تغییر نام‌هایی که به دل هواداران نمی‌نشیند/ «ریشه» تغییر نمی‌کند

به گزارش خبرنگار مهر، وزارت ورزش و جوانان برای حل مشکل مالکیت باشگاه های اسقلال و پرسپولیس تصمیم به واگذاری عمده سهام این دو باشگاه گرفت تا پس از واگذاری ۹۵ درصدی آنها (۱۰ درصد عرضه اولیه و ۸۵ درصد بلوک سهام) تا آرامش روحی و مالی را برای طرفداران دو تیم پایتخت ایجاد کند.

تیم هایی که هرسال درگیر دریافت مجوز حرفه ای خود برای حضور در رقابت های بین المللی باشگاهی بودند قرار بود نظاره گر پیشرفت اداری، اقتصادی و همچنین جایگاه باشگاه‌داری خود باشند تا شاید رویای خیلی از طرفداران برآورده شود.

واگذاری باشگاه استقلال به هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس در ابتدا خشنودی هواداران این تیم را برای خروج از بحران های متوالی اقتصادی به همراه داشت اما مدیران این مجموعه صنعتی تصمیم گرفتند در نخستین جلسه پسوند «خلیج فارس» را به اسم استقلال اضافه کنند که بنابر اعلام علی عسکری مدیرعامل هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس، این موضوع بر اساس همین سیاست، در راستای حفظ وحدت رویه، سیاست حاکمیت شرکتی و همچنین روز مبارک خلیج فارس، بر اساس تصمیم مالکان جدید تیم محبوب استقلال، صورت گرفت.

بدون شک اضافه شدن واژه «خلیج فارس» در واکنش به برخی تهاجم های فرهنگی و رفتارهای دشمن ستیزانه، پاسخ بسیار قاطعی است که می تواند در ابعاد مختلف فرهنگی مورد ارزیابی هم قرار بگیرد. با این حال تغییر اسم باشگاه هایی که قدمت دیرینه در ورزش کشور دارند می تواند تبعات ذهنی و روحی زیادی را به همراه داشته باشد که کار را برای خریداران کلان آنها سخت تر می کند.

قطعاً حضور هلدینگ های پتروشیمی جنبه‌های مثبت زیادی برای حل و فصل مشکلات مدیریتی استقلال دارد اما ورود به اسم این باشگاه در نخستین جلسه های کاری نشان می دهد دغدغه همچنان باید روی دوش هوادار باشد.

نگاهی به تغییر نام اسامی تیم های بزرگ در فوتبال جهان نشان می دهد که این تغییر کمترین تاثیر را در ساختار برند قدیمی آن باشگاه ها داشته است.

سران چینی باشگاه اینتر پس از خریداری عمده سهام این باشگاه با شایعه های عجیبی در فضای رسانه ای کشور ایتالیا مبنی بر تغییر اسم و برند باشگاه روبرو شدند. گاتزتا و کوریره اسپورت نوشته بودند که در ماه مارس سال ۲۰۲۱ همزمان با رونمایی از لوگوی جدید باشگاه اینتر، نام رسمی این باشگاه نیز از «اف‌سی اینترناتزیوناله میلانو» به «اینترمیلانو» تغییر خواهد کرد، اما در ادامه این موضوع به طور کامل تکذیب شد چرا که مالکان چینی باشگاه اینتر، به هیچ عنوان قصد تغییر نام تاریخی این سازمان را نداشته و نام رسمی باشگاه، اف‌سی اینترناتزیوناله میلانو باقی ماند اما لوگوی باشگاه تغییرات جزیی پیدا کرد که اتفاقاً مورد استقبال هواداران اینتر قرار گرفت.

در این بین البته باشگاه های بزرگی همچون آرسنال، منچسترسیتی و بارسلونا برای احیای ساختارهای خود نظیر ورزشگاه حاضر به پذیرش گزینه های تبلیغاتی شدند. آرسنال ورزشگاهی جدید ساخت و آن را به اسم هواپیمایی امارات اسپانسر اصلی خود گذاشت.

بارسلونا پس از مذاکره با یکی از بزرگترین شرکت های فعال در پلتفرم موسیقی حاضر شد اسم آنها را در کنار اسم ورزشگاه نیوکمپ قرار دهد. پلتفرم محبوب موسیقی لوگوی خود را روی لباس تیم‌های بانوان و مردان بارسلونا از سال ۲۰۲۳ به مدت چهار سال قرار می دهد و همچنین به عنوان بخشی از این قرارداد همکاری، لوگوی اسپاتیفای کنار نام ورزشگاه نوکمپ قرار خواهد گرفت و اکنون این استادیوم با نام Spotify Camp Nou شناخته خواهد شد.

نمونه داخلی در تغییر اسم نیز وجود داشت. به طور مثال باشگاه پرسپولیس در دیماه ۱۳۶۵ تحت پوشش بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی قرار گرفت. بنیاد مستضعفان تصمیم گرفت نام تیم را به «آزادی» تغییر دهد. بازیکنان با این تغییر نام موافق نبودند. در ۲۷ بهمن ۱۳۶۵، نام باشگاه رسماً به «پیروزی» تغییر یافت. اداره کل تربیت بدنی استان تهران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که «این تغییر نام به پیشنهاد بازیکنان صورت گرفته است. با این وجود، رسانه‌ها و مردم ایران بیشتر نام پرسپولیس را به کار می‌بردند. مدت‌ها بر سر قانونی بودن استفاده از نام پرسپولیس یا پیروزی بحث‌هایی بر سر زبان‌ها بود تا اینکه سرانجام در ۲۲ فروردین ۱۳۹۱، محمد رویانیان، مدیرعامل وقت باشگاه پرسپولیس، از رأی قطعی دادگاه برای بازگشت برند پرسپولیس خبر داد.

تغییر اسم نه تنها هرگز از سوی هواداران دو آتشه در استادیوم ها بر زبان ها نچرخید بلکه واکنش منفی آنها را از لحاظ روانی به همراه داشت. بدون شک هرگونه تغییر اسمی تنها بازی روانی برای طرفداران یک باشگاه قدیمی به همراه دارد و شاید در موضوع برندینگ هم تبعات منفی خود را به همراه داشته باشد. تیم هایی که حتی هوادارانش نسبت به اسم های کوچک برای اسپانسرینگ روی پیراهن خود هم حساس هستند بدون شک نسبت به تغییر اسم یا اضافه شدن پسوند و پیشوند نیز واکنش نشان خواهند داد.

شاید اگر خریداران جدید سرخابی ها برای استفاده از برندهای خود تصمیمات مهم تری جهت استفاده از فضای بکر ورزش کشور در تبلیغات یا فراهم کردن زیرساخت های مد نظراتخاذ می کردند تاثیرهای مثبت زیادی در بین اهالی فوتبال بگذارد.

حال باید دید آیا تغییر اسم باشگاه استقلال به طور رسمی ثبت خواهد شد یا این باشگاه بدون ایجاد حساسیت برای هواداران فوتبالی به کارش ادامه می دهد.