بقعه اباصلت پذیرای سه میلیون زائر/ مکانی که طرح توسعه آن به سرانجام رسید

به گزارش خبرنگار مهر، این آرامگاه متعلق به عبدالاسلام بن صالح بن سلیمان ایوب بن میسره مشهور به خواجه اباصلت از یاران امام رضا (ع) است، این شخصیت دوران حیات امام رضا(ع) را به طور کامل درک کرده و تا آخرین لحظات زندگی با برکت ایشان نیز در کنار علی‌ بن موسی‌الرضا بوده است.

 بقعه خواجه اباصلت همواره مقصدی برای مسافران و زائرانی است که به سوی مشهد رهسپار می شوند و از سویدای دل با یار امام رضا و کسی که از نزدیک شاهد شهادت امام بوده است راز و نیاز می کنند.

آرامگاهی هشت ضلعی

نمای ضریح این شخصیت بزرگوار به نام امام هشتم به صورت هشت ضلعی طراحی و ساخته شده و طی سال های اخیر طرح توسعه این زیارتگاه محوری تا حدود زیادی به سرانجام رسیده است و در حال حاضر طی یک برنامه مدون 10 ساله ادامه طرح توسعه این آرامگاه در حال انجام است.

اکنون پیرامون این بقعه تسهیلات و خدمات رفاهی، رستوران، چایخانه، بخش اداری تجاری و پارکینگ برای زائرین فراهم آمده است و با نگاهی هدفمند و بلند مدت می توان در سال های آینده توسعه و گسترش این آرامگاه را به منظور جذب هر چه بیشتر گردشگران و زائران مورد توجه دقیق تر قرار داد.

در حال حاضر مرحله دوم این توسعه آغاز شده و در این طرح ایجاد زائر سرا، پارکینگ، بازارچه، مجموعه ورزشی، دانشگاه مجازی، انواع پارک ها و محل عرضه محصولات فرهنگی پیش بینی شده است.

بقعه خواجه اباصلت ناشناخته است

یک کارشناس فرهنگی، مذهبی معتقد است، این آستانه با رسیدگی های انجام شده یک جنبه سیاحتی و زیارتی پیدا کرده و زائران بسیاری به این زیارتگاه مراجعه می کنند.

علی شاطری می گوید: یکی از مشکلات در زمینه ناشناخته بودن این آرامگاه نداشتن شناخت کافی نسبت به خواجه اباصلت است زیرا در حال حاضر بسیاری از افراد نمی دانند که این شخص یکی از یاران و خادمان امام رضا و در حقیقت  شاهد شهادت و وفات امام و راوی صحیح این واقعه بوده است.

وی ادامه می دهد: تا سه سال پیش هیچ کتابی در مورد اباصلت منتشر نشده بود و در حال حاضر نیز کتاب هایی که منتشر شده محدود و معدود است و این امر در حالی اتفاق می افتد که این شخصیت دوران حیات امام رضا(ع) را به طور کامل درک کرده و تا آخرین لحظات زندگی با برکت ایشان نیز در کنار علی‌ بن موسی‌الرضا بوده است.

وی تصریح می کند: اباصلت در دوران عمر خود سفرهای زیادی انجام داده و این سفرها با هدف نشر فرهنگ رضوی و جمع‌آوری احادیث شیعه انجام ‌شده است.

برنامه ریزی برای افزایش میزان زائران

شاطری با اشاره به محل تولد خواجه اباصلت بیان می کند: خواجه اباصلت از زمان قبل از ورود امام هشتم به مرو، در این شهر ساکن بوده و اجداد او خراسانی هستند در حالی که خود اباصلت در مدینه به دنیا آمده است.

وی می افزاید: نام اصلی وی، عبدالسلام بن صالح است و با عنوان اباصلت، بارها از سوی امام رضا(ع)، مورد خطاب قرار گرفته است و اگر تمام زوایای شخصیت این فرد به درستی اطلاع رسانی شود زائران این زیارتگاه از مرز 3 میلیون نفر در سال می گذرد.

وی ادامه می دهد: سالانه 3 میلیون زائر در محل بقعه اباصلت(ره)، حاضر می‌شوند که این میزان باید با برنامه‌ریزی افزایش پیدا کند.

این کارشناس فرهنگی و مذهبی یادآور می شود: متاسفانه تاکنون نگاه مردم و مسئولان شهری به بقعه اباصلت، نگاه صحیحی نبوده و در 2 سال گذشته تلاش زیادی برای تقویت جنبه‌های زیارتی و سیاحتی آرامگاه اباصلت(ره) انجام شده است.

اباصلت دانشمند و متکلم عصر

یک استاد تاریخ هم عنوان می کند: زیارتگاه خواجه اباصلت از قرنهای گذشته مورد توجه شیعیان بوده و امروز هم بسیاری از مردم وصیت می کنند که در جوار نورانی این خواجه بزرگ دفن شوند.

علی موحد ادامه می دهد: اباصلت یکی از از دانشمندان، محدثین، متکلمین و راویان به نام عصر خود بوده است و در تاریخ گاه او را غلام، گاهی برده و گاهی محدث و متکلم و راوی بسیار مشهور و دانشمند می‌نامند.

وی می افزاید: اما در بیشتر متون و کتب تاریخی از او به عنوان محرم و خادم امام رضا (ع) نام برده می شود و کسی بوده است که در دم وفات امام حاضر بوده و حضرت هنگامی که آثار زهرانگوری را که در مجلس مأمون خورده بود، حس می‌کند به خواجه اباصلت می گوید فرشهای اطاق را جمع و در‌ها را ببندد تا همچون غریبی بی کس در اطاق برهنه بر خاک بمیرد.

وی بیان می کند: خواجه با آنکه دانشمند و غنی بوده است آنقدر به امام نزدیک بوده که گاهی سمت خدمتکاری وی را تعهد می کرده است و این خصوصیت سبب محبوبیت خاص وی در نظر شیعیان شده است.

راوی صریح چگونگی شهادت امام رضا (ع)

وی در خصوص تاریخ تولد خواجه می گوید: ولادت وی حدود 160 ه.ق یا نیمه دوم سده دوم هجری در مدینه روی داده و بدین سبب که اجدادش از هرات بوده اند به اباصالت هروی معروف شده است.

این استاد تاریخ بیان می کند: وفات خواجه اباصلت به سال 236 قمری یعنی سی وچهار سال پس از امام رخ داده است.

موحد عنوان می کند: او پس از ورود امام به خراسان همواره همراه ایشان بوده و در واقع راوی صریح چگونگی شهادت آن حضرت به دست ماموران عباسی بوده است.

وی تصریح می کند: این شخصیت پس از وفاتش به خاک سپرده می شود و آن گونه که باید در خاطر عامه مردم ثبت نمی شود هرچند طی سال های اخیر با برگزاری همایش ها و اطلاع رسانی هایی تلاش شد تا وی به مردم و جامعه به طور دقیق معرفی شود.

تجدید بنا آرامگاه خواجه به همت کربلائی محمد علی درویش

وی بیان می کند: بنای پیشین آرامگاه خواجه اباصلت گویا بقعه ای نیمه مخروبه بوده که مقارن با گسترش پایتخت معنوی در سده هشتم هجری توسط عارفی به نام کربلائی محمد علی درویش به دلیل نفوذی که در میان توده مردم داشته به صورت یک بنای چهار ضلعی و گنبدی بر فراز آن تجدید بنا می شود.

موحد یادآور می شود: در سال های اخیر نیز بنای آرامگاه با زیر بنای 920 متر مربع با شیوه جدید بازسازی شده و نمای ضریح به نام امام هشتم به صورت هشت ضلعی طراحی و ساخته شده است.

طی سال های اخیر اقدامات گسترده ای در حوزه توسعه زیارتگاه خواجه اباصلت انجام شده و مطابق نظر مسئولان اوقاف طرح گسترش این آرامگاه به سرانجام رسیده اما به نظر می رسد به منظور جذب هر چه بیشتر زائران و رونق گردشگری دینی باید به آرامگاه و زیارتگاه های این چنینی اهمیتی بیشتری داد.

بی تردید توسعه و گسترش یک زیارتگاه به معنای واقعی نیازمند فراهم سازی تسهیلات گسترده تری نظیر پارکینگ، ایجاد مکان های تفریحی، رستوران ها و محل های اقامتی است و درسایه این نوع از اقدامات، اطلاع رسانی دقیق تر و ترغیب زائران برای بازدید و زیارت آرامگاه یار و یاور امام رضا (ع) نقش موثری در جذب گردشگر دارد و می توان به زیارت 10 میلیون زائر در سال امیدوار بود.

...........................................

گزارش: مرضیه صاحبی