منصور جامشیر، مدیر انتشارات نگارینه در گفتگو با خبرنگار مهر به اینکه کتابهای بازاری در افزایش سرانه مطالعه و رشد فرهنگ کتاب و کتابخوانی تاثیری نمیگذارد، اشاره و بیان کرد: اگر به تاریخچه صدور مجوزهای ارشاد نگاه کنیم، درمییابیم که سالها بدون حمایت از تالیف، جلوی ترجمه و انتشار کتابهای به اصطلاح کارتونی گرفته شد؛ بعد از چند سال، متولیان وزارت ارشاد به این نتیجه رسیدند که چنین کاری جایز نیست و امتیاز ترجمه و انتشار اینگونه کتابها را به بعضی ناشران دادند تا آمار کتابهای تالیفی را بالا ببرند؛ بی توجه به این نکته که کتابهای بازاری نمیتوانند بر رشد فرهنگ کتاب و کتابخوانی تاثیر بگذارند و آمار مطالعه را بالا ببرند.
او با اشاره به اینکه تقابلی میان ترجمنه خوب و تالیف وجود ندارد، گفت: ترجمه خوب، تالیف را تقویت میکند و زاییده یک قلم خوب و ذهن مترجمی است که هم زبان و فرهنگ مبدا را به خوبی میشناسد و هم مقصد را. معلوم است که چنین مترجمی، زبان ما را تقویت میکند و ناگفته پیداست که مخاطبان از چنین کتابی استقبال میکنند. آن هم در شرایطی که بسیاری از نویسندگان ما به جای آشنایی با ذهن و زبان و روحیه کودک و نوجوان امروز، خاطرات خود را مینویسند و از نوجوانی سخن میگویند که وجود خارجی ندارد.
به گفته جامشیر، نویسندگان باید خود را بهروز کنند و از شیوههای جدید برای ارتباط با مخاطب خود بهره ببرند. از دیدگاه او، رسانهها، پویانمایی و حتی بازیهای کامپیوتری بسیار مهم هستند زیرا بچهها از سه سالگی، کامپیوتر و بازی کامپیوتری را میشناسند. پس ما میتوانیم روی این موارد سرمایهگذاری کنیم و نگران این نباشیم که سرانه مطالعه پایین امده چه اشکالی دارد کتاب الکترونیک و گویا را جایگزین کتاب کاغذی کنیم؟
اما همانگونه که تالیف کتابهای بازاری تاثیر معکوس بر رشد سرانه مطالعه میگذارد ترجمههای ضعیف هم به رشد فرهنگ کتابخوانی لطمه میزند، ولی هستند ناشرانی که از این ترجمهها استقبال میکنند. مدیر نشر نگارینه، یکی از دلایل گرایش به ترجمه را سود مالی ناشران دانست و افزود: این روزها، اقتصاد ادبیات کودک و نوجوان، شرایط بسیار بد و سختی را پشت سر میگذارد. در کشورهای پیشرفته، گردش مالی کتاب به گونهای است که هم ناشر، هم نویسنده و هم تصویرگر منتفع میشوند، اما در ایران، وضعیت نشر بسیار وخیم است و ترجمه، بازده اقتصادی بیشتر و بهتری دارد؛ چرا که ما قانون جهانی کپیرایت را هم نپذیرفتهایم و تنها حق و حقوقی به مترجم میدهیم و کتاب را منتشر و راهی بازار نشر میکنیم. بگذریم از اینکه خود بچهها هم بهخاطر شهرنشینی و ارتباط با دنیا از طریق ماهواره و اینترنت از ترجمه بیش از تالیف استقبال میکنند و این مسئله ما را به اهمیت و ضرورت روزآمدشدن، بیش از پیش واقف میکند.
به گفته جامشیر، خوب است که ما کتابخانههای مدارس را با کتابهای خوب تجهیز کنیم و به زنگ کتابخوانی و ساعت انشا توجه کنیم؛ بگذریم که بیشتر کسانی که معلم زنگ انشا یا هنر هستند، نیروهای منفعل آموزش و پرورشاند که جایی برایشان وجود نداشته و حالا آمدهاند مربی بهترین کلاس بچهها شدهاند؛ یعنی زنگ انشا و هنر که مهمترین زنگ برای رشد خلاقیت بچههاست.
نظر شما