تشریح وضعیت پرستاری/ از اجرای تعرفه ها تا کمبود پرستار

به گزارش خبرگزاری مهر، محمد میرزابیگی، در نشست هم اندیشی مدیران پرستاری بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی شهید بهشتی، افزود: تعداد مدیران پرستاری ما بیشتر از یک لشکر و شامل ۵۳ هزار نفر است؛ این مدیران در شبانه روز ۱۶ ساعت به طور کاملاً مستقل و ۸ ساعت در ارتباط با دیگران کار می‌کنند و کسی که در حال اداره کردن مراکز درمانی است پرستار است و پرستاران در همه بحران‌ها حضور دارند و کارشان در شرایط بحرانی حتی بیشتر هم می‌شود.

وی گفت: ما به معنای واقعی کلمه از روز اولی که آمدیم بحث نیروی انسانی را پیگیری کردیم و به گونه‌ای این بحث را پیگیری کردیم که الان همه مسئولین به کمبود بیش از ۱۰۰ هزار نفر نیروی پرستاری اذعان دارند.

میرزابیگی ادامه داد: بیش از ۱۳۰ جلسه با سازمان برنامه و سازمان امور اداری و استخدامی، کمیسیون بهداشت و درمان و اصل نود مجلس برگزار کردیم. برای نیروهای شرکتی و نیروهای فاقد امنیت شغلی پیگیری‌هایی داشته‌ایم.

رئیس کل سازمان نظام پرستاری با بیان اینکه سازمان نظام پرستاری در حال کار کردن روی مطالبات به صورت عرضی است یعنی روی موضوعات مختلف در حال کار کردن و پیگیری است اما برای این پیگیری‌ها اولویت‌بندی دارد؛ گفت: اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری با پیگیری فوق العاده خاص، فوق العاده ویژه، استخدام نیروهای پرستاری، تبدیل وضعیت، برگرداندن نیروهای طرحی فعال در کرونا و سایر مطالبات منافاتی ندارد و بنابراین در حال پیگیری همه موضوعات هستیم؛ باید توجه داشته باشید که تعرفه گذاری قانون مشخص، پشتوانه تأکید مقام معظم رهبری و اعتبار ۱۰ هزار میلیارد تومانی دارد. سازمان نظام پرستاری با پیگیری این قانون، ۱۰ هزار میلیارد تومان به نظام سلامت اضافه کرده است که بین پرستاران توزیع می‌شود و ارتباطی به حقوق سایر اعضای کادر درمان ندارد و این تعرفه به کارانه‌های قبلی اضافه می‌شود.

میرزابیگی تصریح کرد: در حال پیگیری موضوع افزایش تعداد نیروهای انسانی از سه کانال هستیم؛ الان ۲۷ نوع قرارداد شامل طرحی، شرکتی، تبصره‌ای و …، برای پرستاران وجود دارد که در مجلس در قالب طرح ساماندهی کارکنان دولت پیگیر آن هستیم. برگشت به کار نیروهای تمدید طرحی و پایان طرحی دوران کرونا را نیز پیگیری می‌کنیم. این نیروها شامل ۱۷ هزار نفر پرستار و غیر پرستار هستند و افرادی بودند که در دوران کرونا تمدید طرح کردند. من در جمع کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفتم جوانان دهه هفتادی در زمان کرونا تشخیص دادند که مصلحت این است که به کمک کشور بیایند. برخی شهید شدند و برخی خانواده‌هایشان گرفتار شدند اما به آنها پایان طرح داده شد و الان بیکار شده‌اند.

رئیس سازمان نظام پرستاری هشدار داد: اینگونه رفتارها منجر به شکست در بحران می‌شود و بنابراین باید پیگیر مطالبات این نیروها باشیم.

وی ادامه داد: نکته دیگر در بحث نیروی انسانی، تعریف استاندارد است؛ باید مشخص شود که کمبودها نسبت به سرانه پزشکان است و یا جمعیت و تخت. نظر ما این است که ۲.۵ نیروی پرستار به ازای هر تخت باید داشته باشیم که ۱.۸ نیرو دانشگاهی و ۰.۷ نیروی غیردانشگاهی باید باشد؛ الان با سازمان امور اداری و استخدامی و مجلس برای این استانداردها جلسه داریم و یکی از بندهای صورت جلسه این بود که ظرف دو ماه درباره استاندارد نیروی انسانی حوزه پرستاری به توافق برسیم.

تعرفه گذاری خدمات پرستاری یک ستون هویتی است

وی با بیان اینکه تعرفه گذاری خدمات پرستاری ۱۵ سال پیگیری شد و الان به ابلاغ و اعتبارات آن رسیده‌ایم، گفت: الان باید به خوب اجرا شدن آن توجه کنیم. تعرفه گذاری خدمات پرستاری یک ستون هویتی است؛ ما تا پیش از این می‌گفتیم در بیمارستان‌ها همه خدمات به جز خدمات پرستاران تعرفه دارد و بنابراین اجرای تعرفه گذاری خدمات پرستاری به بحث هویت شغلی کمک می‌کند؛ بحث دیگر استقلال شغلی است که در حال حاضر پول برخی خدماتی که پرستار انجام می‌دهد را به خودش نمی‌دهند و بنابراین باید پول خدماتی که پرستاران ارائه می‌دهند، برای خود آنها لحاظ شود. از سوی دیگر بحث مالی نیز دارای اهمیت است؛ در ایام کرونا پرستار ۲۴ ساعته درگیر بود اما تعرفه به او پرداخت نمی‌شد.

میرزابیگی خاطرنشان کرد: هزینه‌های نظام سلامت در حال افزایش یافتن است؛ تعرفه خدمات پرستاری از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه است زیرا خدمات پرستاری K پایین‌تری نسبت به خدمات پزشکان دارند.

وی گفت: ما تا قبل از مصوبه شورای عالی بیمه و پیش از تصویب تعرفه گذاری خدمات پرستاری در دولت، چهار اتفاق آماده کرده بودیم که با این چهار مورد، تعرفه‌ها به تصویب رسیده است. تاکنون سه مورد از این اتفاقات رخ نداده بود؛ اول K پرستاری است؛ الان بر اساس قانونی که در مجلس، دولت و شورای عالی بیمه تصویب شده خدمات پرستاری دارای K است.

وی توضیح داد: K پرستاری به معنای معیار قیمت گذاری خدمات پرستاری است. در k پزشکی، برای سزارین و آپاندیسیت، میزان خطر برای بیمار، پرستار، پزشک و…، را اندازه‌گیری می‌کنند و این را در بقیه اعمال می‌سنجند؛ برای مثال می‌گویند فلان عمل پنج برابر آپاندیسیت خطر دارد؛ ما در پرستاری، بحث فشار خون و پی پی آر را معیار قرار دادیم؛ یعنی استاندارد این است که فشار خون در ۱۰ دقیقه گرفته می‌شود و در صورتی که ۱۰ دقیقه صرف این کار شود، K پرستاری به آن تعلق می‌یابد. K پرستاری برابر با K سایر کارکنان گروه پروانه‌دار و پزشکان غیر هیئت علمی است و سالانه نیز افزایش می‌یابد.

وی ادامه داد: دومین اتفاقی که افتاد؛ تصویب ارزش‌های نسبی پرستاری است؛ ارزش نسبی به معنای سیاست به کارگیری k است؛ یعنی باید ببینیم یک بسته خدمتی چند K است که برای تمام بخش‌ها و خدمات مشخص است. ما مراقبت‌های پرستاری وابسته به بیمار را قیمت گذاری کرده‌ایم و این مسئله ارتباطی به قیمت تخت بیمارستانی ندارد. ارزش نسبی در بالین و بخش، برای خدمات روتین، بسته خدمتی و برای خدمات غیر روتین، به صورت موردی k خود را داراست. در یکسری از بخش‌ها نیز بینابینی است.

میرزابیگی با بیان اینکه ما در طرح قاصدک اصلاً ارزش نسبی نداشتیم؛ متذکر شد: برخی می‌خواهند قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری را به طرح قاصدک ارتباط دهند و بگویند این همان طرح قاصدک است در حالی که اصلاً این طور نیست.

رئیس سازمان نظام پرستاری یادآور شد: سومین اتفاقی که باید می‌افتاد تا تعرفه اجرا شود؛ منبع یابی بود. ما یک سرانه در کشور به نام سرانه خدمات تشخیصی و درمانی هر ایرانی داریم که سالانه با پیشنهاد شورای عالی بیمه این سرانه در دولت تصویب می‌شود. در سال جاری این سرانه ۹۲ هزار تومان به ازای هر ایرانی است. ما به عنوان جامعه پرستاری ۱۰ تا ۱۲ درصد این سرانه را باید دریافت کنیم. اگر این سرانه را دریافت کنیم وضعیت ما یکپارچه می‌شود. الان به ما از درآمد اختصاصی بیمارستان پول می‌دهند در حالی که قرار است از سرانه اعتبار خود را دریافت کنیم. معادل ۱۰ درصد سرانه برای امسال پول گرفتیم؛ امسال تاکنون ۵,۲۰۰ میلیارد تومان از مجلس گرفتیم و تفاهمنامه با سازمان بیمه سلامت امضا کردیم و نزدیک به ۲ هزار میلیارد آن به سازمان بیمه سلامت آمده و بیمارستان‌هایی که ثبت خدمت کردند؛ بابت خدمات پرستاری پول گرفتند.

میرزابیگی بیان کرد: ۹۰ درصد پول تعرفه در بخش بستری را بیمه پرداخت می‌کند و الان در صورتحساب بیمارستان‌ها خدمات پرستاری نیز آمده است. نکته بعدی بازتوزیع و برخورداری پرستاران و تغییر کارانه‌ها است.

به گفته وی، نماینده‌های سازمان نظام پرستاری در دبیرخانه شورای عالی بیمه سلامت حضور دارند؛ این مسائل در شورای عالی بیمه و دولت تصویب شده و توسط دبیرخانه شورای عالی بیمه به تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ شد. اگر کسی به کا و ارزش نسبی اعتراض داشته باشد از او برای ارائه نظر کارشناسی دعوت خواهد شد.

رئیس سازمان نظام پرستاری ادامه داد: دستورالعمل رسیدگی به اسناد ابلاغ شده است. K و ارزش نسبی نیز توسط معاون اول ریاست جمهوری ابلاغ شده است؛ آئین‌نامه اجرایی قانون تعرفه گذاری نیز مصوب دولت است که همه این مسائل در اختیار سیستم پرستاری باید قرار بگیرد. ما فعل پرستاری را ارزش‌گذاری کرده‌ایم که هر رشته‌ای که فعل پرستاری را انجام دهد k مشخصی دارد. نظام پرداخت رفتارساز است و این رفتارسازی را باید بهبود ببخشد.

میرزابیگی گفت: این اعتبارات از سوی بیمه‌ها پرداخت می‌شود. دومین دستورالعملی که باید ابلاغ می‌شد ثبت خدمات پرستاری در HIS بود که ابلاغ شده است. دستورالعمل دیگری که باید ابلاغ می‌شد، که مهم‌ترین بخش مالی قضیه تعرفه گذاری خدمات پرستاری است؛ دستورالعمل برخورداری از کارانه ها یا بازتوزیع است. ما بر اساس قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری دستورالعمل‌ها را داریم.

وی بیان کرد: ما تا الان با سازمان بازرسی و وزارت اطلاعات جلساتی برگزار کردیم برای اینکه اگر کسی تعمداً این قانون را اجرا نکند آن را به عنوان ترک فعل به دادگاه معرفی کنیم.

میرزابیگی تصریح کرد: کل درآمد حاصل از بسته‌های خدمات و مراقبت‌های پرستاری در بخش‌های بالینی به ازای هر بیمار در ۲۴ ساعت، کل درآمد حاصل از بسته‌های خدمات و مراقبت‌های پرستاری بر اساس سطوح بیماران، کل درآمد حاصل از بسته‌های خدمات و مراقبت‌های پرستاری کت لب و اتاق عمل به ازای هر ساعت جراحی، کل درآمد حاصل از بسته‌های خدمات و مراقبت‌های پرستاری تخت‌های ستاره دار اعم از دیالیز، شیمی درمانی و … به ازای هر جلسه خدمت، کل درآمد حاصل از بسته‌های خدمات و مراقبت‌های پرستاری و خدمات درمانگاهی سرپایی و اسکوپی به ازای هر خدمت در نظر گرفته شده است که دو مورد خدمات اسکوپی و سرپایی مانند فی فور سرویس است.

وی ادامه داد: پرستاران تنها گروهی هستند که خدماتشان در سازمان ملی استاندار به ثبت رسیده است؛ ما می‌توانستیم موضوع استاندارد نیروی انسانی و استاندارد خدمت را همزمان ابلاغ کنیم اما نگران کسورات بیمه بودیم که برخی از خدمات را قبول نکند بنابراین این مسئله را عالمانه حل خواهیم کرد.

میرزابیگی با بیان اینکه تا جایی که می‌شد سیستم پرداخت فی فور سرویس نیز داریم؛ درباره پشتوانه قانونی تعرفه گذاری خدمات پرستاری و بسته‌های خدمات بیان داشت: بند چهارم قانون ارتقای بهره وری بر تعرفه گذاری مبتنی بر بسته خدمتی تأکید دارد؛ بند ششم سیاست‌های کلی سلامت مقام معظم رهبری بر مراقبت‌ها تأکید دارد که ما نیز صاحبان مراقبتیم. در قانون ششم توسعه و بند ۹ قانون احکام دائمی توسعه، قانون بیمه همگانی و…، بر این مراقبت‌ها و تعرفه گذاری تأکید شده است. مقام معظم رهبری نیز در ایام کرونا به طور جدی بر اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری تأکید کردند.