بیش از ۲۰۰ نوع بیماری در اثر مصرف غذای ناسالم ایجاد می‌شود

به گزارش خبرنگار مهر، مسلم نجفی روز دوشنبه در نشست خبری که به مناسبت روز جهانی غذا برگزار شد، اظهار کرد: غذای سالم زیر بنای سلامت جامعه است چراکه طبق فرمایش پیامبر اکرم (ص) امنیت و سلامتی از موارد غفلت شده در جامعه هستند.

وی ادامه داد: شرایطی که از نظر اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در دنیا حاکم شده، سبب شده است تا تأمین و تهیه مواد غذایی با چالش مواجه شود، بحث اقلیمی و خشکسالی‌های شدید، جنگ اکراین و روسیه و شیوع ویروس کرونا نشان داد که تأمین مواد غذایی آسان نیست و ممکن است با چالش‌های جدی مواجه شود چراکه کشورهای بسیاری در تأمین مواد غذایی با مشکل مواجه شدند اما به لطف الهی اتفاقی در کشور ما نیافتاد و مدیریت شد.

وی در رابطه با اهمیت غذای سالم افزود: بیش از ۲۰۰ بیماری با مصرف غذای ناسالم ایجاد می‌شود، از اسهال گرفته تا بیماری‌های پیشرفته‌ای چون سرطان و حتی بخشی از ناباروری، فشار خون بالا، دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی و تنفسی با مصرف غذای ناسالم مرتبط هستند.

نجفی خاطرنشان کرد: هر ساله ۶۰۰ میلیون نفر به علت مصرف غذای ناسالم بیمار می‌شوند و ۴۳۰ هزار نفر آنها فوت می‌کند که رقم بالایی است و اهمیت غذای سالم را نشان می‌دهد.

وی گفت: ۱۶ اکتبر روز جهانی غذا است و شعار امسال سازمان بهداشت جهانی «توسعه پایدار جهانی برای دسترسی به غذای کافی و مغذی» است و تمامی دولت‌ها متعهد هستند تا غذای کافی و سالم را تأمین کنند؛ استان ما نیز خوشبختانه از قطب‌های تولید مواد غذایی در کشور است که نزدیک به هزار کارخانه متوسط و بزرگ تولید مواد غذایی دارد و جزو بهترین‌های این عرصه در کشور است.

وی بیان کرد: سال ۱۴۰۰ محصولات غذایی استان ما به ۳۴ کشور صادر شد و در شش ماه سال جاری نیز به ۴۴ کشور صادر شد.

معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی تبریز در ارتباط با عملکرد یک سال اخیر این معاونت اظهار کرد: ۱۷۰ همکار در معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی تبریز مشغول به کار هستند، مدیریت و نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی، مدیریت نظارت بر مواد دارویی و تحت کنترل و آزمایشگاه‌های کنترل مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی از بخش‌های مهم سازمان هستند و تجهیزات و ملزومات پزشکی شامل تجهیزات سرمایی در معاونت درمان و غیر سرمایی در معاونت غذا و دارو بررسی شده و اداره نظارت بر داروهای سنتی و نظارت بر قاچاق داروها نیز زیر نظر ما است.

وی گفت: ۵۳۴۸ گواهی بهداشت برای صادرات مواد غذایی، آشامیدنی و بهداشتی صادر شد که مجموعه آزمون‌هایی را که سلامتی و ایمنی ماده غذایی را تضمین می‌کنند را انجام دادیم و باعث شد تا درآمد و اشتغال به صورت قابل قبولی در استان ما حفظ شود.

وی اضافه کرد: ۸۰۷ پروانه ساخت برای محصولات خوراکی و آشامیدنی صادر شد، ۱۳۰ کارخانه استان ما گواهی بین‌المللی داشته و ساختار مدیریتی آنها شامل کنترل شدید ایمنی مواد غذایی است همچنین ۱۰۰۰ واحد فعال تولید مواد غذایی داریم که احتمالاً برخی به دلایلی غیر فعال شده باشند البته ما به دنبال کمک کردن به آنها هستیم تا مشکلات آنها برطرف شود.

نجفی ادامه داد: یکی از وظایف سازمان غذا و دارو نظارت است، در یک سال اخیر بیش از ۵۱۳۰ مورد نظارت و ۳۷۷۸ مورد نمونه برداری از واحدهای تولیدی مواد غذایی انجام شد که ۷۹ واحد خوراکی و آشامیدنی به مراجع قضائی معرفی و ۳۱ کالا معدوم شدند.

وی گفت: بحث پایش محصولات غذایی در سطح عرضه بسیار مهم است، ۲۵ ماده غذایی پر مصرف و ۵۰ محصولات آرایشی و بهداشتی در سطح عرضه برای نمونه‌برداری ارسال شد، دانشگاه‌های تیپ یک محصولات مشخص را نمونه‌برداری می‌کنند که یکی از اهرم‌های پایش مواد غذایی در سطح ایمنی است و به صورت تصادفی و مستمر انجام می‌شود.

اجرای برنامه پایش محصولات کشاورزی برای حدود ۳۰ محصول پر مصرف

وی یادآور شد: اجرای برنامه پایش محصولات کشاورزی برای حدود ۳۰ محصول پر مصرف از اقدامات بعدی ما است چراکه قطب تولید مواد غذایی در حوزه کشاورزی و دامی هستیم.

معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی تبریز خاطرنشان کرد: کاهش نمک برنامه دیگر ما بود که نمک، قند و اسید چرب غیر ترانس از عاملین ایجاد کننده بیماری‌های غیرواگیر و قلبی و عروقی است و طبق برنامه عملیاتی وزارت بهداشت در طی پنج سال موظف هستیم ۲۰ درصد نمک را در پروانه‌های ساخت مواد غذایی صنعتی تولیدی کاهش دهیم.

وی افزود: کاهش ۲۰ درصدی قندهای ساده در پروانه ساخت مواد غذایی نیز از دیگر موارد است، اسید چرب ترانس از دیگر ترکیباتی است که در مواد غذایی تولیدی، ایمنی را کمرنگ و سبب ایجاد بیماری می‌شود و باید ۲۰ درصد هم کاهش اسید چرب ترانس را داشته باشیم.

وی متذکر شد: اهمیت چراغ راهنمای تغذیه‌ای در انتخاب ماده غذایی مناسب هر فرد از دیگر موارد است، درج این چراغ راهنما از سال ۱۳۹۴ آغاز شد که معمولاً بر روی محصولات غذایی درج می‌شود و میزان قند، چربی، نمک و اسیدهای چرب غیر ترانس را نشان می‌دهد تا فرد قدرت انتخاب داشته باشد؛ رنگ سبز نشان دهنده‌ی مقدار اندک ماده مضر، نارنجی متوسط و قرمز بیش از حد است.

نجفی خاطرنشان کرد: غنی سازی آرد با آهن و اسید فولیک در نان لواش، سنگک غیر آزادپز و تافتون ۱۰۰ درصد عملیاتی شد تا کمبودها رفع شود، این موارد ادعا نبوده و آزمون شده و تأیید شده است.

وی گفت: غنی سازی شیر و ماست با ویتامین دی از دیگر موارد مهم است چراکه با کمبود ویتامین دی در کشور مواجه هستیم و افراد در فضاهای سربسته زندگی می‌کنند و یک معضل بزرگی است؛ بنابراین غنی‌سازی تعداد اندکی از محصولات را جزو برنامه گذاشته و دنبال می‌کنیم.

وی اضافه کرد: با استفاده از انواع سامانه‌ها در وقت ارباب رجوع و هزینه‌ها صرفه‌جویی کردیم که بخشی از درخواست‌های مراجعین با این شرایط انجام می‌شود.

معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی تبریز در ادامه بیان کرد: سامانه TTAC سامانه‌ای برای ترخیص، رهگیری و شناسایی اصالت و جلوگیری از قاچاق کالا است که پر قدرت و پر کاربرد است و در شناسایی کالاها کاربرد بسیاری دارد.

وی ادامه داد: هموطنان می‌توانند با ارسال کد uid بیست رقمی کالا به سامانه TTAC یا شماره پیامک ۲۰۰۰۸۸۲۲، یا حذف بارکد و وارد کردن کد ۱۶ رقمی به سامانه از مشخصات کالا مطلع شوند البته اپلیکیشنی نیز به همین منظور طراحی شده است.

وی یادآور شد: در زمینه‌ی پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالاهای سلامت محور نیز وظایف خود را انجام می‌دهیم اما ایده‌آل نیست و کارهای بسیاری باید انجام شود، از استان‌های هستیم که بالاترین نشان سلامت را دریافت کرده است که نماد سیب سلامت بالاترین آنها بود و اکنون ۲۳ محصول ما این تندیس را دریافت کرده‌اند.

نجفی یادآور شد: بیماری غذایی چندانی تاکنون در کشور نداشته‌ایم و مواد غذایی کمبود نداشته و بحران ایجاد نشده است چراکه قطب تولیدی مواد غذایی در استان ما و دیگر استان‌ها فراهم است و طبق آماری وزارت جهاد کشاورزی به مرز خودکفایی رسیده‌ایم و کمبود اقلام غذایی نداشته‌ایم.

وی افزود: در آزمایشگاه کنترل مواد غذایی، بهداشتی و دارویی کالاها بررسی می‌شوند تا صادرات و مجوز تولید انجام شود که طی یک سال اخیر نزدیک به ۹۰۰۰ نمونه در آزمایشگاه کنترل شده است که ۳۵۳۳ قلم آنها در حوزه خوراکی و آشامیدنی بودند.

وی گفت: امکان صدور مجوزها واحد تولید ماده غذایی توسط چندین ارگان بررسی می‌شود و در نهایت به سازمان غذا و دارو می‌رسد و ما متعهد هستیم تا غذای امن و سالم به مردم تحویل دهیم و اگر سختگیری می‌شود، از قانون است.

معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی تبریز خاطرنشان کرد: در توزیع شیر مدارس، سازمان غذا و دارو به‌عنوان واحد نظارتی عمل می‌کند، اینکه مدارس پول دارند که توزیع کنند یا نه به ما مربوط نیست و صرفاً سلامت آن بر عهده ما است.

وی ادامه داد: کشورهای دیگر استانداردهای مختلفی دارند و سازمان استاندارد متولی است که استانداردهای آن کشور را ثبت کند و براساس اینکه مقصد صادرات ما کجاست، باید موارد را رعایت کنیم.

وی اضافه کرد: نوشابه‌ها سه نوع هستند؛ معمولی، رژیمی و بااستفاده از قند مصنوعی که کالری ندارد اما شیرین است و در محافل علمی ثابت شده است که این هم سبب چاقی می‌شود اما از روی برچسب آن می‌توان مقدار قند آن را تشخیص داد که اگر برچسب آن درست نباشد، از ما شکایت می‌شود.

وضعیت کیفیت و کمبود داروها

نجفی همچنین در رابطه با کیفیت داروها نیز گفت: باوری در ذهن مردم ایجاد شده است که داروهای خارجی بهتر است اما باید طبق مستند علمی این حرف ثابت شود و برای سخنان خود مبنای علمی داشته باشیم چراکه بخشی به علت ناآگاهی می‌گویند داروی خارجی بهتر است البته محصول به محصول متفاوت است.

وی اظهار کرد: یارانه دارو باید به مصرف بندی نهایی برسد و در طرح دارویار قصد داشتیم تولید محصولات داخلی افزایش یابد چراکه در زمینه‌ی تأمین ارز با مشکل مواجه هستیم و این طرح کمک می‌کند تا میلیون‌ها نفر از مردم تحت پوشش بیمه قرار بگیرند و افزایش قیمت به بیمار تحمیل نمی‌شود و تفاوت قیمت را سازمان بیمه‌گر پرداخت می‌کند.

وی ادامه داد: در طرح دارویار سامانه بیمه این امکان را فراهم کرد تا افرادی که از دارویی به صورت مداوم استفاده می‌کنند، امکان تمدید آن برای دو دوره وجود داشته باشد.

نجفی همچنین یا اشاره به کمبود دارو گفت: کمبود دارو تنها مربوط به استان ما نیست و در کل کشور به صورت مقطعی و سیال کم و زیاد می‌شود و همواره این مورد بوده است، اینکه به صورت ایده‌آل صد در صد باشد نبوده است اما عمده کمبودها کشوری بوده و روزانه پیگیری می‌شود.

وی اضافه کرد: کمبود آنتی‌بیوتیک‌ها کشوری بوده که مشکل تأمین مواد اولیه آن است و وزارت بهداشت به جد پیگیر آن است، مشکل بعدی نیز قیمت‌گذاری است البته توافق شده و تولید شروع شده است.

وی در پایان تاکید کرد: تعدادی از کمبودها از نظر علمی اعتبار ندارند برای مثال اکر آزیترومایسین ۱۰۰ میلی‌گرم، کم باشد به جای آن می‌توان از ۵۰ میلی‌گرم استفاده کرد؛ بنابراین تعدادی از آنتی‌بیوتیک‌ها را می‌توان به جای هم استفاده کرد.