فخری ملک پور، تنها شاگرد برجسته زنده یاد مرتضی محجوبی با اعلام این خبر به خبرنگار مهر گفت : استاد محجوبی روش خاصی در نت نویسی، مختص اجرای موسیقی ایرانی با ساز پیانو ابداع کرده‌بود که آن نت‌ها به زبان فارسی و از سمت راست به چپ نوشته می‌شد و علامات و نشانه‌های خاصی برای اوزان، سکوت‌ها، اجرای ظرائف موسیقی از قبیل ریزها، غلت‌ها، تحریرها، تکیه‌ها و... انتخاب کرده بود.
این نوازنده پیشکسوت در ادامه افزود: من طی سالها شاگردی نزد استاد محجوبی نسخه اصلی این دست‌نوشته ها را نگه داشتم و در تمامی این سالها، برگ برگ دست‌نوشته‌های منحصر به فرد استاد را به امید آنکه روزی چاپ و منتشر شود با دقت و وسواس و در نهایت امانت نگهداری کردم تا روزی همه هنـــر دوستـان بتوانند با نحـوه نت نویسـی ابداعی و طرز آموزش ایشان آشنا شوند.
ملک پور در پایان ضمن ابراز خرسندی از اینکه این اثر ارزشمند مجال نشر یافته و با اشاره به اینکه هم اکنون مراحل عکسبرداری و مقدمات فنی چاپ به پایان رسیده است گفت : این مجموعه که شامل ردیف موسیقی دستگاهی ایرانی است به زودی توسط مؤسسه آوای هنر و اندیشه منتشر می شود.
فخری ملک پور، تنها یادگاروحافظ سبک پیانو نوازی شادروان مرتضی محجوبی، در سال ١٣١۴ در تهران متولد شد. آموختن موسیقی را با نواختن ساز پیانو در سن ۹ سالگی آغاز کرد و طی مدت ١۲ سال به طور پیوسته ردیف سازی و آوازی موسیقی دستگاهی ایران، و کلیه قطعات و ساخته‌های استاد را فرا گرفت.
پیوند عمیق و محکم عاطفی مابین استاد و شاگرد، در نهایت موجب انتقال کلیه ویژگی‌های ساز استاد و انعکاس جوهر کار ایشان در نوازندگی شاگرد شد. تمامی ظرائف و شگردهای خاص نوازندگی استاد مرتضی محجوبی، غلت‌ها، تحریرها، تکیه‌ها، همراه با قدرت و صلابت و در عین حال با پنجه‌ای شیرین و تاًثیر گذار در ساز ایشان متبلور شده است.
علاوه بر این، خانم ملک‌پور، تصانیف قدیمی، ضربی‌ها و قطعات گوناگون، فنون مربوط به بداهه نوازی، مرکب‌نوازی و شیوه‌های همراهی با آواز و سازهای دیگر را ازاستاد محجوبی فرا گرفت.
آشنایی با سه‌تار، نزد استاد احمد عبادی، برای ادراک ظرافت‌ها در اجرای جمله‌ها و استفاده از خرده نت‌های تزیینی و واخوان‌ها، آشنایی با آواز‌ها، نزد استاد ادیب خوانساری، برای ادراک و اجرای خط ِ درونی آواز در قطعات آوازی و سازی، آشنایی با ریتم نزد استاد حسین تهرانی، فراگیری مبانی آهنگسازی نزد استاد علی تجویدی، و یک عمر تمرین مداوم و عاشقانه، جایگاهی ویژه به خانم فخری ملک‌پور بخشیده و او را به عنوان تنها مکتبدار وفادار و فعال در نگهداری و تدریس شیوه استـاد مرتضی محجوبی، معرفی می‌کند.
شادروان مرتضی محجوبی، ردیف موسیقی دستگاهی ایران را با توجه به ویژگی‌های فنی پیانو با روش مخصوص خود نت نویسی کرده و طی سالیان متمادی آن را به ایشان آموزش داده‌اند و نسخه اصلی این ردیف و کلیه دست‌نوشته‌های خود را نزد ایشان به یادگار سپردند.
وی دست نوشته‌ها و نت‌های آموزشی شادروان محجوبی را که در قالب یک ردیف منسجم و فشرده تدوین و تدریس می‌شده است با همان سبک و شیوه استاد محجوبی، در نهایت دقت و امانت اجرا کرده است که در آلبومی تحت عنوان "مشق استاد" به سال ١٣٨٥منتشر شده و در اختیارعلاقه‌مندان موسیقی و پیانوی ایرانی قرار گرفته است. علاوه بر این، گزیده‌ای از پیش‌درآمدها، چهارمضراب‌ها و تصانیف را نیز در آلبومی به نام "طرب انگیز" اجرا کرده که در سال 1387 منتشر شده و هم اکنون نیز به نشردست‌‌نوشته‌های استاد خود همت گماشته است.
مرتضی محجوبی
مرتضی‌خان محجوبی، فرزند عباسعلی معروف به ناظر،از چهره‌های برجسته موسیقی ایران است که درسال١۲۷۹ شمسی در تهران متولد شد. آشنایی مادرش، فخرالسادات با پیانو و بودن این ساز در منزلشان، وی را به سوی این ساز کشاند. او از سنین کودکی با این ساز آشنا شد.
او را در ابتدا برای تعلیم موسیقی و پیانو نزد حسین‌خان هنگ‌آفرین و سپس نزد محمود‌خان‌مفخم‌الممالک سپردند. مرتضی محجوبی همزمان، تحصیلات متوسطه‌اش را در مدرسه آلیانس انجام داد. در ده سالگی آواز عارف قزوینی را در کنسرتی در سالن فارس در خیابان لاله‌زار با پیانو همراهی کرد و خیلی زود سرآمد نوازندگان پیانو در زمان خود شد.
به هنگام تأسیس رادیو در سال ١٣١۹ از اولین نوازندگانی بود که به رادیو دعوت شد و سرپرستی دسته دوم ارکستر رادیو را به عهده گرفت. سالها تکنواز برنامه گل‌ها بود و ساز او رنگ و بوی خاصی به برنامه گل‌ها داد.
اهمیت نوازندگی مرتضی محجوبی در این بود که او با سازی کاملاً اروپایی، موسیقی ایرانی را با نوازندگی خود چنان اجرا می‌کرد که دقیقاً تأثیر یک ساز صد در صد اصیل و سنتی ایرانی را در شنونده باقی می‌گذاشت.
شادروان محجوبی سبک خاصی را در نوازندگی پیانو ابداع کرد به نحوی که تزیینات، غلت‌ها، تکیه‌ها، تریل‌ها، و کلیه حالات خاص آوازهای ایرانی را در اجرا نمودار می‌ساخت و لحن و فضای آشنا و زیبای موسیقی ایرانی را از یکسو با تکنیکی سرشار از صلابت و استحکام و از سویی با دلپذیری و شیرینی توأم می‌کرد.
مرتضی محجوبی علاوه بر نبوغ ذاتی، از نوعی سلیقه و قریحه و ذوقی سلیم برخوردار بود. خلاقیت‌ها و آفرینش‌های هنری او، نتیجۀ استعداد، جوهر، درونمایه هنری غنی و جوششهای درونی او بود.
وی روش نت‌نویسی به سبک اروپایی و بین المللی را نمی‌دانست، اما برای خود خط نتی ابداع کرده بود که بی‌شباهت به خط سیاق نبود و آهنگ‌های خود را با این شیوه می‌نوشت و به شاگردانش نیز به همین شیوه تدریس می‌کرد. مرتضی آهنگ‌های ساخته دیگران را نیز با این شیوه به نت می‌نوشت و از همه اعضائ ارکستر بهتر و صحیح‌تر می‌نواخت.
محجوبی علاوه بر نوازندگی پیانو که شامل تکنوازی، همنوازی و بداهه‌نوازی بود، آهنگ‌ها و تصنیف‌های بیشماری ساخت که از زیباترین، دلکش‌ترین و ماندگارترین آثار خالص موسیقایی ایران است.
تصنیف‌هایش پلی مابین تصنیف‌های عارف و شیدا و ساخته‌های زمانه‌اش بود. او آثار قدما را مد نظر داشت و متأثر از قدما بود، ولی مبتکر شیوه ولحن و تکنیک خاص خود بود که متعلق به خود وی باقی ماند.
این نوازنده برجسته علاوه بر پیانو، با سازهای ویولن و سه‌تار نیزآشنایی داشت. او صفحات بیشماری در بین دهه‌های ١٣٠٠ تا ١٣۲٠ همراه با خوانندگان طراز اول آن دوران ضبط کرد. حدود یکصد و پنجاه تصنیف و آهنگ ساخت که بسیاری از آنها در برنامه‌های گل‌های رادیو ایران اجرا شد. از تصانیف معروف و جاودانه او: "من از روز ازل دیوانه بودم" ، با صدای استاد بنان و "چه شب‌ها"، با شعر نواب صفا است که از شاهکارهای موسیقی ایرانی است. اشعار آهنگ‌هایش بیشتر از رهی معیری است. " گل بی‌وفا" ، "من بی دل ساقی" ، "دارم غم جانکاهی" ، "کاروان" ، "ناله نی (نوای نی )" ، "دیشب که تو در خانه ما آمده بودی" ، از جمله ساخته‌های جاودان اوست.
مرتضی محجوبی، در اسفند ماه سال ١٣۴٣ در سن ٦٥ سالگی، بر اثر ابتلاء به بیماری سرطان بدرود حیات گفت و در مقبره ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.
نظر شما