باید کتابخانه‌های سازمان زندان‌ها را به‌روزرسانی کنیم

به گزارش خبرگزاری مهر، دومین جلسه شورای برنامه ریزی سی‌امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران سه شنبه (نوزدهم مهر ماه ۱۴۰۱) با حضور علی رمضانی (دبیر سی امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران) و اعضای این شورا و جمعی از اعضای ستاد اجرایی در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.

در ابتدای این جلسه علی رمضانی با اشاره به اینکه فرآیند اجرایی برنامه‌های سی امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از چند ماه قبل آغاز شده است، گفت: این دوره از هفته کتاب اولین هفته کتاب قرن خواهد بود و باید برنامه‌ها و فعالیت‌ها را متناسب با آن تدارک ببینیم و از طرح‌های کلیشه‌ای و تکراری دوری کنیم. گفت‌وگو با مردم از جنس کتاب بخوانید نباشد بلکه برای کتابخوان شدن مردم راهنمایی‌های دقیق‌تری به آنها ارائه کنیم.

دبیر سی امین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: برنامه‌ها و فعالیت‌های این هفته باید به سمتی برود تا فضای عمومی و اقشار مختلف جامعه صدای هفته کتاب را که به نام کتاب نام گذاری شده را بشنوند و ذهن و فکرشان را به سمت کتاب سوق پیدا کند. صنعت کتاب بزرگترین صنعت فرهنگی کشور است و یکی از جنبه‌های بزرگ آن حجم اقتصادی آن است. اما یکی از مسائل بزرگ ما در این حوزه این است که دائماً به مردم گفته‌ ایم کتاب بخوانند. در سال ۱۴۰۰، ۸۰ هزار عنوان کتاب چاپ اول در کشور منتشر شده است و ما مردم را در این دریای بزرگ برای پیدا کردن صدف‌های بزرگ سرگردان کرده‌ایم. در حالی که باید مردم را در انتخاب کتاب‌های مناسب با سن و سلیقه خودشان راهنمایی کنیم. بنابراین لازم است در راهبردها تغییراتی ایجاد کنیم تا در این راه موفق شویم.

رمضانی با تاکید بر اینکه در هفته کتاب و در طول سال باید با کارفرمایان درباره اهمیت کتاب و کتابخوانی گفت‌وگو کنیم، گفت: کارفرمایان باید در کنار مجموعه نیازهای اقتصادی همکاران خود به نیازهای فرهنگی آنها نیز توجه داشته باشند. شاخص مورد وفاقی برای سنجش میزان مطالعه در کشور موجود نیست؛ در این حوزه پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با برگزاری نشست‌های تخصصی با حضور صاحب نظران می‌تواند درباره این شاخص‌ها گفت‌وگو کند تا به شاخص‌های مورد وفاق ملی و نمایانگر سرانه مطالعه در کشور برسیم.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران بیان کرد: سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور ظرفیت‌هایی دارد که با تجهیز و بروز رسانی کتابخانه‌های آنها می‌توانیم به افراد حاضر در آنجا کمک کنیم. چرا که گاهی شنیده می‌شود تعدادی از زندانیان با کتاب خواندن متحول شده‌اند یا در مجازات‌های آنها تخفیفی حاصل شده است. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان، آموزش و پرورش و سایر نهادها در برگزاری جشنواره‌ها و ساخت سریال و فیلم به کتاب توجه کنند و بخشی را به این حوزه اختصاص دهند. خانه کتاب و ادبیات ایران در برگزاری این برنامه‌ها با آنها مشارکت خواهد کرد.

هم افزایی و هم گرایی استان‌ها در برگزاری برنامه‌های هفته کتاب

در ادامه، مهدی رمضانی چابک نیز در این نشست گفت: در ۳۱ استان کشور و در ۳۵ اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها ستاد برگزاری هفته کتاب شکل گرفته است و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها دبیری هفته کتاب در استان‌ها را برعهده دارند. از استان‌ها می‌خواهیم در برگزاری برنامه‌های حوزه کتاب و کتابخوانی به دو اصل مهم هم افزایی و هم گرایی مجموعه‌ها توجه کنند تا از ظرفیت نهادهای متولی فرهنگ و علاقه مندان این حوزه استفاده شود. توان مجموعه‌های فرهنگی به تنهایی کافی نیست بلکه اثرگذاری برنامه‌ها و فعالیت‌ها با در کنار هم قرار گرفتن چند نهاد امکان پذیر می‌شود.

مدیر کل استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: فعالیت‌های ترویجی کتاب و کتابخوانی باید استمرار داشته باشند و منحصر به یک هفته نشود تا در سطح آحاد جامعه اثرگذاری داشته باشد. مرداد ماه سال ۱۴۰۰ بند ز تبصره ۹ لایحه بودجه تصویب و آئین نامه و شیوه نامه اجرایی آن نیز ابلاغ شد؛ بر اساس این بند، دو درصد از اعتبارات هزینه دستگاه‌های اجرایی کشور و شرکت‌های دولتی و نهادها باید صرف هزینه در مسائل فرهنگی کشور شود. یکی از مهمترین حوزه‌های فرهنگ نیز کتاب و کتابخوانی است. این قانون ظرفیتی ایجاد کرده تا صنوف و نهادهای و مجموعه‌های فرهنگی فعال در حوزه کتاب و کتابخوانی بتوانند از حمایت دولتی بهره مند شوند. این قانون می‌تواند به تقویت حوزه کتاب و کتابخوانی در سطح ملی و استانی کمک کند.

محمدرضا هراتی (معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و مدیر کمیته فرهنگی و محتوایی سی امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران) نیز در این نشست با استناد به سخنان مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به چند نکته محوری اشاره کرد و گفت: عملیات و فعالیت‌های هفته کتاب باید تحول محور و تحول افزا باشد؛ به این معنا که از برنامه‌ها و فعالیت‌های کلیشه‌ای و نمایشی دوری کنیم تا شاهد اثر گذاری بهتر و بیشتر این برنامه‌ها باشیم. عملیات و فعالیت‌های هفته کتاب همچنین باید درون گرا و برون‌زا باشند؛ عملیات درون گرا باید ناظر بر امکانات دستگاه‌ها و نهادها باشد؛ ممکن است برنامه‌ای مطلوب ما باشد اما ظرفیت و امکانات اجرایی آن در دستگاه‌ها وجود نداشته باشد. برنامه‌ها باید قابلیت تعمیم به سایر دستگاه‌ها را داشته باشد و برون زا باشد. برنامه‌ها همچنین باید ناظر بر ترویج و هم افزایی دستگاه‌ها و نهادهای همکار باشند. استمرار برنامه‌ها نیز باید مورد توجه قرار بگیرد تا نهضت کتابخوانی جان تازه‌ای بگیرد. مردمی کردن فعالیت‌ها از دیگر محورهایی است که باید در برنامه‌های این دوره از هفته کتاب به آن توجه کنیم. آموزش و پرورش و صدا و سیما دارای شبکه گسترده‌ای از مخاطبان در کشور هستند و نقششان در برنامه‌های هفته کتاب بسیار پررنگ است و می‌توانند به سایر دستگاه‌ها و نهادها کمک کنند.

در ادامه این نشست اعضای شورای برنامه ریزی و ستاد اجرایی سی امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران نظرات و پیشنهادهای خود را در برگزاری سی امین دوره هفته کتاب مطرح کردند که از جمله آنها می‌توان به طراحی نرم افزارها و پلتفرم‌های جذاب در حوزه کتاب و کتابخوانی برای ترغیب نسل جدید به امر مطالعه، انتخاب شعار متناسب با نسل جوان و دانشگاهی، تغییر رویکردها برای توجه به مخاطبان، راه اندازی پویش‌های کتاب محور در سطح ملی، ایجاد سرفصلی در مدارس با عنوان کلاس کتابخوانی از سوی آموزش و پرورش، راه اندازی شکل‌های جدید کتابخوانی در قالب تلفن همراه، حمایت از کسب و کارهای برگرفته از کتاب و فضای مطالعه و ضرورت انجام نظرسنجی در حوزه میزان سرانه مطالعه کشور، گرایش و ذائقه کتابخوانی مردم اشاره کرد.

همچنین کمک به تجهیز کتابخانه‌ های سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور، توجه به کتابفروشی‌ ها در هفته کتاب، ترغیب مردم برای حضور در کتابفروشی‌ ها و کتابخانه‌ها، برگزاری نمایشگاه‌های سیار با همکاری کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، نشست‌های نقد و بررسی و رونمایی کتاب در حوزه‌های تخصصی، برگزاری کارگاه‌های تخصصی برای ناشران و نویسندگان، برگزاری جشنواره فرهنگی هنری کارگر ایرانی، ترغیب اقشار مختلف جامعه به کتابخوانی در هفته کتاب، تجلیل از نویسندگان جوان، انتخاب یک روز در هفته کتاب با عنوان روز صنعت چاپ، انتخاب شهری به عنوان پایتخت چاپ کتاب، بازدید دانشجویان و دانش آموزان از چاپخانه‌های کتاب، استفاده از ظرفیت‌های ستاد اقامه نماز برای معرفی کتاب در قالب‌های مختلف به مخاطبان، راه اندازی ۱۲۰ میز کتاب در پردیس‌های دانشگاه فرهنگیان با همکاری ستاد اقامه نماز، تقدیر از نویسندگان و ناشران فعال در حوزه نماز، توجه به مخاطبان و پدیدآورندگان در هفته کتاب، نقش صدا و سیما و رسانه‌های مکتوب برای ترغیب مردم به مطالعه و کتابخوانی، بزرگداشت اهالی کتاب، حضور فعال اهالی کتاب در رسانه‌ها همزمان با هفته کتاب و فضاسازی شهر با محتوای مرتبط با کتاب و نویسندگان از دیگر موضوعات مطرح شده در این جلسه بود.

در این جلسه اسماعیل جانعلی پور (مدیر کل مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، مهدی رمضانی چابک (مدیر کل استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، محمدرضا هراتی (معاون توسعه کتابخانه‌ ها و کتابخوانی نهاد کتابخانه‌ های عمومی کشور و مدیر کمیته فرهنگی و محتوایی هفته کتاب)، محمد خلج (معاون مالی و اداری خانه کتاب و ادبیات ایران و مدیر کمیته پشتیبانی و مالی هفته کتاب) و سعید مجیدی (دستیار ویژه و رئیس حوزه مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و مدیر کمیته برنامه ریزی و اجرایی هفته کتاب) حضور داشتند.

مهدی مقدم (معاون فرهنگی ستاد هماهنگی و نظارت بر کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، مهدی تشکری (رئیس گروه هماهنگی و نظارت بر امور استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، محمدرضا کریمی صارمی (معاون تولید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان)، حجت الاسلام و المسلمین مجتبی عباسلو (مدیر روابط عمومی و روابط بین الملل کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی)، عباس باباخانیان (مدیر امور کتابخانه‌ ها و ترویج فرهنگ کتابخوانی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران)، محمد راهی (مدیرعامل انجمن کتابفروشان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی (خوشه))، مجدالدین معلمی (مدیر عامل بنیاد کتاب سازمان تبلیغات اسلامی) و عبدالعظیم فریدون (رئیس انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان) از اعضای شورای برنامه ریزی سی امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران نیز در این جلسه حضور داشتند.

همچنین نمایندگان بیش از بیست دستگاه و سازمان همچون دفتر امور چاپ و نشر معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی، سازمان تأمین اجتماعی، سازمان زندان‌ها، اقدامات تأمینی و تربیتی کشور، ستاد اقامه نماز کشور، کتابخانه و موزه ملی ملک، خانه کارگر جمهوری اسلامی ایران، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس، اتحادیه شرکت‌های تعاونی ناشران آشنا، شرکت تعاونی توزیع کنندگان کتاب تهران، انتشارات انقلاب اسلامی، اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، انجمن سینمای جوانان ایران، انجمن علمی بازاریابی ایران، انجمن ناشران بین الملل ایرانیان در این جلسه حضور داشتند و برنامه‌ها و پیشنهادهای خود را برای این دوره از هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران ارائه کردند.