به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «مبانی پدیدارشناسی» نوشته دان زهاوی به‌تازگی با ترجمه علی‌رضا عطارزاده توسط انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌کتاب پنجمین‌عنوان از مجموعه مطالعات بنیادین راتلج است که این‌ناشر ترجمه‌اش را چاپ می‌کند و ترجمه دیگری از آن، امسال با ترجمه مریم خدادادی و عنوان «الفبای پدیدارشناسی» توسط انتشارات بیدگل منتشر شده است.
نسخه اصلی این‌کتاب سال ۲۰۱۹ توسط انتشارات راتلج منتشر شده است. مکتب پدیدارشناسی یکی از سنت‌های مسلط فلسفه قرن بیستم است که ادموند هوسرل بنیانگذارش است و ادامه‌دهندگان این‌مکتب فکری که پس از هوسرل آن را پربارتر کردند، عبارت‌اند از مارتین هایدگر، ژان پل سارتر، موریس مرلو پونتی و امانوئل لویناس. تقریبا همه نظریه‌پردازی‌های بعدی در فلسفه آلمانی و فرانسوی را می‌توان امتداد پدیدارشناسی دانست و یا واکنش به آن.
دن زهاوی نویسنده این‌کتاب، پدیدارشناس دانمارکی متولد ۱۹۶۷ در کپنهاک است. او در دانشگاه‌های کپنهاک و آکسفورد به تدریس مشغول است و تالیفاتی درباره پدیدارشناسی و فلسفه ذهن به چاپ رسانده که کتاب پیش‌رو یکی از آن‌هاست. علی‌رضا عطارزاده مترجم این‌کتاب می‌گوید آثاری که به معرفی پدیدارشناسی می‌پردازند عموما در دو گروه جا می‌گیرند، بعضی از آن‌ها افکار هریک از پدیدارشناسان را به‌طور مستقل تشریح می‌کنند که جامعه مخاطبانشان، عموم مردم نیستند. آثار گروه دیگر هم تلاش می‌کنند چارچوب عام‌تری برای پدیدارشناسی فراهم کنند. اما دان زهاوی با تکیه بر اندیشه‌های هوسرل، هایدگر و مرلوپونتی و گاهی هم لویناس و سارتر و میشل آنری بر اشتراکات فکری آن‌ها تاکید می‌کند و به تحلیل پدیدارشناسی بعضی موضوعات اساسی می‌پردازد.
کتاب پیش‌رو ۳ بخش اصلی دارد که در مجموع ۱۰ فصل را در خود جا داده‌اند. بخش اول «مسائل بنیادین»، بخش دوم «تحلیل‌های ملموس» و بخش سوم هم «پدیدارشناسی کاربردی» نام دارد. ۶ فصل از فصول کتاب در بخش اول قرار دارند که به این‌ترتیب‌اند: «پدیدارها»، «قصدیت»، «ملاحظات روش‌شناختی»، «علم و زیست‌جهان»، «حفاری عمیق‌تر: از پدیدارشناسی سطح به پدیدارشناسی عمق» و «پیشگفتار پدیدارشناسی ادراک مرلو پونتی».
فصل‌های هفتم و هشتم کتاب با عناوین «مکان‌مندی و بدن‌مندی» و «بیناسوبژکتیویته و جامعه‌جویی» هم در بخش دوم کتاب قرار دارند. فصل‌های نهم و دهم هم در بخش سوم کتاب قرار دارند که به این‌ترتیب‌اند: «جامعه‌شناسی پدیدارشناختی» و «روان‌شناسی پدیدارشناسی، پژوهش کیفی و علوم‌شناختی».
مولف کتاب می‌گوید پیش‌تر در سال ۲۰۰۳ کتاب مقدمه‌ای کوتاه بر پدیدارشناسی را به زبان دانمارکی چاپ کرده بود که به آلمانی و ایسلندی و ژاپنی ترجمه شد. او سال ۲۰۱۶ با انتشارات راتلج تماس برقرار کرد و نسبت به انتشار آن‌کتاب به زبان انگلیسی اظهار تمایل کرد. به این‌ترتیب و با شروع ترجمه دانمارکی به انگلیسی کتاب، زهاوی دست به بازنویسی متن هم زد و کتابی قطورتر و به گمان خودش بهتر را تهیه کرد. ترجمه فارسی آن‌کتاب اینک با عنوان «مبانی پدیدارشناسی» به چاپ رسیده است.
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
هایدگر در اظهارنظری مشهور در «هستی و زمان» می‌گوید رسالت خاص پدیدارشناسی این است که آنچه را بدوا و در درجه نخست از نظر پنهان می‌ماند آشکار کند. در واقع، دقیقا چون پدیدارهایی هستند که خودشان را بی‌واسطه آشکار نمی‌کنند، ما به قسمی پدیدارشناسی نیاز داریم.
بسیار بعد، هایدگر در کنفرانسی در سال ۱۹۷۳ صریحا از نیاز به «پدیدارشناسی امر ناظاهر» سخن می‌گوید. شاید مستمرترین کوشش برای نشاندن مرزهای پدیدارشناسی در این‌مسیر را بتوان در کار میشل آنری یافت که در صدد بود تا آنچه را پدیدارشناسی امر نامرئی نامیده شده است بسط دهد. به‌اختصار، اندیشه آنری این بود که سوبژکتیویته خودش را در پرتو جهان، در رویت‌پذیری برون‌بودگی این‌جهانی آشکار نمی‌کند و نمی‌توان آن را از طریق مقولات مربوط به نمود این‌جهانی نشان داد. بلکه چنان‌که آنری می‌نویسد:
«بنیادْ چیزی مبهم نیست، نه نوری است که فقط هنگامی ادارک‌شدنی می‌گردد که بر چیزی بتابد که در نور غرق می‌شود، نه خودِ شیء به منزله یک «پدیدار متعالی» است، بلکه آشکارگی‌ای در درون‌ماندگار است که قسمی حضور برای خویش است، هرچند چنین حضوری «نامرئی» باقی می‌ماند.»
این‌کتاب با ۲۳۱ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۷۰ هزار تومان منتشر شده است.
نظر شما