی بوده و بخش پرداخت نیز شامل زیرمجموعههای پرداخت برونمرزی و دیجیتالیسازی دارایی است.
۲. زنجیره بلوکی در صنعت حملونقل
زنجیره بلوکی در صنعت حملونقل، به شهرداریها کمک میکند تا چگونگی استفاده مردم از گزینههای حملونقل عمومی را بهتر درک کنند و دادههای رفتوآمد و حملونقل اعم از نحوه استفاده از اتوبوس، قطار، دوچرخه و حتی مسیرهای پیادهروی خود را از طریق یک برنامه پشتیبانی شده توسط بلاکچین به اشتراک بگذارند و سپس توکن های ارزهای دیجیتالی را پاداش بگیرند.
بلاکچین میتواند در صنعت حملونقل، کارایی و شفافیت کل فرآیند حملونقل مانند تطبیق محمولهها با حملکنندگان آن، سادهتر کردن پرداختها، کاهش تعداد واسطهها و ایجاد قرارداد هوشمند بین محموله و حامل بار را افزایش دهد. علاوه بر این، صنعت حملونقل یک دید کلی نسبت به کل فرآیند و زنجیره ایجاد میکند زیرا هر یک از طرفین، معاملات خود را در بلاکچین تائید و ثبت میکنند. همچنین این افزایش شفافیت و توانایی ردیابی، از سرقت و کلاهبرداری نیز جلوگیری میکند.
۳. زنجیره بلوکی در صنعت بهداشت
زنجیره بلوکی در صنعت بهداشت، پایگاه داده مشترک و توزیعشدهای ارائه میدهد که پزشکان و ارائهدهندگان خدمات بهداشت و درمان، از طریق انواع سیستمهای الکترونیکی پزشکی به آن دسترسی دارند و موجب امنیت بیشتر و حفظ حریم خصوصی کاربران، کاهش زمان مدیریت اداری پزشکان و به اشتراکگذاری مؤثر نتایج تحقیقات و بالتبع آن تسهیل در ساخت و تولید داروهای جدید میشود.
کاربرد زنجیره بلوکی در صنعت بهداشت و درمان، طیفی از خدمات ردیابی داده نظیر اطلاعات درمانی- بالینی، پروندههای پزشکی بیماران، صورتحسابهای پیچیده، تحقیقات پزشکی و غیره را شامل میشود. از دیگر کاربردهای زنجیره بلوکی در بهداشت میتوان مدیریت سوابق پزشکی، سیکل درآمد، تطبیق و تقلب، توسعه دارو، زنجیره تأمین و تحقیقات پزشکی را نام برد.
۴. زنجیره بلوکی در کشاورزی
زنجیره بلوکی در صنعت کشاورزی، در حصول اطمینان از ایمنی مواد غذایی، خدمات مالی، زنجیره تأمین، رعایت حقوق کشاورزان و مدیریت منابع کاربرد دارد. به کمک این فناوری میتوان از مکان تولید غذا، زمان تولید، نحوه تولید آن و قیمتگذاری منصفانه اطمینان یافت و به جای اتکا به سیستم ناکارآمد برچسبگذاری که به راحتی قابل دستکاری است، مصرفکنندگان به دفاتر توزیعشده و شفافی دسترسی مییابند که همه جزئیات در مورد مواد غذایی خریداریشده را در دسترس آنان قرار میدهد. همچنین این فناوری از طریق سرمایهگذاری جمعی در حوزه کشاورزی، به توسعه این صنعت کمک میکند. زنجیره بلوکی با حذف کاغذ و عدم اتکا به حافظه در ضبط اطلاعات مزرعه، موجب صرفهجویی در زمان و انرژی در زنجیره تأمین میشود. در واقع زنجیره بلوکی، زیرساختهای فناوری را برای خدماتی همچون دیجیتالسازی، اتوماسیون و ردیابی فراهم میکند که همه آنها کشاورزی سنتی را به کشاورزی مدرن تبدیل میکنند.
۵. زنجیره بلوکی و رسانه
زنجیره بلوکی در صنعت صوت و تصویر فراگیر، رسانه و سرگرمی، در سه بخش بهبود فرآیندهای زنجیره تأمین خدمات و محصولات رسانهای، ایجاد فرصتهای درآمدزا با ارائه خدمات جدید و توسعه سکوهای تبلیغاتِ دیجیتال کاربرد دارد.
نقش کلان داده در تحول صنعتی
۱. بیگ دیتا و نظام پولی و مالی
کلانداده در نظام پولی و مالی، تحلیلهایی را جهت بهینهسازی عملیات با رویکرد افزایش سود و نظارت بر اجرای مقررات انجام میدهد.
بهبود زیرساختهای بانکی، بهرهگیری کامل از تمام توان ارتباطی با مشتریان حقیقی و حقوقی، افزایش قدرت تجزیهوتحلیل در ابعاد کسبوکار نظام بانکی، حرکت بهسوی یکپارچهسازی خدمات بانکی در سه حوزه B۲B، B۲C و B۲E، بهرهگیری مناسب از مفهوم بازیسازی (Gamification)، تقویت حوزه شناخت مشتریان و نیازهای آنها، Certified Usability Analyst، بانکداری شخصی، قیمتگذاری مناسب و توسعه محصول، توزیع، چابکی، مدیریت ریسک دیجیتال از جمله کاربردهای کلانداده در این نظام است.
۲. بیگ دیتا و حمل و نقل
کلانداده در صنعت حملونقل، در بخشهای مختلفی از جمله تجزیه و تحلیل شبکههای حملونقل عمومی در شهرها، تمرکز بر شهرهای دارای حملونقل ضعیف، بهبود تجربه مشتری و تشخیص الگوهای ترافیکی کاربرد دارد. این فناوری همچنین امکان ارائه بسیاری از سرویسهای مورد نیاز تاکسیهای اینترنتی نظیر تعیین / تشخیص محل حضور رانندگان، محاسبه پرداختهای تشویقی به رانندگان، تحلیل کار همزمان رانندگان برای شرکتهای رقیب، بازاریابی، تشخیص تقلب، انتخاب بهترین نقاط قرارگیری رانندگان از طریق نقشه حرارتی، بالا بردن سطح رضایت مشتریان و رانندگان حتی به صورت بلادرنگ، پیشبینی میزان تقاضا و ایجاد توازن بین عرضه و تقاضا و در نتیجه کنترل قیمت، تخمین زمان سفر و تعیین نزدیکترین راننده به مسافر را فراهم میکند.
۳. بیگ دیتا و بهداشت
کلانداده در صنعت بهداشت، با شناسایی روشهای شخصیسازی شده برای بیماران نظیر ارائه داروهای دادهمحور که با تحلیل حجم گستردهای از سوابق پزشکی به دست میآید، منجر به شناسایی بیماریها در مراحل ابتدایی، تولید داروهای جدید، ارائه خدمات پزشکی بهتر به جامعه و کاهش هزینههای دولت میشود. بهبود و پیشرفت عملهای جراحی، تصمیمگیری قوی و مؤثر بیمارستانها بر اساس دادههای حجیم، دسترسی سریع مردم به اطلاعات سلامت و درمان، مراقب و پیشگیری از بیماریها، از دیگر کاربردهای کلانداده در صنعت بهداشت است.
۴. بیگ دیتا و کشاورزی
کلانداده در صنعت کشاورزی، در کنار قابلیتهای هوش مصنوعی، خدمات بسیاری را برای این صنعت فراهم میکند. از جمله استفاده بهینه از منابع و معرفی راهکارهای نوین در جهت بهبود کارایی مراحل مختلف تولید محصولات، مدیریت کشت و زرع، بهبود کمی و کیفی تولید به واسطه تحلیل شرایط آبوهوایی، اقلیمی، میزان تقاضا، قابلیت کشاورزان و سرمایهگذاریهای بهعملآمده، اتخاذ سیاستهای کارآمد نظیر انتخاب نوع محصولات قابل کاشت، برداشت مناسب و نحوه توزیع آنها متناسب با نیازهای جامعه، تعیین قیمت مناسب برای تضمین فروش بالا، دسترسی به تسهیلات و بیمههای ارزان، تقسیمبندی مشتریان با توجه به سلایق، شرایط اقتصادی و نیازهای آنها، تعیین محل قرارگیری محصولات در فروشگاهها با توجه به الگوی رفتاری خریداران، مدیریت بهینه زنجیره عرضه و رشد بخشهای اقتصادی دخیل در تولید محصولات غذایی.
اینترنت اشیا چگونه تحول ایجاد میکند
۱. اینترنت اشیا در نظام پولی و مالی
اینترنت اشیا در نظام پولی و مالی، با ایجاد بینش کامل از امور مالی مشتریان به صورت بلادرنگ و توصیه و تشویق آنها و افزایش اعتماد مشتری، ایجاد دسترسی مناسب به خدمات کارتهای سرمایه و اعتباری، افزایش/ کاهش نصب ATM ها مبتنی بر حجمِ استفاده از آن، فراهم کردن خدمات مبتنی بر تقاضا متناسب با نیاز مشتریان، تشخیص نیازهای مرتبط با کسبوکار، زنجیره ارزش و فراهم کردن خدمات ارزشافزوده، همکار مالی و محصولات بومیسازی شده، انعطافپذیری بانکها با تکیه بر محصولات مورد انتظار، پیشبینی تقلب در تراکنشهای کارتهای سرمایه / اعتبار، ردیابی مواد خام و انبارهای سرمایه و کاهش هزینههای سرریز به توسعه این صنعت کمک میکند.
۲. اینترنت اشیا و صنعت حمل و نقل
اینترنت اشیا در صنعت حملونقل در بخشهای مختلفی از جمله نظارت و کنترل ترافیک، ردیابی وسایل نقلیه و محمولههای باری، کنترل شرایط نگهداری محمولههای باری با نظارت بر وضعیت نگهداری محصولات فسادپذیر، جمعآوری دادههای ناوگان حملونقل نظیر اطلاعات مکانی، آب و هوا و ترافیک با اتصال سنسور به کامیونها، پارک کردن هوشمند با نمایش جای پارکهای خالی نزدیک مقصد و پرداخت هزینه پارک، وسایل نقلیه خودران، مدیریت فرودگاه با استفاده از تجهیزات اینترنت اشیا در سالنهای ورود و خروج و استراحت مسافران، انبار بار و باند پرواز، تعمیر و نگهداری وسایلِ نقلیه با ارائه بازخورد به پلتفرمهای عیبیابی از راه دور، مدیریت بنادر، مسیریابی کشتیها، کنترل انتشار گازهای گلخانهای، قابل مشاهده بودن زنجیره تأمین محمولههای باری، هوشمندسازی کانتینرها و ایمنی و رفاه خدمه کشتی کاربرد دارد.
۳. اینترنت اشیا و بهداشت
اینترنت اشیا در صنعت بهداشت، امکان مراقبت از راه دور، خدمترسانی به مناطق محروم، مراقبتهای دوران کهنسالی، اطمینان از بیعیب و نقص بودن دستگاههای پزشکی، ردیابی دستگاهها و کاهش خطر سرقت، ردیابی کارکنان بیمارستان، کاهش زمانهای انتظار اتاق اورژانس، اطمینان از آمادگی و دسترس بودن تجهیزات حیاتی، تشخیص و درمان بیماریها و کارآزماییهای بالینی را فراهم میکند.
۴. اینترنت اشیا و کشاورزی
اینترنت اشیا در صنعت کشاورزی، با فراهم کردن امکان نظارت بر زمینهای کشاورزی از راه دور و با در اختیار قرار دادن اطلاعات یکپارچه از حسگرها شامل نور، رطوبت هوا، دما و …، ارگانیک و مدرن نمودن روشهای کشاورزی در مزرعههای کوچک، اطلاع از چگونگی عملکرد کارکنان، کارایی تجهیزات کشاورزی، کنترل بهتر فرآیندهای داخلی و کاهش ریسک تولید، مدیریت هزینهها و کاهش دورریز با رصد به موقع ناهنجاریهای موجود در میزان تولید در هر مرحله یا سلامت محصولات، افزایش بهرهوری، اتوماسیون فرآیندهایی چون آبیاری، کوددهی، سمپاشی و…، افزایش حجم و کیفیت تولیدات، ایجاد اتوماسیون گلخانه و کنترل میزان رطوبت خاک در نقاط مختلف برای آبیاری هدفمند و تنظیم نور محیط به صورت خودکار، مدیریت و نظارت بر دام، سیستمهای مدیریت زمین انتها به انتها، موجب توسعه و پیشرفت این صنعت میشود.
۵. اینترنت اشیا و رسانه
اینترنت اشیا در صنعت صوت و تصویر فراگیر، رسانه و سرگرمی، در زمینههای کسب درآمد و اتصال، تعیین نوع محتوا و قالب آن برای اطمینان از بالاترین سطح درگیری مخاطب، هدفگذاری بهتر تبلیغات برای محتوای تبلیغاتی مناسب و تأثیرگذار بر روی کاربر، کسب اطلاعات دقیق در مورد نحوه تعامل مخاطب با محتوا و ایجاد تصویری کلی از علایق بینندگان کاربرد دارد.
کاربرد محاسبات ابری در تحول دیجیتال
۱. محاسبات ابری و نظام پولی و مالی
محاسبات ابری در نظام پولی و مالی، مکانی را برای شرکتها جهت ذخیره، اشتراکگذاری، بهروزرسانی و تحلیل دادهها فراهم میکند که منجر به شفافیت بیشتر و کاهش هزینههای کاربران میشود. شرکتهای مالی با استفاده از محاسبات ابری میتوانند دادههای خود را در حجم بالا بهصورت لحظهای مدیریت کنند. ابر همچنین به بانکها و شرکتها کمک میکند تا چابکی و سرعت خود در کسب فرصتهای جدید بازار و محافظت از جریانهای درآمد فعلی و همچنین پاسخگویی سریع به نیازهای یک محیط تجاری متغیر را افزایش دهند.
۲. محاسبات ابری و حمل و نقل
محاسبات ابری در صنعت حملونقل، امکان اتصال اتومبیلها به شبکه ابری، پردازش داده و دریافت سرویسهای تکمیلی، ارائه سرویسهای کنترلی و نظارتیِ عملکرد خودرو، مدیریت ترافیک و بهینهسازی مصرف سوخت را فراهم میکند. مستقر شدن سیستمهای مدیریت حملونقل (TMS) در فضای ابری، مزایایی چون پشتیبانی از کارایی بالا برای شرکتهایی با سایز کوچک تا بزرگ، کاهش هزینههای پیادهسازی و نگهداری، حذف سختافزارهای داخلی، امکان دسترسی به سیستم از تمام مکانها و فراهم شدن دسترسی به بهترین راهکارهای موجود را به همراه دارد.
۳. محاسبات ابری و بهداشت
محاسبات ابری در صنعت بهداشت، امکان ارائه خدمات پرکاربردی همچون مراقبت و مشاوره از راه دور به کمک نرمافزارهای مشاوره پزشکی، کنفرانس ویدئویی و ارسال، ذخیرهسازی و به اشتراکگذاری اطلاعات سنسورها و تجهیزات پزشکی؛ ثبت و در دسترس قرار دادن پرونده بیماران و پرونده سلامت الکترونیک اعضای جامعه؛ همکاری میان اعضای تیم پزشکی شامل به اشتراکگذاری اطلاعات بیماران میان اعضای تیم و برگزاری جلسات غیرحضوری؛ انجام تحقیقات بالینی با دریافت و ذخیرهسازی منظم اطلاعات بیماران؛ مشاهده، پردازش، بایگانی و تبادل تصاویر پزشکی در سیستمهای PACS و آموزش از راه دور را فراهم میکند.
۴. محاسبات ابری و کشاورزی
محاسبات ابری در صنعت کشاورزی، در زمینههای جمعآوری، ذخیرهسازی و پردازش اطلاعات خاک، تصاویر مربوط به مزرعههای کشاورزی و مشاهدات بازیگران انسانی، تحلیل پیشگویانه در مورد محصولات مورد نیاز بازار و تنظیم تولید بر اساس آن، ایجاد بینش در مورد شرایط آبوهوایی و سایر پارامترهای مؤثر بر تولید، کاهش هزینهها، کاهش تأثیرات زیست محیطی در مزرعه، اطمینان از فراوانی منابع غذایی در آینده، مدیریت محصولات زراعی، نظارت بر تغییرات آبرسانی، مواد مغذی خاک و سطح رطوبت و فراهم آوردن مخازن دانش حاوی اطلاعات در رابطه با شیوههای کشاورزی، محصولات زراعی جدید، نوآوریهای کشاورزی، انواع سموم، دانهها، کودها، مواد مغذی، میزان مقاومت علفهای هرز و کاربرد تجهیزات کشاورزی، کاربرد دارد.
نظر شما