گرامیداشت کافکا در صدمین سالگرد درگذشتش/پایان یا آغاز هستم

به گزارش خبرگزاری مهر، در صدمین سالگرد درگذشت فرانتس کافکا، این نویسنده بیش از هر زمان دیگری در کانون توجه است و حتی به یک چهره روز تیک تاک بدل شده است.

کافکا سال‌ها از سل رنج می‌برد، اما سال ۱۹۲۳ وضعیت سلامتی‌اش آنقدر بد شد که در آسایشگاهی در کییرلینگ نزدیک کلسترنوبورگ بستری شد. در اینجا بود که او داستان «هنرمند گرسنگی» را به پایان رساند. داستانی که راینر استاچ، کارشناس کافکا و نویسنده زندگی‌نامه وی از آن به عنوان یک «پارادوکس بی‌رحمانه» یاد می‌کند و می‌نویسد: داستان مردی که دیگر نمی‌خواهد غذا بخورد، ضبط شده توسط مردی که دیگر نمی‌تواند غذا بخورد.

در بستر مرگ کافکا، شریک زندگی او دورا دیامانت و دوستش رابرت کلوپستاک پزشکی مشتاق به صورت خستگی‌ناپذیر از او مراقبت می‌کردند. همینجا بود که او در بستر مرگ خطاب به دوستش ماکس برود نوشت: هر نوشته‌ای از من بدون استثنا سوزانده می‌شود و از تو می‌خواهم که این کار را هر چه زودتر انجام دهی. اما برود برای حفظ آثار کافکا از این درخواست آخر وی سرپیچی کرد.

فرانتس کافکا ۳ ژوئن ۱۹۲۴ در ۴۰ سالگی درگذشت و تقریباً فراموش شد. این واقعیت که امروز، صد سال پس از مرگ او به چنین چهره مشهوری بدل شده، به لطف دوستش ماکس برود است.

رمان «محاکمه»، «قلعه» و «مردی که ناپدید شد» مانند بسیاری دیگر از آثار کافکا، در زمان حیات وی منتشر نشدند. فقط «حکم» و «مسخ» آثاری بودند که وی به انتشارشان رضایت داد. و این آثار هنوز تاثیرگذارند و حتی بسیار فراتر از دنیای آلمانی زبان خوانده می‌شوند. او در جهان کافکایی خود زبانی یافت که برای همه قابل درک باشد. این احساس غم انگیز بودن در رحمت دیگران، ناتوانی در برابر قدرت‌های برتر، درد تضادهای درونی؛ همه و همه احساساتی هستند که برای دنیای امروز هم مناسب هستند و همین موجب شده تا جوانان نیز فرانتس کافکا را به عنوان یک ستاره پاپ ادبی درتیک تاک کشف کنند.

کافکا زمانی در مورد کار خود نوشت: «من پایان یا آغاز هستم». آیندگان مدتهاست که به این سوال او پاسخ داده اند.

برنامه‌های چک به یاد نویسنده

یک تراموای خاص که با پرتره نویسنده و نقل قول‌هایی از آثار او تزیین شده مدتی است در خیابان‌های پراگ در حال گردش است.

این ابتکار منحصر به فرد با هدف جذب بازدیدکنندگان به پایتخت چک در سراسر سال ۲۰۲۴ تقریبا از اوایل بهار کارش را شروع کرد. تراموای یادبود، که در مسیرهای مختلف حرکت می‌کند، تصاویری از کافکا را با نقل قول‌های فلسفی - به زبان انگلیسی و چکی - در سطح خارجی آن به نمایش می‌گذارد. در یک طرف تراموا می‌خوانیم: «کتاب باید تبر دریای یخ‌زده درون ما باشد». در سمت دیگر نوشته شده: «زمان را به دنبال مانعی هدر ندهید، شاید هیچ مانعی وجود نداشته باشد». همچنین : «کسی که می بیند نیازی به سوال ندارد».

داخل تراموا هم نقل قول‌ها و اطلاعات بیشتری درباره زندگی کافکا ارایه می‌شود.

تراموا تنها برنامه‌ای نیست که برای ادای احترام در نظر گرفته شد و پراگ با همراهی وزارت فرهنگ، برنامه‌های متعددی را برای بزرگداشت این غول ادبی ترتیب داده که شامل نمایش‌های «کافکا ساختمان را ترک کرد» در تئاتر نازابرادلی و «علت کافکا» توسط باله مجلسی پراگ از جمله آنهاست. برپایی نمایشگاه‌ها و انتشار نشریات نیز بخشی از برنامه غنی را تشکیل می‌دهند.

برنامه ای با عنوان «جشن زندگی و کار کافکا» در مرکز هنرهای معاصر DOX با نمایشگاهی از تفاسیر هنری معاصر با الهام از آثار نویسنده نیز مدتی استکه آغاز شده و تا سپتامبر ادامه دارد.

برگزاری چند رویداد در همین ماه در کتابخانه شهرداری پراگ و بررسی آثار وی در بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب و جشنواره ادبی دنیای کتاب از جمله آنهاست.

انتشار کتاب به یاد نویسنده

کرون می‌نویسد: دنیای آلمانی زبان با انتشار کتاب‌های جدیدی در صدمین سالگرد درگذشت کافکا به وی ادامه احترام کرده است.

بیوگرافی کافکا در سه جلد: این کتاب اثری استاندارد برای افرادی است که می‌خواهند به بررسی جدی زندگی و کار کافکا بپردازند. راینر استاچ ۱۸ سال برای خلق این پانورامای فراگیر از زندگی نویسنده پراگ کار کرد.

دنیای هیولایی در سر من: افکار کافکایی وارد سر یک راننده تاکسی از وین می‌شود. وقتی او یک هنرمند و چهره رویایی از دفتر خاطراتش را سوار ماشینش می‌بیند، یک سفر واقعاً کافکایی آغاز می‌شود. ادای احترام فوق العاده هانس پلاتزگومر به صدمین سالگرد مرگ کافکا.

آقای کافکا و عروسک گمشده: در این کتاب مصور عاشقانه برای کودکان، افسانه‌ مسحورکننده کافکا روایت می شود. کافکا کمی قبل از مرگش در پارکی با ایرما کوچولو ملاقات می‌کند. او غمگین است زیرا عروسک خود سوپسی را از دست داده است. برای دلداری او، وی شروع به نوشتن نامه‌های او از سفر ساختگی سوپسی به دور دنیا می‌کند.

کاملاً کافکا: نیکلاس مالر زندگی فرانتس کافکا را با نقاشی‌های جذاب، هوشمندانه و طنزآمیز خود در یک کتاب گردآورده و یک کتاب خواندنی تا حدودی سبک‌تر برای ورود به حال و هوای کافکایی فراهم آورده است.

زندگی پس از مرگ بسیار آنلاین نویسنده

نیویورک تایمز هم از زاویه‌ای دیگر به کافکا پرداخته است و می نویسد: صد سال پس از مرگش، نویسنده چک به عنوان یک بت بیگانگی دیجیتالی در گردش است.

در تیک تاک فیلمی هست از یک علاقه‌مند کافکا؛ دستی که انبوهی از کتاب‌ها را کنار می‌زند. «سال استراحت و آرامش من» اثر اوتسا مشفق و «کوزه زنگ» سیلویا پلات و «مسخ» اثر فرانتس کافکا که یک حشره سیاه چاق روی جلد آن ظاهر می‌شود.

خالق این ویدیو یک جوان ۲۵ ساله است که اغلب در مورد کافکا پست می‌گذارد و آثار، شباهت و داستان زندگی‌اش را در شخصیت آنلاین روشنفکری رمانتیک خود ادغام می‌کند.

تیتر یک دیلی میل هم حاکی از این است که فرانتس کافکا به یک قلب بعید بدل می‌شود و مجموعه‌هایی به سبک فن‌کم که از تصاویر کافکا و همچنین خوانش ملودراماتیک از نامه‌های او استفاده می‌کنند به کرات یادآور وی می‌شوند.