نورا حق‌پرست، نویسنده قدیمی حوزه ادبیات کودکان و نوجوانان در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: شرایط اجتماعی و تاریخی کشور ما روی جهان‌بینی نویسندگان بی‌شک تأثیر شگرفی گذاشته است. ما در سال‌های اخیر و پس از انقلاب، مطالعه داشتیم و تجربه کار به دست آوردیم، اما تجربه‌های قبل از انقلاب در ما و آثارمان نیست. نویسندگان ما در مسائل شخصی گیر افتاده‌اند و جهانشان را کوچک دیده‌اند.
وی ادامه داد: ما گاهی تعداد محدودی از آدم‌ها را دور و برمان می‌بینیم و حتی گاهی مخاطب را نمی‌بینیم. چه برسد به اینکه کل جامعه را بخواهیم ببینیم. بنابراین واکنش ما نسبت به پدیده‌های پیرامونی بسیار کند خواهد بود. البته سرعت حوادث هم به این قضیه دامن زده است.
نویسنده کتاب «پروانه‌های آبی» خاطرنشان کرد: عشق به نوشتن و صداقت در نوشتن کمرنگ شده و نویسندگان ما جرأت راستگویی ندارند. این موضوع هیچ ارتباطی به خط قرمزها و موضوع ممیزی و سانسور ندارد. بلکه دنیای ما نویسندگان کوچک شده است. به این معنا که مسائل ما محدود و موضوعات داستانی ما دم دستی شده‌اند.
حق‌پرست اضافه کرد: نویسندگان مطرح جهان، راحت و صادقانه می‌نویسند و ادا در نمی‌آورند. از طرفی ارتباطشان با مخاطب به مراتب قوی‌تر و نزدیک‌تر از ارتباطی است که نویسندگان ما با خوانندگان آثار خود دارند. به تعبیری می‌شود گفت که نویسندگان پرفروش دنیا، سعی می‌کنند «خودشان» باشند و راه تقلید را نپیمایند.
وی اظهار داشت: اینکه مخاطبان ما علاقه بیشتری به کارهای ترجمه دارند، به این دلیل است که مثلا در ژانر وحشت، کار شایسته و فاخری در عرصه تألیف دیده نشده و بچه‌ها به خاطر احساس این خلأ و کمبود، بلافاصله جذب آثار ترجمه شده‌اند.
نویسنده کتاب «خروس جهانگرد» افزود: مخاطب در قصه‌های ما خودش را پیدا نمی‌کند، در حالی که با وجود همجنس نبودن محیط زندگی، آثار خارجی را بیشتر می‌پسندد و خودش را در فضای داستان مشاهده می‌کند. چون نویسندگان ایرانی معمولاً می‌نویسند که نوشته باشند و تلاش نمی‌کنند نظرات مخاطبان را بشنوند.
حق‌پرست گفت: نویسندگان ما دچار روزمرگی و نیازهای جاری شده‌اند. این دغدغه اجازه نمی‌دهد که یک نویسنده آزادانه بنویسد؛ چون زندگی نمی‌کند. البته نمی‌خواهم این دشواری‌ها را به بیرون ارجاع بدهم و همه چیز را گردن ممیزی و ناشر و دولت بیندازم. تا اندازه‌ای خودمان باید این قضیه را مدیریت کنیم و فقط نمایشی از زندگی ارائه ندهیم. اگر ما زندگی خوبی داشته باشیم، شخصیت‌های داستانی ما هم زندگی خواهند کرد و خودشان را به فرامرزها خواهند رساند.
وی تصریح کرد: شاید مثلاً محیط زندگی یک نویسنده شرقی با محل زیست نویسندگان غربی متفاوت باشد، اما احساسات، مسائل درونی و قلبی، عواطف و دلبستگی‌ها معمولاً شباهت فراوانی به هم دارند و باید هر کاری که از زیر دست نویسندگان شرقی بیرون می‌آید، برای مخاطب غربی قابل فهم و استفاده باشد.
حق‌پرست در پایان گفت: عکس این موضوع هم صادق است، اما چون ما در درجه اول خودمان را سانسور می‌کنیم و به مخاطب راستش را نمی‌گوییم، یک اثر معمولی تولید می‌شود که حتی در داخل کشورمان هم خوانده نمی‌شود؛ چون جهان‌بینی ما محدود و مربوط به خاطرات شخصی و فردی خودمان است.
نورا حق‌پرست، متولد 1340 و کارشناس ادبيات است. او بیش از 25 سال است که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کارهای فرهنگی و اجرايی انجام می‌دهد. نزديك به 8 سال سردبير مجله‌هايی مانند رشد كودك و نوآموز بوده و در راديو نيز به عنوان سردبير گروه كودك فعاليت داشته است. از او تاکنون بيش از 60 عنوان کتاب به چاپ رسيده است.
نظر شما