محمود برآبادی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه آثار ادبی تولید شده برای مخاطبان کودک و نوجوان با خواست مخاطب فاصله زیادی دارد اظهار کرد: بخشی از این فاصله به دلیل تحمیل ذائقه فعالان فرهنگی و سیاستگذاران این عرصه در مدت 30 سال گذشته بر نویسندگان است و به تبع نویسنده نیز به دلیل نیازش به چاپ کتاب ناچار شده تا این اعمال نظرات را از پیش بپذیرد و دراین چهارچوب بنویسد. پس طبیعی است که بخشی از سوژهها و حسهای خاص دوران نوجوانی از ادبیات نوجوان امروز ما کنار مانده است.
وی ادامه داد: برخی از حس و حالهای عاطفی و حتی عاشقانه خاص و گاه برخی روابط خشونت آمیز که خاص دوران نوجوانی است با همین استدلال ار ادبیات نوجوان امروز ایران کنارگذاشته شد و به نوعی نویسنده به سمت نوعی خود سانسوری هدایت شد.
نویسنده رمان «عاقبت لوطی صالح» ادامه داد: ادبیات نوجوانانه به معنی حقیقی آن از سوی ناشران منتشر نمیشود و آنها معتقدند که سرمایهگذارهستند و درصورت بازنگشتن سرمایهشان نمیتوانند به کار خود ادامه دهند و این مساله هم به نوعی منجر به سانسور و حذف برخی آثار از دامنه تولید ادبیات داستانی نوجوان در کشورما شد.
این نویسنده افزود: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم همواره سلیقه خاصی را درباره انتشار آثار کودک و نوجوان اعمال کرده است. البته شدت این اعمال نظر، کم و زیاد دارد اما بودنش را نمیشود منکر شد. در واقع نگاه مجموعه وزارت ارشاد به داستان و رمان بیشتر آموزشی بوده و اصلا به وجه سرگرم کننده ادبیات توجهی نشد.
برآبادی تاکید کرد: خریداران کتاب برای کتابخانهها هم که معمولا قدرت بالایی برای معرفی و بسط آراء یک کتاب دارن به طور معمول در سالهای اخیر به صورت سلیقهای و با اعمال نظری خاص دست به خرید آثار زدند؛ آنهم کتابهایی که همگی دارای مجو نشر از وزارت ارشاد بودند. در این فضا طبیعی است که خواننده ما از پیش برایش این ذهنیت به وجود میآید که کتابهای نویسندگان ایرانی چیزی نیست که او دلش بخواهد بخواندش.
نویسنده کتاب «آتش زیر خاکستر» تاکید کرد: با این داوری ترجیح مخاطبان تغییر کرد اما باید اعتراف کنم که همیشه هم اینگونه نبود که کتابهای ما حرفی برای گفتن و قدرتی برای عرض اندام نداشته باشند. اما در نهایت این مخاطبان بودند که تصمیم میگرفتند که درباره یک اثر چه قضاوتی داشته باشند و در نهایت هم تصمیم آنها رجوع بیشتر به آثار ترجمه شده بود. این برای ناشر هم بهتر است یعنی هزینه کمتری برای انتشار یک اثر باید متقبل شود.
برآبادی در ادامه در پاسخ به سوال درباره نوع نگاه و میزان اهمیت دادن نویسنده به خواست مخاطب خود گفت: از حیث نگاه و صنایع ادبی و تکنیک داستان نویسی لزومی ندارد که نویسنده به مخاطب توجه کند. او باید همه توان خودش را به کاربگیرد تا بتواند اثری را خلق کند اما زمانی که او دست به انتخاب سوژه میزند طبیعتا مخاطب کودک و نوجوان به نوعی از پیش یک برآیند و نقطه نظر ذهنی دارد که نباید فراموش شود.
نظر شما