علی نیکبخت مستندساز و کارگردان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره مستند «تکیه نفرآباد» بیان کرد: من در آن سال‌ها درحال ساخت یک مجموعه مستند بودم به نام «انتقال پایتخت» که درباره جابه‌جایی پایتخت کشور ایران بود. طی این مستند تمرکز ما روی شهر بود و وقتی که دقیق‌تر نگاه می‌کردیم، متوجه می‌شدیم که این محله‌ها هستند که آناتومی شهر را می‌سازند. این محله‌ها یک هسته‌های مرکزی دارند که همه افراد آن محله به صورت مستقیم یا باواسطه به آن‌ها رجوع می‌کنند به طور مثال برخی مساجد یا حسینیه‌ها و تکایا چنین ویژگی دارند. این بافت شهری برای من مهم شد و سعی کردم به این مساله بپردازم که این شاخص‌ها چه روایت‌هایی را در خودشان جای داده اند. در نتیجه به چند مرکز نزدیک شدم که یکی از آن‌ها «تکیه نفرآباد» بود.
وی درباره روند تولید این مستند گفت: «تکیه نفرآباد» قدیمی‌ترین تکیه تهران است که در ضلع جنوب شرقی حرم عبدالعظیم حسنی قرار دارد. وقتی رفتم و این تکیه را از نزدیک مشاهده کردم، فارغ از فضای جذابی که داشت این مساله بیش از همه توجه من را به خود جلب کرد که رئیس قدیمی‌ترین تکیه تهران یک خانم بود. ایشان سرکار خانم محبوبه نصیری هستند که شکرخدا هنوز هم در قید حیات هستند. همه محل این خانم را دوست دارند و بسیار مورد احترام است. او در حق محله مادری می‌کند و همواره درحال رفع و رجوع اختلافات و مشکلات اهالی محل است.
نیکبخت تصریح کرد: رویکرد من در این مستند همبستگی ارزشی اعضای محله بود. درنتیجه تمام مسائل مربوط به آماده‌سازی تکیه، اینکه این بچه‌ها چه زمان و چگونه یکدیگر را پیدا می‌کنند و کار را پیش می‌برند، احترام جوانان به بزرگترها، اینکه هرکسی در هر بخشی یک وظایفی دارد و … در این فیلم برای مورد توجه بود.
این کارگردان در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره مستند دیگر خود به نام «نخل شمیران» توضیح داد: من در مستند «نخل شمیران» محله شمیرانات را سوژه قرار دادم. افراد این محل در کنار همه شاخص‌ها ۲ ویژگی مهم دارند؛ اینکه هنوز هم در تکیه‌هایشان سفره پهن می‌کنند و وقتی آدم‌ها کنار هم قرار می‌گیرند، سفره موضوعیت جدی پیدا می‌کند. ویژگی دیگر اینکه تکایای شمیران یک نخل دارند و در روز عاشورا مراسم نخل‌گردانی برگزار می‌کنند. ویژگی این مراسم این است که خانواده‌محور است یعنی هر خانواده یک نفر را انتخاب می‌کند که زیر نخل برود.
نیکبخت در پایان صحبت‌هایش گفت: ظرف کالبدی ما از حوزه محلاتی به شهر طبقاتی تغییر پیدا کرده است درنتیجه اکنون بسیار سخت است که به نسل جوان بگوییم به همان سبک و سیاق قدیم زندگی کنند اما آن‌ها باید خودشان را در معرض این‌طور آثار و حس و حال محله‌های قدیم قرار دهند زیرا قطعاً لطف‌هایی شامل حالشان خواهد شد. در این صورت جوانان متوجه می‌شوند جایی زندگی می‌کنند که صاحب دارد و این مساله در خیلی از خصوصیات اخلاقی نسل جوان تاثیر می‌گذارد.
مستند «تکیه نفرآباد» سال ۱۳۹۵ و مستند «نخل شمیران» سال ۱۳۹۶ ساخته شدند و محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج هستند.
۱۲:۱۹ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۱
نظر شما