محبوبه کلایی کارگردان انیمیشن «یو اف اُ در ژاپن» که با تکنیک میکس مدیا در حال تولید است، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره داستان این انیمیشن گفت: «یو اف اُ در ژاپن» مربوط به دوره رزیدنسی هیروشیما و تجربه زیسته‌ای است که در شهر هیروشیما داشتم. روایت آن برگرفته از یک افسانه ژاپنی به نام اوتسورُ بونه به معنی کشتی خالی است که طی آن افسانه، دختری از فرهنگی غریبه وارد ژاپن می‌شود و این حضور رازهایی با خود به همراه دارد.
وی ادامه داد: در منابعی شخصیت دختر غریبه در این افسانه را به یو اف اُ (موجود ناشناخته) هم نسبت داده‌اند. در این اثر حضور خودم را به مثابه حضور غریبه‌ای در ژاپن (شخصیت دختر در آن افسانه) در نظر گرفته‌ام و سعی دارم نوعی تاویل شخصی از رازهایی که در افسانه مطرح می‌شود، ارائه کنم. فیلم ارجاعاتی به فرهنگ هر ۲ کشور ژاپن و ایران دارد و به‌طور خاص تفاوت‌ها و تشابهات در حوزه زبان فارسی و ژاپنی را به تصویر می‌کشد.
کلایی درباره چالش‌های این پروژه بیان کرد: این انیمیشن با چالش‌های بسیاری روبه‌رو است و هنوز درگیر مراحل تولید است؛ حجم زیاد فوتیج‌های تصویربرداری شده در دوره رزیدنسی هیروشیما، پردازش و انتخاب پلان‌ها را پیچیده‌تر از حد معمول کرد، البته تا حدی از این چالش عبور کردم. در مرتبه بعدی، روایت‌مند کردن یک تجربه زیسته با استفاده از یک افسانه مینیمال ژاپنی و لایه‌های فرهنگی و ادبیات فارسی، در کنار زیبایی‌شناسی تلفیقی آثار تجربی میکس مدیا، پروسه تولید را پیچیده‌تر از حد معمول کرده است. ورای این‌ها این پروژه به صورت تک نفره تولید می‌شود که این خود نوع دیگری از چالش در سرعت پروژه و مدیریت آن است.
این کارگردان درباره ویژگی پروژه‌های تجربی افزود: یک انیمیشن تجربی آن هم با پیچیدگی‌های تکنیکی زیبایی‌شناسی و تلفیق فیلم زنده و انیمیشن، روند تولید بسیار متفاوتی نسبت به انیمیشن‌های کوتاه کلاسیک طی می‌کند، از مهم‌ترین این تفاوت‌ها، پروسه منعطف بر پایه رویکردهای شخصی، درک شهودی و ساختارگرایی منحصر به فرد کارگردان در عین ساختارشکنی در پروژه‌های تجربی است. این‌گونه آثار روند تولید و شیوه تکنیکی ساختی خود را از ذات موضوع وام می‌گیرند به همین دلیل نمی‌توان پروسه تولید آثار تجربی را فرموله کرد و یا به پروسه‌ای ثابت در شیوه تولید رسید. همین ویژگی فرآیند تولید این آثار را پیچیده و با چالش‌های بسیاری همراه می‌کند. من این چالش‌ها را به عنوان چالش‌هایی که زندگی روزمره و جهان‌بینی‌ام را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث می‌شود به خودشناسی برسم، بسیار دوست دارم. از این رو تولید انیمیشن تجربی برای من ابزاری برای خودشناسی است و نه صرفا تولید یک انیمیشن.
کلایی در پاسخ به این پرسش که فکر می‌کند این انیمیشن چه میزان مخاطب را به خود جذب می‌کند، تاکید کرد: وجود مخاطب، مسئله‌ای نیست که در حین تولید به آن بپردازم. البته که مخاطب داشتن به خودی خود، ویژگی جذابی است اما آنچه فکرم را در پروسه تولید مشغول می‌کند، این موضوع نیست. فکر می‌کنم صادقانه فیلم ساختن، مکاشفه کردن در حین تولید و ارتباط قوی فیلم‌ساز با اثر خودش، باعث می‌شود مخاطبان فهیم و گسترده‌ای را جذب کند.
کارگردان «دیوار چهارم» که به موفقیت‌های ملی و بین‌المللی زیادی رسید، درباره تاثیر این تجربه بر ساخت «یو اف اُ در ژاپن» عنوان کرد: «دیوار چهارم» هم انیمیشنی تجربی و با تکنیک میکس مدیا است و به طبع، آنچه به لحاظ تکنیکی در طی ساختش یاد گرفتم و تجربه کردم به طور غیر مستقیم در فرآیند این انیمیشن هم موثر بوده است. تفاوت مهمی که پروژه در دست تولیدم را پیچیده‌تر از «دیوار چهارم» می‌کند، این است که فضا در «یو اف اُ در ژاپن» یک فضای ترکیبی و اغلب خارجی است یعنی مانند «دیوار چهارم» فضا محصور به یک اتاق یا آشپزخانه نیست، این ویژگی باعث می‌شود پیچیدگی بیشتری برای تولید تصویری یک‌دست حاصل از تلفیق فیلم زنده و انیمیشن طی شود.
وی در جواب این سوال که فکر می‌کند «یو اف اُ در ژاپن» چقدر می‌تواند موفقیت ملی و بین‌المللی داشته باشد، گفت: این مسئله‌ای است که در پایان فرآیند تولید می‌توان به آن فکر کرد. آنچه در این مرحله یعنی تولید اهمیت دارد، رابطه قوی فیلم‌ساز و فیلمش خواهد بود که تضمین موفقیت یک فیلم نیز است.
این کارگردان در پایان مطرح کرد: پیش از هر چیز، از حمایت مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی در تولید آثار تجربی و میکس مدیا تشکر می‌کنم. این پروژه هم مانند تجربیات گذشته‌ام با مشورت و راهنمایی اعضای خوب شورا به این نقطه رسیده است و امیدوارم در نهایت به پایانی موثر ختم شود. فکر می‌کنم، امکان حضور بیشتر کارگردانان در جلسات مرکز و گفت‌وگو با اساتید شورا حرکتی در مسیر افزایش کیفیت آثار است و روحیه پیگیری و تلاش بیشتر کارگردانان را هم به همراه خواهد داشت.
نظر شما