تعطیلی گالری‌ها یا خواب هنرهای تجسمی/ می‌توان به دنبال مقصر بود؟

به گزارش خبرنگار مهر، بیش از ۲ ماه است که اکثر گالری‌های سراسر کشور و به ویژه پایتخت، برنامه نمایشگاهی روتین و مرسوم خود را به بهانه‌های مختلف متوقف کرده‌اند. البته شرایط به گونه‌ای است که تقریباً هیچکدام از فعالیت‌های فرهنگی و هنری از آن قسر در نرفته و درگیر آن شده‌اند؛ همچنان که سینما و تئاتر و موسیقی نیز در این روزها از شرایط و احوال مناسبی برخوردار نیستند و مردم نیز تحت‌تأثیر این شرایط و البته شرایط اقتصادی سختی که پیش از این نیز دچارش بودند، فرصتی برای بهره از این هنرها به دست نمی‌آورند.

گالری‌های هنری یکی از محل‌هایی است که آثار تجسمی اعم از نقاشی، مجسمه، طراحی، خوشنویسی، هنرهای جدید و … را برای عرضه و فروش به نمایش می‌گذارند که چندی است به تعطیلی کشیده شده‌اند؛ هرچند تعداد معدودی نمایشگاه نیز برگزار شده اما باز هم می‌توان گفت هنرهای تجسمی در وضعیت رخوت و تعطیلی به سر می‌برد!

در این میان، مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۴ آبان ماه، فراخوان پانزدهمین جشنواره تجسمی فجر را به روال هر ساله منتشر کرد که کورسویی از امید را برای هنرمندان جوانی که امیدشان به برگزاری هر ساله این رویداد است، زنده نگاه دارد.

مرکز هنرهای تجسمی نهادی است که مجوز برگزاری نمایشگاه‌های هنری را به گالری‌ها ارائه می‌دهد. برای اینکه از چند و چون برگزاری نمایشگاه‌ها و اینکه چرا اداره کل هنرهای تجسمی در مساله تعطیلی گالری‌ها ورود نمی‌کند، پرس و جویی کردیم که بر اساس پیگیری خبرنگار مهر، مشخص شد که از سوی گالری‌ها درخواست‌های اندکی برای برپایی نمایشگاه ارائه شده است و مرکز هنرهای تجسمی نیز تا زمانی که درخواستی برای برگزاری نمایشگاه موجود باشد، وظیفه دارد مجوز صادر کند و قانون نیز وظیفه‌ای برای این مرکز برای مجاب کردن گالری‌ها برای برگزاری نمایشگاه قرار نداده است.

گفتنی است تمهیدات حمایتی برای برگزاری نمایشگاه‌ها نیز از رویکردهای مرکز هنرهای تجسمی است که در دوره جدید مدیریت این مرکز اعمال شده است.

عبدالرضا سهرابی مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی پس از انتصاب در این سمت، با انجمن‌های هنری و از جمله انجمن نگارخانه‌داران تهران جلساتی برای تعامل داشته است اما شرایط بر رویکردها غلبه کرده و در حالی که اراده مرکز هنرهای تجسمی معطوف به برگزاری نمایشگاه‌های هنری است اما نمی‌تواند کاری مؤثر انجام دهد چراکه اجباری برای برگزاری نمایشگاه از سوی این مرکز وجود ندارد و نمی‌تواند داشته باشد.

از طرف دیگر، تعطیلی گالری‌های هنری را می‌توان از لحاظ مخاطب، مسائل اقتصادی و مسائل اجتماعی مورد بررسی قرار داد. با توجه به اینکه سیاست‌های گالری‌ها متفاوت است و گاهی نیز این سیاست‌ها و نظرات متفاوت، موجب اختلاف بین گالری‌دارها می‌شود اما طی این دو ماه و اندی، به‌صورتی خودجوش با اینکه هیچ گالری به‌صورت رسمی اعلام تعطیلی نکرده است، ولی در عمل نمایشگاهی هم برگزار نشده است.

در این میان گفتنی است که گالری‌دارها علاوه بر برگزاری نمایشگاه برای عموم و خواص، فروش‌های آنلاین و دیگر فروش‌های آثار خود را دارند و تنها ممکن است میزان فروش آثار از سوی آنها کاهش یافته باشد.

در شرایط کنونی که چند وقتی است کرونا کمرنگ شده، باید منتظر بود و دید برای رونق دوباره بازار هنرهای تجسمی و چرخه اقتصادی آن، هنرمندان زودتر پا پیش می‌گذارند یا گالری‌دارها؟