توجه به «معنویت و اخلاق» دغدغه اصلی رهبر انقلاب در بیانیه گام دوم

به گزارش خبرنگار مهر، سلسله جلسات تبیین بیانیه گام دوم انقلاب با عنوان «آشنایی کلی با بیانیه گام دوم انقلاب» ویژه جوانان به همت فرهنگسرای اندیشه و با همکاری اندیشگاه بیانیه گام دوم برگزار می‌شود.

نخستین جلسه از این ویژه برنامه با موضوع «جوانان، امید و معنویت» در فرهنگسرای اندیشه برگزار شده و غلامرضا زارعی و محمد سهیل سرو درباره این موضوع سخن گفتند.

در ابتدای جلسه، غلامرضا زارعی با اشاره به ۳ بخش اساسی در بیانیه گام دوم انقلاب گفت: بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی ۳ بخش دارد؛ بخش اول مبانی و اصول انقلاب اسلامی را بیان می‌کند. اینکه بدانیم انقلاب اسلامی چیست و دارای چه ابعاد و ویژگی‌هایی است. بخش دوم، درباره مسیری است که در ۴۰ سال اول انقلاب طی شده است. این بخش با نگاه واقع‌بینانه نیز از سوی رهبر انقلاب نگارش شده است. بخش سوم نیز هدف ۴۰ سال دوم انقلاب را بیان می‌کند که رهبری معظم، هدف اصلی را تحقق تمدن نوین اسلامی بیان می‌کنند.

وی درباره مخاطبان بیانیه گفت: بیانیه چند مخاطب دارد؛ مخاطب عامه آن، امت اسلامی است. یعنی هر آن کسی که نگاه توحیدی دارد و ضداستکبار است. با این حال، مخاطب ویژه بیانیه جوانان هستند. آنانی که در ۴۰ سال دوم انقلاب اسلامی باید حرکت آن را به سمت اهداف و اصولی پیش ببرند که پیشتر توصیف شد.

زارعی با اشاره به موضوع معنویت و اخلاق در بیانیه گام دوم بیان داشت: معنویت و اخلاق یکی از محورهای برجسته بیانیه است که می‌توان با رویکردهای متفاوتی با آن مواجه شد. حتی معتقدم که محور امید نیز وام‌دار معنویت و اخلاق است. فراموش نکنید که توجه به معنویت و اخلاق دغدغه رهبر انقلاب در بیانیه گام دوم بوده است. البته باید پرسید معنویت چیست؟ شاید خیلی‌ها فکر کنند منظور از معنویت، دین‌داری یا دوری کردن از جامعه است، اما این تعریف کامل نیست و باید گفت که معنویت لایه‌های پنهانی باطن هر فرد است که در وجود او قرار دارد.

سهیل سرو در بخش دیگری از این جلسه گفت: امروز می‌خواهم به فرا متن بیانیه گام دوم انقلاب بپردازم. از دوره‌ای که عصر مدرن ایجاد شد و اندیشه‌های فلسفی نوین پا به عرصه وجود گذاشت، ناامیدی نیز روند افزایشی گرفت. به گفته بسیاری از روان‌شناسان، در دوره اخیر، ادبیات جهان بیشتر به سمت ادبیات یأس‌آلود رفته و نگاه خوشبینانه به آینده ندارد. در این ادبیات می‌بینیم که کنشگری انسان از او گرفته شده و گویا که او تحت سیطره دنیای مدرن قرار دارد. به همین نسبت مکاتب اندیشه‌ای نیز متناسب با یاس و ناامیدی شکل می‌گیرد که از آن جمله می‌توان به مکتب نهیلیسم، اگزیستانسیالیسم و … اشاره کرد.

وی اضافه کرد: بارزترین جلوه ناامیدی در یک جامعه خودکشی است. برهمین اساس می‌بینید آمار خودکشی در فرهنگ‌هایی که خود را منطبق بر فرهنگ یأس و ناامیدی کردند، به شدت بالا رفته است. برخلاف فرهنگ مدرنیته و صنعتی، فرهنگ بومی و ایرانی ما کاملاً مبتنی بر امید است و امیدوارانه پیش می‌رود. این موضوع نکته قابل توجهی است. بنده معتقدم رویارویی و جنگ اصلی امروز ما، تقابل بین دو فرهنگ امیدواری و ناامیدی است.

او روح اصلی بیانیه گام دوم را «امید» دانست و گفت: وقتی به بیانیه گام دوم انقلاب نگاه می‌کنید می‌بینید که روح اصلی آن، موضوع امید است. برهمین اساس، رهبر انقلاب را «حکیم امید» می‌دانم. در جنگ شناختی بین امید و ناامیدی، در حوزه‌هایی پیشرفت داشتیم و در برخی حوزه‌ها پسرفت کردیم. اگر نگاه امیدوارانه ما تبدیل به ناامیدی شود، در این جنگ شناختی بازنده شده‌ایم. به رسانه‌های آن طرفی نگاه کنید؛ یکی از موضوعاتی که بدان تاکید فراوان دارند این است که اندیشه دینی و اسلامی نمی‌تواند آینده دنیا را اداره کند. با این نگاه، روح ناامیدی را پراکنده می‌کنند.

زارعی در بخش دوم سخنان خود درباره مقوله شناخت صحبت کرد و گفت: احساس می‌کنم دلیل اصلی برخی اشکالات، عدم شناخت صحیح است. خیلی‌ها نمی‌دانند که فرق بین انقلاب اسلامی با انقلاب اکتبر چیست؟ جوان امروز ما باید بداند چه میراثی به دست او رسیده است. وقتی از شناخت صحبت می‌کنیم باید نگاه‌مان منظومه‌ای باشد و نمی‌توانیم مباحث و موضوعات را جدای از هم بدانیم. به عبارت دیگر، حوزه شناخت وجود ندارد و حتی دغدغه‌ای برای شناخت وجود ندارد. برهمین اساس، معتقدم که خلأ اصلی ما گفت‌وگو است. چون شناخت نداریم، نمی‌توانیم به درستی گفت‌وگو کنیم.

وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه چرا مخاطب بیانیه گام دوم جوانان هستند، گفت: این موضوع ۲ دلیل دارد؛ اولاً جوان براساس ماهیت ذاتی خود به دنبال آگاهی است، تحول خواه است و نگاه آرمانی دارد. بنابراین اولین دلیل به خصوصیت جوانی برمی‌گردد. دلیل دیگر این است که در ۴۰ سال دوم، کار به عهده جوانان است و این نسل باید بار انقلاب را به دوش بکشد. البته جوانان نسل‌های پیش نیز مسئول هستند، ولی این مسئولیت باید انتقال پیدا کند.

وی با اشاره به ارتباط معنویت و بیانیه گام دوم انقلاب گفت: معنویت بسیار مهم است و پیوند زیادی با امید دارد؛ برای این موضوع ۲ دلیل می‌توان برشمرد؛ اولین دلیل این است که جامعه ایرانی همواره جامعه معنوی بوده است. بیش از هزار سال است که هویت جامعه ما دینی بوده است. دلیل دیگر این است که هم‌اکنون غرب به دنبال معنویت است و به همین دلیل بود که عرفان‌های نوظهور شکل گرفت. یعنی انسان نمی‌تواند از معنویت فاصله بگیرد و معنویت حلقه گمشده اوست. می‌بینید که رهبر انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب درباره معنویت سخن می‌گویند. این موضوع بسیار مهم است.