برنده جایزه گلد اسمیتز معرفی شد/ اعتراض به نفی بلد توسط بریتانیا

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از گاردین، «دیگوگارسیا» کتابی نوشته ناتاشا سوبرامانین و لوک ویلیامز عنوان برنده جایزه گلداسمیتز ۲۰۲۲ را از آن خود کرد.

این اولین بار در تاریخ ۱۰ ساله این جایزه است که کتابی که دو خالق مشترک دارد، برنده جایزه ۱۰هزار پوندی این رقابت می‌شود.

رییس هیات داوران از این کتاب با عنوان خنده‌دار، برانگیزاننده، عصبانی کننده و پیچیده که خواندنش را جذاب می کند، یاد کرد و گفت برای این دو نویسنده، همکاری هم روش است هم سیاست.

وی افزود: در برابر دگماتیسم ناشی از داستانی تک‌صدایی که درباره اخراج مردم چاگوسی از سرزمین مادری‌شان توسط دولت بریتانیاست، نویسندگان نه تنها با انتقادی دقیق، بلکه با درک رابطه بین صدا و قدرت پاسخ می‌دهند و با این کتاب دامنه شکل رمان را وسعت می‌بخشند.

ناتاشا سوبرامانین نویسنده‌ای موریتانیایی-بریتانیایی است و لوک ویلیامز نویسنده‌ای اسکاتلندی که به ترتیب «جن» و «پل واتاق پژواک» را پیش از این منتشر کرده‌اند. «دیگو گارسیا» حاصل یک همکاری بلند مدت بین این دو نویسنده است که زمانی در ادینبورگ زندگی می‌کردند ولی بعد سوبرامانین ساکن بروکسل شد و دیگری در اسکاتلند باقی ماند. به همین دلیل تکمیل این کتاب ۱۰ سال به طول انجامید.

این رمان که ۲۵ مه امسال منتشر شد، درباره دو دوست نویسنده به نام‌های داماریس و اولیور است که از لندن به ادینبوگ نقل مکان می‌کنند؛ جایی که برادر اولیور آنجا درگذشته است.

در آنجا با «دیگو گارسیا» شاعری آشنا می‌شوند که اسمش را به عنوان کتاب داده‌اند و او به آنها می‌گوید نام جزیره مادرش در مجمع‌الجزایر چاگوس روی او گذاشته شده و او و مردم آن جزیره سال ۱۹۷۳ توسط سربازان بریتانیایی مجبور به ترک آن‌جا شدند.

داستان به رویارویی آن‌ها با دیگوی پرخاشگر می‌پردازد که پس از چند شب بیرون رفتن ناپدید می‌شود و آنها را تنها با چمدان‌هایش می‌گذارد، چه به معنای واقعی کلمه و چه مجازی در قالب داستانی که به دنبال آن اتفاق افتاد. اخراج مادر وی در دوران کودکی از چاگوس در سال ۱۹۷۳ به موضوع دو نویسنده بدل می‌شود.

این زوج تصمیم می‌گیرند درباره مردم چاگوسی و تجربه همبستگی بنویسند و به این ترتیب این کتاب به بررسی قدرت ادبیات در کنار جنایات دولت بریتانیا می‌پردازد.

دو نویسنده داستانی از تبعید، تراژدی شخصی و دوستی ادبی را در روایتشان در قالب رمانی سیاسی تصویر کرده‌اند.

موضوع کتاب موضوعی واقعی است. یکی از بزرگترین پایگاه های نظامی آمریکا در اقیانوس هند در دیگو گارسیا در جزایر چاگوس واقع شده است. این جزایر تا سال ۱۹۶۸ بخشی از موریس، مستعمره بریتانیا بودند. بریتانیا با دانستن اینکه آمریکا می‌خواهد در آنجا پایگاهی داشته باشد، استقلال خود را به حفظ چاگوس مشروط کرد، اما بلافاصله در ازای زیردریایی‌های هسته‌ای ارزان قیمت، آن را به آمریکا اجاره داد و چاگوسی‌ها طی پنج سال آینده با دغلکاری و زور از جزایر حذف و از بازگشت برای زندگی به آنجا منع شدند. هیچ‌یک از این موارد در پارلمان یا کنگره بریتانیا نیامده است.

جایزه گلداسمیتز در سال ۲۰۱۳ برای تجلیل از ویژگی‌های جسارت خلاق و داستان‌هایی که قالب را می‌شکنند یا امکانات فرم رمان را گسترش می‌دهند، ایجاد شد. این جایزه سالانه ۱۰۰۰۰ پوندی به کتابی تعلق می‌گیرد که واقعاً رمان تلقی شود و روح ابداعی که بهترین حالت آن ژانر را مشخص می‌کند، تجسم بخشد.