توقف ۳۰ ساله صادرات ایران/ مشکل اساسی صادرکنندگان در گمرکات مرز

به گزارش خبرنگار مهر، غلامحسین شافعی امروز در مراسم روز ملی صادرات، اظهار کرد: صادرکنندگان نمونه سه سال اخیر وضعیت متفاوتی نسبت به گذشته داشته و صادرات با مشقت، مرارت و با نامهربانی و برخورد اهانت‌آمیز مواجه بوده است.

رئیس اتاق بازرگانی ایران افزود: در سی سال قبل از سال ١٩٩٠ تا ٢٠٢٠ اگر رقم صادرات را مقایسه کنیم، ایران در صادرات رشد نداشته است؛ این در حالی است که در این سی سال صادرات ترکیه هفت برابر و مالزی سه برابر افزایش داشته و در عین حال، بیشتر از نیمی از صادرات کشور صادرات نفت بوده و بخش عمده‌ای از ٥٠ درصد باقیمانده نیز خام فروشی بوده است. از نظر درجه اعتبار بازار بین المللی و در زنجیره ارزش جهانی، جایگاه مناسبی نداریم.

وی گفت: اگر صادرات از رشد مناسب برخوردار نبوده و ارزآوری نکند، آینده اقتصاد ایران با چالش مواجه خواهد شد.

به گفته شافعی، علیرغم نقش آفرینی شرکت‌های دانش بنیان در اقتصاد جهان، سهم شرکت‌های دانش بنیان ایرانی در صادرات تنها یک تا ۱.۵ درصد است.

رئیس اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: صندوق توسعه ملی برای این به وجود آمده که نگاه بودجه‌ای به آن صورت نگیرد؛ اما تاکنون بر اساس مفاد اساسنامه‌ای عمل نشده است.

وی افزود: صادرات در استفاده از منابع صندوق توسعه ملی مظلوم‌ترین بخش بوده و از سال ٩٠ تا ٩٩ معادل ٢٦ میلیارد دلار منابع صندوق استفاده شده که سهم بخش خصوصی تنها ۱۰ میلیارد دلار بوده است؛ ضمن اینکه در برخی سال‌ها نیز متقاضی بخش خصوصی برای استفاده از منابع آن نبوده است؛ چراکه باید بر اساس اساسنامه صندوق ۱۰ درصد از ریسک از سوی صندوق پذیرفته شود اما این اتفاق نیفتاده است.

وی گفت: موضوع حمل و نقل نیز همچون ۳۰ سال گذشته این روزها باعث آزار صادرکنندگان شده است. در گمرکات مرزی نیز مشکلات عدیده ای داریم. اگر صادرات به ۲ برابر افزایش یابد در مرز قفل می‌شود زیرا در هر مرز ۲۰ رئیس داریم که هر کدام تصمیم خود را می‌گیرند.

وی تاکید کرد: اگر این رویه اصلاح نشود هر چقدر هم به دنبال افزایش صادرات باشیم، صادرات توسعه نمی‌یابد.

شافعی افزود: در سال‌های قبل برخی غل و زنجیرهایی که به پای صادرات بسته شد نتیجه‌ای جز خانه نشینی صادرکنندگان و ورود صادرکنندگان بی شناسنامه به این عرصه نداشت.

وی تصریح کرد: اشتباه دولت‌ها در گذشته برای رفع تعهد ارزی این بود که به جای افزایش عرضه ارز در اقتصاد به سمت کنترل نرخ ارز رفتند و مشکل در همکاری سازمان‌های مرتبط با صادرات این است که دستگاه‌های دولتی در حوزه صادرات با هم هماهنگ نیستند.

وی تاکید کرد: اتاق ایران درخواست دارد وزارت صمت و سازمان توسعه تجارت متولی اصلی صادرات باشند و دولت حکم کند سایر دستگاه‌ها خود را با وزارت صمت هماهنگ کنند.

شافعی گفت: مشارکت اتاق باید در تصمیم گیری ها به عنوان بازیگر باشد نه بازی شونده؛ این در حالی است که باید جلسات شورای عالی صادرات منظم برگزار شود تا حاصل جلسات آن به نفع توسعه صادرات غیرنفتی باشد.