بازار داغ تاسیس داروخانه در بالای شهر/ مناطق محروم بدون داروخانه

به گزارش خبرنگار مهر، داروخانه‌ها حلقه ارتباطی میان بیمار و پزشک و صنعت داروسازی هستند. اگر داروخانه‌ها دچار مشکل شوند، آسیب آن متوجه بیمار و صنعت خواهد بود. از همین رو، نمی‌توان نسبت به وضعیت اداره داروخانه‌ها بی اعتنا بود.

شاید یکی از مشکلات امروز داروخانه داران، آئین نامه جدید تأسیس داروخانه است که با واکنش‌های متفاوتی همراه شده است. به طوری که شهاب الدین جنیدی عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان تهران؛ معتقد است که افزایش داروخانه‌ها در کلانشهر با قوانین بالادستی در تناقض است و فاصله جغرافیایی در تأسیس داروخانه‌ها را در آئین نامه جدید نمی‌بینیم و از همین رو در ۵ سال آینده شاهد خالی شدن مناطق محروم و کمتر برخوردار کشور از وجود داروخانه‌ها خواهیم بود.

اگر در سطح کلانشهرها به ویژه در مناطق مرکزی و شمالی این دسته از شهرها تردد کنیم، شاهد وفور داروخانه در نزدیکی یکدیگر هستیم. شاید این موضوع برای شهروندان خوشایند باشد. اما، واقعیت امر این است که این سیاست در تأسیس داروخانه، دچار نقصان‌هایی است که می‌تواند مشکل ساز شود.

سیدحمید خویی رئیس انجمن داروسازان تهران، با اشاره به آئین نامه جدید تأسیس داروخانه‌، گفت: متأسفانه نگاه مجریان قانون و برخی از قانونگذاران، داروخانه را محل فروش دارو می‌دانند. در حالی که داروخانه، مرکز ارائه خدمات دارویی است.

وی افزود: وقتی بی حساب و کتاب داروخانه تأسیس می‌کنیم، عملاً به دنبال القای مصرف دارو هستیم، چون داروخانه باید بفروشد.

خوئی گفت: متأسفانه نبود سیاست کلان ملی دارویی و نبود سیاست کلان در عرصه درمان، باعث بروز مشکلات عدیده ای در نظام سلامت شده است.

آئین نامه جدید تأسیس داروخانه، به جای گنجاندن امتیازات علمی‌همانند آئین‌نامه دامپزشکی، با وارد کردن شاخص‌های اقتصادی همچون مساحت داروخانه، متراژ اتاق مشاوره، انباری، پارکینگ، سالن انتظار، دستگاه نوبت ده و سایر موارد، زمینه ورود سرمایه‌گذاران بزرگ در حوزه داروخانه را تدارک دیده و کسب و کار کوچک و مستقل داروخانه را در معرض ویرانی قرار می‌دهد.

به کار بردن واژه مناطق محروم به صورت کلی و عدم تعریف مشخص از محرومیت مناطق جغرافیایی گستره ایران زمین با استناد صرف به معیار جمعیت، باعث شده تا مناطق بیشماری که اتفاقاً در حوزه مناطق پربرخوردار هستند با نام مناطق محروم حائز شرایط لازم جهت تأسیس داروخانه شده و این موضوع می‌تواند زمینه خروج داروسازان از مناطق کم برخوردار را فراهم کند.

عدم التزام به بندهای (۵) و (۷) سیاست‌های کلی «سلامت» ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۳ با محتوای ساماندهی تقاضا و ممانعت از تقاضای القایی در این آئین‌نامه به حدی آشکار و محسوس است که می‌تواند موجبات خروج و مهاجرت داروسازان از شهرهای کوچک به سمت شهرهای پربرخوردار را فراهم کند. در حالی که بر اساس ماده (۷۴) قانون برنامه ششم توسعه، وزارت بهداشت موظف است چیدمان واحدهای ارائه‌دهنده خدمات سلامت را به‌گونه‌ای انجام دهد تا دسترسی مردم به خدمات سلامت در تمامی نقاط کشور به‌سهولت انجام پذیرد.

همچنین وفق ماده (۶) قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت مصوب ۱۳۶۷، تمامی برنامه‌ریزی‌ها و مصوبات باید با اولویت بخشی به رفع نیاز مناطق محروم باشد و به همین دلیل هرگونه تلاش در جهت خالی کردن مناطق محروم و کمتر برخوردار نقض آشکار قانون مربوطه است.

در این آئین‌نامه، فارغ‌التحصیل رشته داروسازی مقطع دکترا با دارا بودن ٢٠٠٠ امتیاز ماده (٥) جدول امتیازات مدرک تحصیلی و با دارا بودن حداقل امتیاز دریافت موافقت اصولی ماده (٤) جدول حداقل امتیازات، به‌جای آنکه در مناطق محروم اقدام به تأسیس داروخانه کند، اسب خود را زین کرده راهی مناطق خوش آب و هوای شمال ایران و محدوده پر از امکانات اطراف تهران نظیر لواسان شده و از تعریف غیرکارشناسی وزارت بهداشت از مناطق محروم به صرف دارا بودن جمعیتی زیر ٥٠ هزار نفر نهایت بهره‌برداری را خواهد کرد.

سید علی فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان ایران، با طرح این موضوع که پیش از این داروسازان برای اینکه بتوانند در شهرهای بزرگ داروخانه تأسیس کنند، سال‌ها می‌رفتند و در شهرهای کوچک و روستاها خدمت ارائه کرده و امتیاز جمع می‌کردند، گفت: هرچقدر منطقه‌ای محروم‌تر بود، امتیاز بیشتری داشت و داروساز انگیزه بیشتری داشت تا به مناطق محروم و دور افتاده خدمت رسانی کند تا امتیاز جمع کند و بعد بتواند به شهرهای برخوردار آمده و داروخانه تأسیس کند.

وی افزود: با آئین‌نامه جدید این شرط را برداشتند و با یکسری معیارهای مادی جایگزین کردند. به طوری که اگر داروخانه‌ای بزرگ‌تر باشد، یکسری امکانات تاسیساتی مانند پارکینگ، بالابر و…، داشته باشد، امتیاز بیشتری می‌گیرد. این موضوع باعث می‌شود داروسازان بسیاری از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ مهاجرت می‌کنند و عملاً شهرهای کوچک خالی از داروخانه می‌شود. از طرف دیگر تأسیس داروخانه هم در شهرهای بزرگ به صورت بی‌رویه زیاد می‌شود. با این اقدامات مشکل مردم حل نمی‌شود. مردم به جای اینکه به ۱۰ داروخانه مراجعه کنند و داروی مورد نیازشان را پیدا نکنند، تمایل دارند که در اولین داروخانه دارو را پیدا کنند.

فاطمی گفت: به جای اینکه داروی مورد نیاز داروخانه‌های فعلی را تأمین کنند، دارند تعداد داروخانه‌ها را بیشتر می‌کنند. بدون اینکه بتوانند بازار و میزان دارو را افزایش دهند یا از داروخانه‌های دولتی سهم بگیرند. ما شاهدیم که هر روز داروخانه‌های دولتی دارند شعبه می‌زند، این راه‌حل مشکلات ما نیست. باید به جای تقویت داروخانه‌های دولتی، داروخانه‌های خصوصی را تقویت کنند.

به نظر می‌رسد با آئین نامه جدید تأسیس داروخانه، شاهد رقابت برای تأسیس داروخانه در مناطق شمالی شهر باشیم و مردم مناطق محروم و کم برخوردار، باید کیلومترها سفر کنند تا به داروخانه برسند.