«پول» عامل رواج «تبلیغ سیگار» در نمایش خانگی

زهرا تشکری روانشناس در گفتگو با خبرنگار مهر درباره پدیده شیوع نمایش دخانیات در سریال‌های نمایش خانگی گفت: از ابتدای خلقت، انسان برای انجام کارهای خود نیازمند تائید از سوی جامعه بوده و امروز این موضوع برای مردم مهم‌تر شده است. در جامعه کنونی زمانی که انسان بخواهد از ابزاری برای یک مسأله استفاده کند، از الگوهای رفتاری حمایت کرده، که کار او را تائید کند. به همین خاطر یک سری فعالیت‌ها از نظر قانون منع شده است اما چون عرف سکوت و گاهی تشویق و تأیید آن را می‌کند، آن کار ارزشمند شده و جنبه زشت بودنش را از دست می‌دهد.

وی با اشاره به مصرف دخانیات نیز امروزه به یک نوع ارزش تبدیل شده است گفت: اگر کسانی باشند که تاکنون از دخانیات دوری کرده‌اند، برای کم نیاوردن در مقابل همسالان خود آن را امتحان کرده و این امر به خودی خود آمار مصرف استعمال دخانیات را بالا می‌برد.

تشکری ادامه داد: الگو پذیری در سنین پایین اتفاق می‌افتد و فرزند به دنبال تأیید کارهای خود از نظر الگوهای رفتاری است. زمانی که یک دختر بچه مدرسه‌ای سیگار می‌کشد و در سریال‌ها شاهد سیگار کشیدن بازیگر مشهور یا بازیگر مورد علاقه‌اش است. حس بهتری پیدا می‌کند، زیرا که احساس می‌کند تأیید کار خود را از سمت یک فرد بزرگسال و مشهور گرفته است.

وی در جواب اینکه چرا در این برنامه‌ها از روانشناس کمک گرفته نمی‌شود تا آن فیلم به جای مخرب بودن، الگوی رفتاری درست را آموزش دهد گفت: در سریال‌های نمایش خانگی از روانشناس کمک گرفته می‌شود، اما به دلیل فضای رقابتی بین سازندگان فیلم‌ها، استفاده از هر ابزار جذابی برای فروش بیشتر مد نظر است.

تشکری با بیان اینکه در مواقعی نظر روانشناس مورد توجه قرار نمی‌گیرد یا روانشناس برای افزایش فروش فیلم واکنشی نسبت به مصرف دخانیات از خود نشان نمی‌دهد، گفت: در برخی از فیلم‌ها اینگونه القا می‌شود که استعمال دخانیات مساوی است با آرامش و کم شدن استرس! و با این دیدگاه دیگر وقتی برای این نیست که به جنبه فرهنگ‌سازی غلط توجهی شود.

این روانشناس درباره اینکه چگونه از این معضل جلوگیری شود گفت: مواردی که باعث می‌شود نوجوان به سیگار روی بیاورد را باید از او گرفت، همچنین کنترل کردن فشار روانی و یاد دادن تخلیه این فشار به روش‌های درست در سنین پایین باعث می‌شود نوجوان برای آرامش روان خود به سمت سیگار نرود، دوم والدین قدرت نه گفتن را باید به فرزندان خویش یاد بدهند تا زمانی که فرزند از خانه دور شد و اوقات فراغت خود را با همسالانش گذراند اگر در جمع دوستانش سیگار به او تعارف زدند، به راحتی به آنها نه بگوید و ترس از بین رفتن دوستی با آنها را نداشته باشد.

وی در ادامه گفت: چنین آگاهی‌ها از سوی خانواده می‌تواند به کودکان کمک کند تا در دام الگوهای رفتاری نادرست نیفتند. و همچنین زمانی که سریالی پخش شد او جذب چنین رفتاری نشود و خود به این آگاهی به کمک خانواده رسیده باشد که استعمال دخانیات به ضرر بدن او است. این سواد و آگاهی در بین والدین و فرزندان باعث می‌شود تا در آینده جامعه سالم‌تری را داشته باشیم.

تشکری در آخر خاطرنشان کرد: زمانی که فیلم یا سریالی از جانب نهاد یا سازمانی مجوز ساخت می‌گیرد باید موظف باشد تا قانون را زیر سوال نبرد. یا تبلیغ رفتار یا ابزاری را نکند اما متأسفانه این نظارت به صورت پررنگ وجود ندارد و اگر جلوی آن گرفته نشود، آینده کودکان در خطر است. آگاهی خانواده و فرزندان بخشی از راه حل برای جلوگیری از حرکت به سمت دخانیات است؛ در سمت دیگر مسئولان نیز باید جلوی ساخت و پخش چنین فیلم‌های مخرب را بگیرند تا جامعه در سلامت بهتر رشد کند.