شادی ماندگار در معنویت

به گزارش خبرگزاری مهر، علی جواهری یک پژوهشگر اجتماعی طی یادداشتی به موضوع شادی ماندگار پرداخت که جزئیات آن به شرح ذیل است.

‌آنچه در روز ولادت امام حسن (ع) با اجتماع مومنانه در ورزشگاه آزادی رخداد از این جنس شادی بود که ذاتاً ماندگار است. حالا سوال اینجاست که این نوع شادی چطور کسب می‌شود این شادی چه باید کرد؟ شادی معنوی چه تأثیری در زندگی ما دارد؟

امیرالمؤمنین (ع) فرمود: «خداوند از بین مردم شیعیانی را برای ما برگزید که ما را یاری می‌کنند و در شادی ما مسرورند و در غم ما محزون. جان و مالشان را در راه ما می‌بخشند اینان از ما و در بهشت با ما هستند.

شاید بتوان به اعتباری گفت که دو نوع شادی داریم، شادی‌های زودگذر و شادی‌های ماندگار، شادی زودگذر مثل اینکه یک فیلم طنز نگاه کنیم. بخندیم. یا مثلاً جُک بگوییم و بخندیم و بخندانیم. گاهی شادی ماندگار است.

فرق شادی زودگذر با شادی ماندگار در آثار این دو پدیدار می‌شود، شادی ماندگار می‌تواند تولید انرژی در انسان کند. این شادی در وجود انسان به مانند مکمل سوخت عمل می‌کند.اسلام حتی با شادی از نوع اول مخالف نیست. البته در صورتی که اهانتی به کسی نباشد دل کسی آزرده خاطر نشود. گناهی صورت نپذیرد. اما اصرار و توصیه اسلام بیشتر به شادی از نوع دوم است.

دین می‌خواهد انسان عمیقاً شاد باشد. بدیهی ایست که تفریح انسان‌های برجسته به شادی‌های زودگذر نیست. امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید: وقتی خسته شدید با کلمات حکمت‌آمیز خستگی‌تان را برطرف کنید نه اینکه سراغ شادی‌های زودگذر نرویم نه! بلکه این شادی‌ها را جدی نگیریم.

شادی زودگذر مثل زینت بَدلی است، که می‌شود از آن استفاده کرد، اما خودمان می‌دانیم که بها و ارزشِ واقعی ندارد، یکی از آسیب‌ها این است که دینداران به گونه‌ای برخورد کنند که تصور شود آنها دشمن خنده و شادی مردم هستند! فرموده‌اند که مؤمن اهل شوخی و مزاح است اما حد آن را نگه می‌دارد و آن را خیلی جدی نمی‌گیرد.

تعالیم دین، راهنمای به‌دست آوردن شادی ماندگار است. اصلاً تمام برنامه دین هم چیزی جز این نیست! شاید باور نکنید اما تمام عبادت‌ها و ریاضت‌ها و دستوراتی که در دین هست، برای همین است! ما اگر نشاط ماندگار می‌خواهیم باید یک مدتی، یک سختی‌های دینداری را تحمل کنیم.

برای رسیدن به شادی ماندگار نیز باید هزینه کرد. بهای آن، زندگی مومنانه است. اگر در پی این نوع نشاط باشیم حاضریم به‌خاطرش سختی بکشیم و سختی‌ها را اصلاً نمی‌بینیم و اصلاً تحمل این سختی‌ها برایمان لذت‌بخش می‌شود. مثلاً نماز شب‌خوان‌های حرفه‌ای این‌قدر از نمازشان لذت می‌برند که در اوج خستگی هم خواب را ترک می‌کنند و برای سحرخیزی از خواب ناز خود می‌زنند.

البته این نوع شادی باید در سراسر شهر نمود داشته باشد و مردم مسلمان با آن ارتباط برقرار کنند. مهمانی ده کیلومتری و حتی راهپیمایی دهه فجر را می‌توان از این جنس شادی‌های دسته جمعی برشمرد که تأثیر بسیار زیادی در روحیه و ماندگاری شادی در جامعه دارد.