به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «تاریخ مخفی علل پنهانی جنگ جهانی اول» نوشته جری دوکرتی و جیم مک‌گرگور به‌تازگی با ترجمه مصطفی آقایی توسط نشر دهکده هوسم منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی این‌کتاب سال ۲۰۱۳ منتشر شده است.
این‌کتاب دربرگیرنده تاریخ رویدادهایی است که طی دو دهه پیش از شروع جنگ جهانی اول رخ داده، و روابط قدرت‌های اروپایی را شکل دادند. این‌اتفاقات به زعم نویسندگان کتاب، زمینه‌های جنگ اول را فراهم آوردند. اکثر منابع تاریخی، جنگ جهانی اول را انفجاری گریزناپذیر در انبار باروت استعمارگری و توسعه‌طلبی دولت‌های اروپایی جلوه داده‌اند که بیش از هرچیز نتیجه بلندپروازی آلمان بوده است. اما کتاب پیش‌رو نشان می‌دهد باروت و جرقه‌ای در کار نبوده است. بلکه اجتماعی پنهانی از اشراف و بانکداران بریتانیایی در کار بوده که توسط شبکه‌ای از انجمن‌های سری و دولتمردان وابسته، دهه‌ها برای برافروختن آتش این‌جنگ تلاش کرده‌اند.
صحنه‌گردانی جنگ جهانی اول توسط انجمن‌های مخفی انجام شد؛ انجمن‌های سری، هم‌چون اخوت جهانی یسوعیان یا فراماسون‌ها که از گروه کوچکی از برگزیدگان مقرب و گروه بسیار بزرگ‌تری از همکاران کمابیش نامحرم تشکیل می‌شوند. گروه دوم برای برآوردن خواسته برگزیدگان با سازمان همکاری می‌کند اما درباره اهداف این‌سازمان چیزی نمی‌داند. در دنیای نهان‌خانه‌های اشرافی و انجمن‌های سری، برای جهت‌دهی به یک‌سازمان دولتی و هدایت مهم‌ترین تصمیماتش، کنترل کسر کوچکی از مناصب کلیدی آن سازمان کافی است.
کتاب «تاریخ مخفی علل پنهانی جنگ جهانی اول»، ۲۷ فصل اصلی، یک‌نتیجه‌گیری و ۲ ضمیمه دارد. عناوین ۲۷ فصل کتاب، به‌ترتیب عبارت است از:
«انجمن سری»، «آفریقای جنوبی؛ بی‌اعتنایی به جیغ‌جیغوها»، «توطئه ادوارد؛ گام‌های نخستین و سرآغازهای نو»، «دل-زدن به دریاهای خروشان»، «رام-کردن خرس»، «تغییر نگهبان»، «۱۹۰۶؛ پیروزی قاطع استمرار»، «الکساندر ایزولسکی؛ قهرمان و اهریمن»، «دغل‌بازی‌ها و رسوایی‌ها»، «هراس‌آفرینی»، «آماده‌سازی امپراتوری؛ آلفرد میلنر و میز گرد»، «اخترِ خیزان را چون موم در مُشت گیر»، «افسانه‌های مراکش؛ فاس و اَگادیر»، «چرچیل و هالدین؛ زمان خریدن و دروغ‌گفتن»، «آکادمی رابرتس»، «پوانکاره؛ مردی که خریداری شد»، «آمریکا؛ رابطه‌ای بسیار ویژه»، «دیگ زودپز بالکان ۱۳_۱۹۱۲»، «از بالمورال تا بالکان»، «سارایوو؛ تار عنکبوتِ تقصیر»، «ژوئیه ۱۹۱۴؛ فریب، صحنه‌گردانی و کژنمایی»، «ژوئیه ۱۹۱۴؛ راهبردی اروپا به لبه پرتگاه»، «ژوئیه ۱۹۱۴؛ نخستین بسیج‌ها»، «ژوئیه ۱۹۱۴؛ زمان‌خریدن و مضحکه میانجیگری»، «ایرلند؛ طرح جایگزین»، «اوتِ ۱۹۱۴؛ در باب بی‌طرفی و عمل خصمانه» و «نطقی که به بهای جانِ یک میلیون انسان تمام شد».
نتیجه‌گیری کتاب هم، «دروغ‌ها، افسانه‌ها و تاریخ مسروقه» عنوان دارد. ضمیمه‌های اول و دوم کتاب هم به‌ترتیب «کنترل مخفی و اتصالات نخبگان پنهان (۱۸۹۱_۱۹۱۴)» و «بازیگران کلیدی» عنوان دارند.
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
این درست همان پاسخی بود که نخبگان پنهان امید داشتند از اتریشی‌ها بگیرند. اکنون چالش‌شان عبارت بود از تشویق سیاستمداران کلیدی در اتریش-مجارستان به واکنش زیاده شدید، بی‌آن‌که بفهمند به رویارویی بزرگ‌تری گام می‌نهند.
ظرف چند روز، سیم‌های تلگراف از دسیسه‌های دیپلماتیک داغ شد. حتی پیش از خاکسپاری ناخجسته آرشدوک، سفیر بلژیک به برلین توانست به بروکسل گزارش دهد که حکومت اتریش از صربستان مطالبه خواهد کرد که تحقیقاتی در باب این ترور راه بیندازد و به افسران پلیس اتریش-مجارستان اجازه دهد در آن شرکت کنند. سفیر افزود:
حکومت پاشیچ، که عمدا بر شیوع پروپاگاندای آناشیست‌ها در بلگراد چشم فرو بسته بود، نباید شگفت‌زده شود که ناچار است علیه اشخاص خاطیْ شتابان گام‌هایی بردارد، نه این‌که باز کورانه با آنان مُدارا کند.
پیش از آن که سرِ آرشدوک را بر بالین نهند، دیپلمات‌ها آشکارا از مقاصد اتریشیان آگاه بودند. این اطلاعات در وزارت‌های خارجه لندن، پاریس و سن پترزبورگ نیز دانسته بود. به‌رغم شگفت‌زدگی ادعاییو تظاهر اغراق‌آمیزشان به شوکه‌شدن، عوامل نخبگان پنهان از دوم ژوئیه می‌دانستند که اتریش خواستار تحقیقات کامل خواهد شد. در آن مقطع آغازین، سفیر بلژیک آشکارا حیاتی‌ترین پرسش را شناسایی کرد: «آیا صربستان راضی خواهد شد معاونت ماموران پلیس اتریش-مجارستان را بپذیرد؟ اگر بر این‌مبنا که نقض حقوق حاکمیت‌اش است نپذیرد، آیا نزاع به خصومت عریان فرو خواهد غلتید؟» شک نمی‌بایست کرد که فرو می‌غلتید. در آن روزهای آغازین ژوئیه اطلاعات سرنوشت‌سازی در دسترس بود و مواضع کلیدی پیشاپیش در حال شکل‌گرفتن. نخبگان پنهان می‌دانستند که آلتی که با آن می‌توانند به‌عمد در شعله‌های آتش بدمند مسئله «حقوق حاکمیت» صربستان است.
این‌کتاب با ۸۰۱ صفحه، شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۱۸۰ هزار تومان منتشر شده است.
نظر شما