سینمای مقاومت از این آهنگساز فاصله نمی‌گیرد

خبرگزاری مهر-گروه هنر-علیرضا سعیدی؛ یکی از چارچوب‌های مرتبط با فعالیت‌های فرهنگی-هنری که پیرامون موضوع دفاع مقدس توانسته یادگاری‌های خوبی برای ما به جای بگذارد و تبدیل به سندی ارزشمند در جریان جنگ تحمیلی شود، «موسیقی فیلم» است که بسیاری از آن‌ها آنچنان در ذهن ما ثبت شده که شاید خیلی از ما با شنیدن یا مواجهه با کلیدواژه‌ای چون «دفاع مقدس» و «جنگ» یاد این آثار می‌افتیم. آثاری که حتی گاهی از خود فیلم هم بیشتر در گوش شنیداری و نگاه دیداری جامعه ایرانی باقی مانده و به حدی از خود تأثیر به جای گذاشته که قطعاً نمی‌توان از آنها بی تفاوت عبور کرد. این‌ها قطعاً اسنادی ارزشمند در کنار سایر مستندات دورانی هستند که تاریخ هم از رشادت‌ها و شهامت‌هایش به نیکی و احترام یاد خواهد کرد.

بر همین اساس گروه هنر خبرگزاری مهر همزمان با فرارسیدن «هفته دفاع مقدس» در ادامه دیگر پروژه‌های مناسبتی و موضوعی خود که طی ماه‌های اخیر متناسب با مناسبت‌های تاریخی، مذهبی و ملی به آن پرداخته در پرونده‌ای ویژه به بررسی کارنامه و فعالیت تعدادی از آهنگسازان برگزیده سینمای ایران در حوزه سینمای دفاع مقدس و سینمای مقاومت خواهد پرداخت.

همزمان با آغاز هفته دفاع مقدس، در نهمین روایت از این سلسله گزارش که از سال ۹۹ توسط گروه هنر خبرگزاری مهر با عنوان «آهنگسازان شاخص سینمای جنگ و دفاع مقدس» در اختیار مخاطبان قرار داده شد به بررسی و معرفی اجمالی کارنامه مسعود سخاوت‌دوست از آهنگسازان مطرح کشورمان می‌پردازیم. البته نیاز به توضیح نیست که پرونده آهنگسازان شاخص و خاطره‌ساز در سینمای دفاع مقدس محدود به ۹ چهره شاخصی که در این سلسله گزارش مروری بر کارنامه‌شان داشتیم نیست و در فرصت‌های دیگر می‌توان سراغ کارنامه دیگر هنرمندان این عرصه رفت و ضمن مرور خاطرات، از دستاوردهایشان گفت و شنید.

مسعود سخاوت‌دوست از جمله هنرمندانی است که طی دوران فعالیت‌های خود در عرصه آهنگسازی به ویژه این چند سال اخیر تجربه همکاری های متعددی با کارگردانان معروف سینمای ایران در ژانرهای مختلف داشته است. مسیری که سبب شده او به واسطه همین تجربه‌های متعدد تبدیل به آهنگسازی قابل اعتماد برای پروژه های سینمایی شود. چارچوبی که در کمتر آهنگسازی می توان جستجو کرد که بتواند براساس معیارهای فنی و حسی مورد نظر فیلمنامه نویس، کارگردان، تهیه کننده و عوامل مرتبط با ساخت یک اثر سینمایی خود را وفق دهد و ملودی فیلم را تا حد زیادی به ذهنیت کارگردان و محتوای اثر نزدیک کند.

آنچه مسعودسخاوت و برخی دیگری از هم نسلان او در عرصه آهنگسازی سینما انجام داده اند، بی تردید خالی از عیب و ایراد نیست، اما دربرگیرنده وجوه مثبت فراوانی است که توانسته او را به عنوان یکی از هنرمندان شاخص این عرصه معرفی کند. فرآیندی که در آهنگسازی سینمای دفاع مقدس نیز به چشم خورده و از او آهنگسازی مولف پرورش داده که می توان وی را اکنون در ردیف موثرترین و معروف‌ترین آهنگسازان سینمای جنگ معرفی کرد.

مسعود سخاوت‌دوست آهنگساز سینمای ایران متولد پنجم آذر ماه سال ۱۳۶۳ است. او در سن ۱۰ سالگی با تشویق و حمایت پدر نوازندگی سنتور را نزد محمدعلی درافشان آغاز کرد و در سن ۱۵ سالگی به آهنگسازی علاقه مند و بعد از آشنایی با نوازندگی پیانو به صورت تخصصی به فراگیری آهنگسازی مشغول شد. اگرچه تحصیلات دانشگاهی او ابتدا در کارشناسی مهندسی عمران به پایان رسید اما او به دلیل علاقه وافری که به موسیقی داشت تحصیلات خود در عرصه کارشناسی ارشد آهنگسازی دانشگاه سوره ادامه داد و حتی پس از آن نیز موفق به اخذ مدرک دکترای خود در رشته فلسفه دانشگاه بین المللی قزوین شد.

وی علاوه بر آهنگسازی در حوزه های نوازندگی نیز مهارت دارد که بنا به آنچه از پیشینه هنری او در این عرصه یافت شده است، در زمینه نوازندگی سازهای سنتور، پیانو و ویولنسل نیز تخصص دارد. مسیری که بی تردید می تواند یکی از مهم ترین مولفه ها برای یک آهنگساز صاحب سبک باشد. راهی که معرف یک آهنگساز دغدغه مند شد ابتدا با آهنگسازی چند اثر نمایشی مختلف آغاز و حتی منجر به دریافت جوایز متعددی از جشنواره های تئاتری شد. جوایزی که بخشی از آنها مرتبط با تعدادی از آثارش در حوزه تئاتر دفاع مقدس بودند و شرایطی را برای او ایجاد کرد که بتواند خود را به عنوان یک هنرمند مستعد و حرفه ای در عرصه آهنگسازی معرفی کند.

سخاوت دوست پس از این فعالیت های تئاتری بود که وارد عرصه آهنگسازی سینما شد و از آن زمان تاکنون برای آثار متعددی آهنگسازی و خود را به عنوان یک هنرمند پرکار و خوش قریحه در این عرصه معرفی کرده است. آهنگسازی که هم در مسیر ساخت موسیقی برای آثار اجتماعی و تاریخی موفق بود و هم در عرصه سینمای دفاع مقدس توانست آثار شاخصی را پیش روی مخاطبان قرار دهد. آثاری که تعدادی از آنها نیز موفق به دریافت سیمرغ بلورین جشنواره بین المللی فیلم فجر و دیگر رویدادهای ملی و بین المللی شد.

وی چندی پیش بود که در یکی از گفت‌وگوهای رسانه‌ای‌اش درباره سینمای دفاع مقدس و سینمای مقاومت توضیح داد: آهنگسازی زیاد من برای فیلم‌های دفاع‌مقدس و مذهبی با اقبال خوبم ارتباط دارد و خودم دخلی در این موضوع ندارم. در موسیقی تئاتر به دلیل کار آقای آذرنگ جایزه فجر را گرفتم و آن هم موضوعش جنگ بود. این اقبال من است و خودم در آن نقشی ندارم و معمولاً برای این ژانرها به سراغم می‌آیند. در ژانرهای دیگر هم کار کرده‌ام و فیلم‌هایی که چنین موضوعی دارند برایم موفقیت‌آمیزتر بوده است. به هر حال کارهایی که به من پیشنهاد می‌شود هرکدام ارزش‌های زیاد و متفاوتی به لحاظ سوژه، کارگردانی، فنی و بازیگران دارند. حتی اگر خودم هم بخواهم، پیشنهادهای خوب باعث می‌شوند که نتوانم از ژانر دفاع مقدس فاصله بگیرم. البته باید بگویم که کارهای دیگری در ژانر دفاع مقدس به من پیشنهاد شده که رد کرده‌ام ولی این آثار از نظر خودم ارزشمند بودند و آنقدر به لحاظ محتوا و فرم تأثیرگذار بودند که توان ردکردن نداشتم.

«سپیده - ۱۳۸۹» به کارگردانی روح الله حجازی، «سایه - ۱۳۸۹» به کارگردانی روح الله حجازی، «کمی دورتر - ۱۳۸۹» به کارگردانی مجید اسماعیلی، «گلوگاه - ۱۳۸۹» به کارگردانی محمد ابراهیم معیری، «خدا جیرجیرک ها را دوست دارد - ۱۳۹۰» به کارگردانی مجید اسماعیلی، «سه و نیم - ۱۳۹۰» به کارگردانی نقی نعمتی، «ستاره - ۱۳۹۰ » به کارگردانی روح الله حجازی، «خشت بهشت - ۱۳۹۰» به کارگردانی مجید اسماعیلی، «زمانی برای ایستادن - ۱۳۹۱» به کارگردانی علی سرآهنگ، «رقص روی یخ - ۱۳۹۱» به کارگردانی مجید اسماعیلی، «برج آرام - ۱۳۹۱» به کارگردانی مسعود اطیابی، «با دیگران- ۱۳۹۲» به کارگردانی ناصر ضمیری، «پاپ - ۱۳۹۲ » به کارگردانی احسان عبدی پور، «سایه های موازی - ۱۳۹۳» به کارگردانی اصغر نعیمی، «طعم شیرین خیال - ۱۳۹۳» به کارگردانی کمال تبریزی، «حورا - ۱۳۹۴» به کارگردانی غلامرضا ساغرچیان، «کاکا - ۱۳۹۵» به کارگردانی علی سرآهنگ، «زرد - ۱۳۹۵» به کارگردانی مصطفی تقی‌زاده، «راه رفتن روی سیم - ۱۳۹۵» به کارگردانی احمدرضا معتمدی، «گمیچی- ۱۳۹۵» به کارگردانی مجید اسماعیلی، «عشقولانس - ۱۳۹۵» به کارگردانی محسن ماهینی، «نفس - ۱۳۹۵» به کارگردانی نرگس آبیار، «افسونگر - ۱۳۹۶» به کارگردانی حسین تبریزی، «جاده - ۱۳۹۶» به کارگردانی مجید اسماعیلی، «یک کیلو و بیست و یک گرم- ۱۳۹۶» به کارگردانی ابراهیم طوفان، «این خون من است - ۱۳۹۶» به کارگردانی هما معینی، «پریسا - ۱۳۹۶» به کارگردانی محمدرضا رحمانی، «مصادره - ۱۳۹۶ » به کارگردانی مهران احمدی، «حمال طلا - ۱۳۹۷» به کارگردانی تورج اصلانی، «پالتو شتری - ۱۳۹۷» مهدی علی میرزایی، «سامورایی در برلین - ۱۳۹۷» به کارگردانی مهدی نادری، «شبی که ماه کامل شد- ۱۳۹۷» به کارگردانی نرگس آبیار، «شب لرزه- ۱۳۹۸» به کارگردانی محمد رحمان، «شنای پروانه - ۱۳۹۸» به کارگردانی محمد کارت، «سایه زندگی - ۱۳۹۹» به کارگردانی حمید خیرالدین، «هفته ای یک بار آدم باش - ۱۳۹۹» به کارگردانی شهرام شاه حسینی، «تک نوازی روی یخ های شناور - ۱۳۹۹» به کارگردانی روح الله صدیقی، «لیپار - ۱۳۹۹» به کارگردانی حسین ریگی، «بچه گرگ های دره سیب - ۱۳۹۹» به کارگردانی فریدون نجفی، «ایمو - ۱۳۹۹» به کارگردانی هاشم مرادی، «ابلق - ۱۳۹۹» به کارگردانی نرگس آبیار، «گورکن - ۱۴۰۰» به کارگردانی داود امیریان و امیر ابیل، «مزون کار - ۱۴۰۰» به کارگردانی سجاد قره گوزلو، «میجر - ۱۴۰۰» به کارگردانی احسان عبدی پور، «چهره به چهره - ۱۴۰۰» به کارگردانی بابک بهرام بیگی، «برف آخر - ۱۴۰۰» به کارگردانی امیرحسین عسگری، «بدون قرار قبلی - ۱۴۰۰» به کارگردانی بهروز شعیبی، «بعد از رفتن - ۱۴۰۱» به کارگردانی رضا نجاتی، «کت چرمی - ۱۴۰۱» به کارگردانی حسین میرزا محمدی، «عطر آلود - ۱۴۰۱» به کارگردانی هادی مقدم‌دوست، «حدود ۸ صبح - ۱۴۰۱» به کارگردانی منوچهر هادی، «تایلندی - ۱۴۰۱» به کارگردانی حسام حسینی، «لارو - ۱۴۰۱» به کارگردانی لیلا فرداد، «این جمعیت قابل کنترل - ۱۴۰۲» به کارگردانی محمد متین اوجانی، «دو روز دیرتر - ۱۴۰۲» به کارگردانی اصغر نعیمی، «شور عاشقی - ۱۴۰۲» به کارگردانی داریوش یاری، «آغوش باز - ۱۴۰۲» به کارگردانی بهروز شعیبی، «آپارات چی - ۱۴۰۲» به کارگردانی علی طاهرفر، «قیف - ۱۴۰۲» به کارگردانی محسن امیر یوسفی، «میرو - ۱۴۰۲» به کارگردانی حسین ریگی و «تمساح خونی - ۱۴۰۲» به کارگردانی جواد عزتی از جمله آثاری بودند که سخاوت دوست در عرصه‌های مختلف تصویر اعم از فیلم های سینمایی و تله فیلم آهنگسازی کرده است.

«نوار زرد - ۱۳۹۶» به کارگردانی پوریا آذربایجانی، «دلدادگان - ۱۳۹۶» به کارگردانی منوچهر هادی، «آرماندو - ۱۳۹۶»، به کارگردانی احسان عبدی پور، «تنها در تهران - ۱۳۹۶» به کارگردانی نوید میهن دوست، «حوالی پاییز - ۱۳۹۶» به کارگردانی حسین نمازی، «محکومین - ۱۳۹۶» به کارگردانی سید جمال سید حاتمی، «بچه مهندس ۲ - ۱۳۹۷» به کارگردانی مهدی غفاری، «خانواده دکتر ماهان - ۱۳۹۸» به کارگردانی علی محمد قاسمی، «آچمز - ۱۳۹۸» به کارگردانی مهرداد خوشبخت، «محکومین ۲ - ۱۳۹۸» به کارگردانی سید جمال سید حاتمی، «شرم - ۱۳۹۹» به کارگردانی احمد کاوری، «جلال - ۱۳۹۹» به کارگردانی حسن نجفی، «هم سایه - ۱۴۰۰» به کارگردانی محمدحسین غصنفری، «کلبه ای در مه - ۱۴۰۰» به کارگردانی حسن لفافیان، «شرق بهشت - ۱۴۰۰» به کارگردانی محمدحسین غضنفری، «گیلدخت - ۱۴۰۱» به کارگردانی مجید اسماعیلی، «بازپرس - ۱۴۰۲» به کارگردانی احمد معظمی، «عشق کوفی - ۱۴۰۲» به کارگردانی حسن آخوندپور، «مانکن - ۱۳۹۷» به کارگردانی حسین سهیلی زاده، «سیاوش - ۱۳۹۹» به کارگردانی سروش محمدزاده، «ملکه گدایان - ۱۳۹۹» به کارگردانی حسین سهیلی زاده، «می‌خواهم زنده بمانم - ۱۳۹۹» به کارگردانی شهرام شاه حسینی، «جزیره - ۱۴۰۰» به کارگردانی سیروس مقدم، «میدان سرخ - ۱۴۰۰» به کارگردانی ابراهیم ابراهیمیان، «مترجم - ۱۴۰۱» به کارگردانی بهرام توکلی، «نیوکمپ - ۱۴۰۱» به کارگردانی منوچهر هادی، «قهوه ترک - ۱۴۰۲» به کارگردانی علیرضا امینی، «حیثیت گمشده - ۱۴۰۲» به کارگردانی سجاد پهلوان زاده، «مرداب - ۱۴۰۲» به کارگردانی بروز نیک نژاد، «داریوش - ۱۴۰۳ » به کارگردانی هادی حجازی فر و «غربت - ۱۴۰۳» به کارگردانی امیر پورکیان هم از جمله مجموعه ها و سریال هایی در حوزه تلویزیونی و شبکه نمایش خانگی غیر از محتوای «مقاومت» و «دفاع مقدس» هستند که مسعود سخاوت دوست در آنها به عنوان آهنگساز حضور داشته است.

حضور در ساخت موسیقی متن آثار مستندی چون «بودن یا نبودن - ۱۳۹۰» به کارگردانی محمدحسن لطفی، «صورت خوانی - ۱۳۹۱» به کارگردانی هادی آفریده، «پسرک چشم آبی - ۱۳۹۲» به کارگردانی حسن لطفی، «میراث من آواز - ۱۳۹۳» به کارگردانی فاطمه موسوی، «پیرها اگر نباشند - ۱۳۹۲» به کارگردانی پیروز کلانتری، «خانه روشنان - ۱۳۹۳» به کارگردانی حسن لطفی، «نغمه های محمدی - ۱۳۹۴» به کارگردانی سیاوش ابراهیم زاده، «راننده و روباه - ۱۳۹۴» به کارگردانی آرش لاهوتی، «قنات بلده - ۱۳۹۴» به کارگردانی فرهاد ثریا، «مولوسیا - ۱۳۹۵» به کارگردانی حمید نجفی راد، «نشان - ۱۳۹۶» به کارگردانی الهام اسدی، «همایون - ۱۳۹۷» به کارگردانی پیروز کلانتری، «شیب تند - ۱۳۹۸» به کارگردانی لقمان خالدی، «هزار و یک شب دوری - ۱۳۹۹» به کارگردانی سروناز علم بیگی، «گره - ۱۴۰۰» به کارگردانی ابوذر حیدری و «پورزال - ۱۴۰۲» به کارگردانی ماریا ماواتی هم در کارنامه فعالیت های این آهنگساز ثبت شده است.

این آهنگساز اما در حوزه «سینمای مقاومت» و «سینمای دفاع مقدس» نیز آثار قابل اعتنایی را پیش روی مخاطبان قرار داده که می تواند در زمره آثار شاخص این عرصه به حساب آید.

آثاری سینمایی، تلویزیونی و مستندی که از میان آنها می‌توان به فیلم‌های «بدرود بغداد - ۱۳۸۸» به کارگردانی مهدی نادری، «پگاه و پیکر - ۱۳۹۰» به کارگردانی کاوه سجادی حسینی، «نخل گریان - ۱۳۹۰» به کارگردانی پناه برخدا رضایی، «ماهی سیاه کوچولو - ۱۳۹۳» به کارگردانی مجید اسماعیلی، «هیهات - ۱۳۹۴» به کارگردانی هادی نائیجی، دانش اقباشاوی، روح الله حجازی و هادی مقدم دوست، «شیار ۱۴۳ - ۱۳۹۴» به کارگردانی نرگس آبیار، «دایان - ۱۳۹۷» به کارگردانی بهروز نورانی نژاد، «ضد - ۱۴۰۰» به کارگردانی امیرعباس ربیعی، «موقعیت مهدی - ۱۴۰۰» به کارگردانی هادی حجازی فر، «شماره ۱۰ - ۱۴۰۱» به کارگردانی حمید زرگرنژاد، «آسمان غرب - ۱۴۰۲» به کارگردانی محمد عسگری، «احمد - ۱۴۰۲» به کارگردانی امیرعباس ربیعی، «مینو- ۱۳۹۶» به کارگردانی امیر مهدی پوروزیری، «سرباز - ۱۳۹۸» به کارگردانی هادی مقدم دوست، «نجلا - ۱۳۹۹» به کارگردانی خیرالله تقیانی پور، «سوران - ۱۴۰۲» به کارگردانی سروش محمدزاده، «ترانه اندوهگین کوهستان - ۱۳۸۶» به کارگردانی حامد خسروی، «سایه های روشن - ۱۳۹۰» به کارگردانی محمدرضا جهان پناه، «فرزندان شب - ۱۳۹۸» به کارگردانی بهروز نورانی نژاد اشاره کرد.

دریافت سیمرغ بلورین بهترین آهنگسازی از چهلمین جشنواره بین المللی فیلم فجر برای آهنگسازی فیلم «موقعیت مهدی»، دریافت سیمرغ بلورین آهنگسازی برای فیلم «عطر آلود» و «شماره ۱۰» از چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر، دریافت جایزه بهترین موسیقی از جشن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران برای ساخت موسیقی متن فیلم «شنای پروانه»، دریافت جایزه بهترین موسیقی از جشنواره بین المللی فیلم مقاومت برای ساخت موسیقی متن فیلم «موقعیت مهدی»، دریافت تندیس جشن حافظ برای موسیقی متن «موقعیت مهدی»، دریافت تندیس جشن حافظ برای ساخت موسیقی «شبی که ماه کامل شد»، دریافت جایزه بهترین موسیقی فیلم از جشنواره «سینماحقیقت» برای فیلم «پورزال»، دریافت جایزه بهترین دستاورد هنری و فنی از جشنواره بین المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان برای ساخت موسیقی فیلم «بچه گرگ های دره سیب»، دریافت دیپلم افتخار و پروانه زرین بهترین موسیقی برای فیلم «لیپار»، نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین آهنگساز از جشنواره بین المللی فیلم فجر برای موسیقی متن فیلم «شور عاشقی»، نامزد دریافت سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر برای آهنگسازی فیلم «شیار ۱۴۳»، نامزد دریافت بهترین موسیقی فیلم جشنواره بین المللی فیلم یاس برای فیلم «گمیچی»، نامزد دریافت سیمرغ بلورین برای آهنگسازی فیلم «شبی که ماه کامل شد»، نامزد دریافت جایزه «بهترین دستاورد هنری» برای فیلم «بچه گرگ های دره سیب»، نامزد بهترین موسیقی متن برای آهنگسازی فیلم «ضد»، نامزد دریافت بهترین موسیقی برای فیلم «فرزندان شب»، نیز بخشی از افتخارات مسعود سخاوت دوست در حوزه دریافت جوایز و مقام است.

به هر ترتیب مسعود سخاوت دوست اکنون جزو پرکارترین آهنگسازان عرصه سینما است که کارنامه فعالیت هایش نشان از علاقه مندی به جریانی از سینما می دهد که اکنون در فصل تازه ای از ارائه محتوا قرار گرفته اند. مسیری که به خودی خود نیازمند ارائه خلاقیت های جدید و رجوع به جریان روز آهنگسازی در سینمایی است و باید حرف های جدیدی به همراه خود داشته باشد. مسیری که او و هم نسلانش باید تلاش کنند در کنار یادگیری تجربیات هنرمندان قدیمی و پیشگام این عرصه حرف‌های تازه ای برای گفتن داشته باشند.