عرفان نظرآهاری در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه میراث فرهنگی تنها در بناها و محوطههای تاریخی خلاصه نمیشود، گفت: میراث فرهنگی، اگرچه در نظر بزرگترها، کهنه و فرسوده است، اما در چشم کودکان که از قدرت تخیل بالایی برخوردارند، زنده، جاندار و حتی کاربردی است و باید به آنان شناسانده شود. البته هنوز تعریف روشنی از میراث فرهنگی وجود ندارد و تا زمانی که به تعریفی روشن و مشخص از میراث نرسیم، نمیتوانیم برای شناساندن آن به کودکان طراحی کرده و عوامل رسیدن به آن طرح را مشخص کنیم.
نویسنده کتاب «چای با طعم خدا» فعالیت در زمینه میراث فرهنگی را نیازمند آگاهی و تفکر دانست و افزود: برخی مسئولان نگاه عمیقی ندارند. مردم ما نیز به مسائل سطحی و پیش پا افتاده عادت کرده و به آن علاقهمندند. از این رو پرداختن به میراث فرهنگی به حاشیه رانده شده و کمتر به آن پرداخته میشود، زیرا توجه به مقوله فرهنگ، نیازمند آگاهی و تفکر است و اندیشه مخاطب را نشانه میرود.
نظرآهاری، با اشاره به اینکه کتاب درسی، قالب مناسبی برای آشنایی کودکان با میراث فرهنگی است گفت: کتاب درسی، مهمترین کتابی است که در اختیار کودکان قرار میگیرد و کارشناسان تالیف کتب درسی و نویسندگانی که به نوشتن در این زمینه میپردازند، باید مخاطب خود را بشناسند و نیازش را دریابند و براساس این شناخت، به نوشتن برای او رو آورند. البته پویانمایی، ساخت فیلم و نمایش، قالبهای موثر دیگری است که نمیتوان بیتفاوت از کنار آن گذشت.
نویسنده کتاب «هر قاصدکی یک پیامبر است»، میراث ادبی ما را مسیری دانست که بزرگان تاریخ از آن گذر کردهاند و شناخت هویت تاریخی نیز جز با بهرهگیری از تجربیات و گفتههای ادیبان، سخنوران و تاریخسازان دیروز میسر نمیشود و کودک و نوجوان امروز برای آشنایی با تاریخ و تمدن چند هزار ساله ایرانی و استفاده از آن، نیازمند دریافت کلیدی به زبان امروز است.
به باور نظرآهاری، کودک باید موزه را بشناسد و از رفتن به موزه و تماشای آن، لذت ببرد؛ چرا که در ارتباط با کودکان، لذت، مهمترین اصل است. در این میان مسئولان هم وظایفی دارند؛ برای نمونه وجود راهنمایانی در موزه که با ذهن و زبان و حال و هوای کودکانه آشنا هستند، ضروری است؛ زیرا فرهنگ و تاریخ، باید در قالب داستانهای ساده، جذاب و خیالانگیز به کودک معرفی شود، اما افسوس که شعور و ذوق بصری کودک نادیده گرفته میشود.
او درباره نقش سازمان میراث فرهنگی و گردشگری میگوید: هر فکر و اندیشهای تا زمانی که ساماندهی نشود، بینتیجه میماند و داشتن یک متولی، روند رسیدن به هدف را سرعت میبخشد و فعالیتها را سروسامان میدهد. اصلیترین متولی این حوزه، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است که باید با شاعران، تصویرگران و نویسندگان گروه سنی کودک و نوجوان به این پریشانیها، سامان دهد و بچهها را با گذشته و میراث فرهنگی خود آشنا کند.
نظرآهاری میگوید: اگر نوجوان ایرانی به دنبال فرهنگ غرب میرود، باید علت را در جامعه امروز خودمان جستجو کنیم؛ وقتی هنجارهای قدیمی شکسته شده و هنجارهای جدید جایگزین آنها نشدهاند، چه انتظاری میتوان داشت؟
نظر شما