اندومتریوز یک بیماری ناشناخته زنان/روش های تشخیص و درمان

به گزارش خبرگزاری مهر، چهارمین کنگره بین‌المللی جراحی‌های کم‌تهاجمی زنان و اندومتریوز با حضور جمعی متخصصان و اساتید صاحب نام ایران و جهان در حوزه‌های زنان و زایمان، جراحی‌های کم‌تهاجمی و لاپاراسکوپی، ناباروری، اپیدمیولوژی، ژنتیک و…، به صورت مجازی در مرکز درمان ناباروری ابن سینا وابسته به جهاد دانشگاهی برگزار شد.

محمدرضا صادقی رئیس مرکز درمان ناباروری ابن سینا گفت: سلامت یکی از محورهای بحث توسعه پایدار جهانی است. امروزه بسیاری از کشورهای دنیا به این بحث پرداخته اند. ما نیز در برنامه توسعه ملی به این مبحث توجه کرده ایم و اکنون نیز در حال تدوین توسعه هفتم هستیم.

وی سلامت بانوان، مادران و زنان را یکی از محورهای اساسی سلامت عنوان کرد و گفت: خانواده رکن اساسی در جامعه را تشکیل می‌دهد. ستون خانواده وابسته به سلامت مادر و زنان است بنابراین توجه به سلامت مادر و بانوان، توجه به سلامت خانواده و جامعه است.

صادقی همچنین اظهار داشت: اندومتریوز از جمله بیماری‌هایی است که در بحث سلامت بانوان از اهمیت زیادی برخوردار است. این بیماری در ابتدا مانند سایر عفونت‌ها یا التهاب‌های لگنی بیماری خاموش است اما در مراحل پیشرفته همراه با علائم و عوارضی است که تمام خانواده متوجه آن می‌شوند.

رئیس پژوهشگاه ابن سینا خاطرنشان کرد: خاموش بودن این بیماری باعث تأخیر در تشخیص و درمان اندومتریوز می‌شود که عوارض و پیامدهایی و اثرات گسترده‌ای به دنبال دارد. اکنون بخش مهم فعالیت این مرکز مربوط به اندومتریوز، عوارض تولید مثلی و باروری مادران و بانوان است. بخش دیگر مربوط به کیفیت زندگی آنهاست که ابعاد مختلف زندگی آنها را تحت شعاع قرار می‌دهد.

وی افزود: خدا را شکر که امروز می‌توانیم با توجه به جراحی‌های کم تهاجمی کمترین زمان توقف خانم‌ها در مراکز درمانی و بیمارستانی را داشته باشیم. اکنون کلینیک اندومتریوز مرکز ناباروری ابن سینا نیز محل امید بسیاری از بیمارانی است که نیازمند جراحی‌هایی هستند که ضمن حفظ باروری، کیفیت زندگی شأن نیز تغییر پیدا کند. امیدواریم دستاوردهای این کنگره، موجب حفظ جمعیت، سلامت جامعه و بانوان باشد.

اندومتریوز یک بیماری ناشناخته است

علیرضا زالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در این مراسم گفت: در سایه توجه پژوهشگاه ابن سینا طی سال‌های اخیر ویژه ای به بحث حوزه سلامت بانوان یعنی اندومتریوز شده و کارهای خوبی نیز در زمینه تشخیص و درمان این بیماری انجام شده است.

وی افزود: اندومتریوز یکی از حلقه‌های مفقوده در حوزه سلامت طی سال‌های اخیر بوده و کمتر به این بیماری توجه شده است. طی این سال‌ها عمدتاً مطالعات و برنامه‌های مداخلات و تشخیصی ما غیر علمی بوده اند اما باید همت دوستان ما در پژوهشگاه ابن سینا که یک محیطی برای طراحی استراتژی‌های تشخیصی و درمانی و مداخلات این بیماران فراهم کرده اند را نکته‌ای مثبت تلقی کنیم.

زالی ادامه داد: اندومتریوز یک بیماری مزمن، پیچیده، چند وجهی، آزار دهنده و فرسایشی در سلامت بانوان تلقی می‌شود. مشکلات متعدد جسمی و روان تنی ناشی از این بیماری به گونه‌ای است که روی کیفیت زندگی این بیماران نیز تأثیر می‌گذارد. متأسفانه گاهی اوقات این ابعاد فرسایشی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اندومتریوز را یک بیماری ناشناخته عنوان کرد و گفت: اگر امروز اذعان کنیم که بیماری اندومتریوز یک بیماری در زمره بیماری خود ایمنی تلقی می‌شود به گزاف سخن نگفته باشیم.

زالی خاطرنشان کرد: این بیماری با بعضی از بیماری‌ها مانند میگرن همراه است؛ افرادی که مبتلا به اندومتریوز هستند شانس بالاتری به ابتلای میگرن دارند و به خصوص نوجوانانی که در سنین پایین‌تر دچار این بیماری می‌شوند معمولاً دردهای مهمتری از بحث میگرن را تجربه می‌کنند.

وی، تشخیص سریع این بیماری را بسیار مهم تلقی کرد و گفت: در حال حاضر باید در کنار لاپاروسکوپی از روش‌های کمکی هم برای تشخیص این بیماری استفاده کنیم. روش‌های نوین به روش تصویربرداری و MRI می‌تواند در این زمینه کمک بسیار زیادی کند.

به گفته زالی، همچنین باید برای تشخیص و درمان این بیماری فاکتورهای تغذیه‌ای و محیطی را نیز مد نظر قرار دهیم. تحقیقات نشان داده اند رابطه مستقیمی با پایین بودن ویتامین D و ابتلاء به این بیماری وجود دارد. در مقابل آنتی اکسیدان‌ها و مصرف ویتامین C می‌تواند نقش تقلیل کننده داشته باشند و شانس قاعدگی دردناک و ابتلاء به اندومتریوز در بانوان را کاهش دهند. همچنین دیگر تحقیقات نشان داده اند، آلودگی هوا نیز نقش کلیدی در ابتلاء به اندومتریوز دارد. از این رو ضرورت دارد در کنار مباحث تشخیصی و درمانی این گونه مسائل نیز پرداخته شود.

وی ادامه داد: امروزه پیش بینی می‌شود ۳ میلیون نفر در کشور درگیر اندومتریوز باشند اما تنها ۲۰ تا ۳۰ هزار نفر از این افراد تشخیص داده می‌شوند زیرا باقی این افراد در مدار تشخیص قرار نگرفته اند.

هزینه و رنج بیماران کاهش یافته است

علی صادقی تبار مدیر مرکز درمان ناباروری و سقط مکرر پژوهشگاه ابن سینا نیز در این مراسم گفت: ما در این مرکز سعی کرده ایم به تمام ابعاد این بیماری بپردازیم. خوشبختانه امروزه پس از گذشت ۱۱ سال از فعالیت‌های این مجموعه، میزان مراجعه بیمارانی که تحت درمان اشتباه و مسیرهای نادرست قرار گرفته بودند، کمتر شده زیرا نقش مهم آموزش و فرهنگ سازی در این مسئله دخیل بوده است.

وی افزود: امروزه توانسته ایم با استفاده از ابزارهای دقیق تشخیص پاراکیلینیکی و تجربه متخصصان، رنج، هزینه و رفت و آمد بیماران را کمتر کنیم و شرایطی را در جامعه فراهم کنیم که بتوانند از این خدمات بهره بگیرند.

مدیر مرکز درمان ناباروری و سقط مکرر پژوهشگاه ابن سینا اظهار داشت: نه تنها این خدمات را توانسته ایم به جامعه بلکه به منطقه نیز معرفی کرده ایم و اکنون مجموعه ما توانسته است فرامرزی عمل کند و در محدوده جغرافیایی خودش اثرگذار باشد.

صادقی تبار ادامه داد: در دیدارهایی که مسئولان جهاد دانشگاهی با کشور سوریه و همچنین به تازگی با عراق داشتند، موضوع اندومتریوز و اثر بخشی فعالیت همکاران ما برای آن کشورها مورد توجه قرار گرفته است بنابراین باید ارزش این همگرایی و کار تیمی بیشتر مورد توجه قرار بگیرد زیرا کار ما فراتر از درمان است و تأثیرگذاری زیادی به همراه دارد.

چهارمین کنگره جراحی‌های کم‌تهاجمی زنان و اندومتریوز در تاریخ ۷، ۸، ۱۴ و ۱۵ بهمن ۱۴۰۰ با حضور اساتید و جراحان نامدار ایران و جهان به صورت مجازی برگزار می‌شود.