به گزارش خبرگزاری مهر، یوسفعلی میرشکاک، شاعر و پژوهشگر، در هجدهمین جلسه سلسله درس‌گفتارهای زیبایی‌شناسی زبان فارسی، که به تحلیل شعر و جایگاه منوچهری دامغانی، عنصری، عسجدی، بهرامی سرخسی و زینبی علوی در شعر فارسی اختصاص داشت، با اشاره به منسوخ شدن انتشار دیوان شاعرانی مثل فرخی سیستانی و عنصری و منوچهری دامغانی، از تک محصولی‌شدن در عرصه فرهنگ انتقاد کرد و گفت: شاعران ما تا دهه اول انقلاب، هنوز التفاتی به شاعرانی چون فرخی سیستانی و عنصری و منوچهری دامغانی داشتند اما در ۳۰ سال اخیر چاپ دیوان شاعرانی چون عنصری و فرخی و منوچهری و بسیاری شاعران دیگر منسوخ شده و در فرهنگ هم داریم تک محصولی می‌شویم.
میرشکاک افزود: سیدحسن حسینی، سخت با تک محصولی‌شدن ادبیات مخالف بود و می‌گفت نگذارید ادبیات‌مان این‌قدر تک محصولی شود و مدام از حافظ بگوییم.
وی در بخش دیگری از این جلسه با اشاره به راه تازه‌ای که نیما در شعر باز کرد گفت: شعر ایران وارد ساحت جدیدی شد و از این بدعت نیما، چندین بدعت دیگر پدیدار شد؛ شاملو شعر سپید را پدید آورد و سهراب سپهری شعر عرفانی را و فروغ هم به یک زبان سوررئال در شعر دست یافت که هنوز کسی به گرد پایش نرسیده است. اخوان هم به نوعی قصیده سرایی باستانی شگرف روی آورد و منوچهر آتشی به طبیعت‌گرایی در شعرش پرداخت.
این استاد زبان فارسی افزود: مگر از یک بدعت چند شاخه و شعبه می‌توان درآورد؟! انقلاب هم که شد، خود به خود این احساس پیش آمد که باید در شعر هم به صدر ادبیات برگردیم و به وزن و قافیه برگشتیم.
میرشکاک در ادامه به انتقاد از شعر تبلیغی پرداخت و گفت: شعر تبلیغاتی و یک‌طرفه و بدون طرح مشکلات انسان رواج یافته و انگار شاعران هم بیلبورد شده‌اند و فقط به درد تبلیغات می‌خورند!؟ این قبیل اتفاقات ما را به سطح پایینی از فرهنگ پیش می‌برد و عمداً خود را رها کرده‌ایم. وقتی هم که توقع خیلی پایین بیاید، خود به خود سیر هنر و ادبیات هم به این سمت گرایش پیدا می‌کند.
میرشکاک در ادامه این جلسه به بحث شعر منوچهری‌دامغانی برگشت و گفت: بنای کار منوچهری طبیعت‌گرایی است و در شعر از جمله مسمط‌هایش ساحتی را ایجاد می‌کند که خواه ناخواه حول واقعیت‌گرایی است.
این شاعر با اشاره به استفاده منوچهری از وزن رباعی در مسمط‌هایش گفت: وزن رباعی فقط برای رباعی جذاب است و کسانی که از این وزن جز در رباعی استفاده کرده‌اند، کارشان چندان با اقبال مواجه نشده و جذابیت ندارد چرا که خیام و دیگر بزرگان رباعی‌سرا، چنان این وزن را کار کرده‌اند که اگر کسی جز برای رباعی از این وزن استفاده کند، بهره‌ای حاصلش نمی‌شود.
میرشکاک در بخش پایانی این جلسه به شعر دیگر شاعران هم‌عصر منوچهری با ارجاع به کتاب «سخن و سخنوران» بدیع‌الزمان فروزانفر پرداخت. او در باره زینبی علوی گفت: وزن شعری از او که فروزانفر در این کتاب آورده، بسیار ریتمیک است و مشخص است که موسیقی در شعرش با جدیت زیادی به کار گرفته شده چون شعرها برای مجالس رقص و شادی بوده است. وی سپس به صورت کوتاهی به شعر عسجدی و بهرامی‌سرخسی هم پرداخت و در پایان گفت: شاعران از آنجا که نتوانسته‌اند به حاکمان اشاره کنند، ستم‌کاری را به روزگار نسبت داده‌اند و فاضل‌نمایی هم یکی ازبیماری‌های این قوم بوده است.
نظر شما