نگاه به دنیا از دریچه چشم معلولان/ نمایش توانمندی معلولان ذهنی و بیماران اعصاب و روان استان مرکزی

به گزارش خبرنگار مهر، وارد نمایشگاه که می شوی فکر می کنی نمایشگاه نقاشی کودکان برپاشده است اما جلوتر که می روی می بینی صاحب نقاشی پسری است 29 ساله یا مردی 51 ساله.

نگارخانه فرهنگسرای آئینه اراک این روزها شاهد برپایی نمایشگاهی است که در آن مرزی بین کودکی و بزرگسالی نیست آثاری از معلولان ذهنی و بیماران اعصاب و روانی که دنیا را از دریچه نگاه خود می بینند و شاید دنیا برایشان خانه ای باشد پر از پنجره های رنگی یا درخت های سبز بزرگ یا شاید تابلوی معرق "بسم الله الرحمن الرحیم" که وقتی می بینیش تعجب کنی که  کار دستِ  یکی از آن هاست.

مسئول نمایشگاه گفت: در این نمایشگاه بچه های اعصاب و روان و عقب مانده ذهنی مرکز آثار نقاشی، معرق، سفال، خیاطی و عروسک سازی خود را به نمایش گذاشته اند.

کارهای نقاشی بچه ها در دو بخش مقدماتی و پیشرفته

مرجان ادریسی افزود: کارهای نقاشی بچه ها در دو بخش مقدماتی و پیشرفته به نمایش گذاشته شده که البته هر دو گروه کودکان استثنائی و بیماران اعصاب و روان در آن شرکت داشته اند.

وی ادامه داد: بخش مجسمه و سفال نمایشگاه فقط مربوط به معلولان ذهنی و بخش خیاطی و عروسک سازی مختص خانم های اعصاب و روان و بخش معرق نیز کارِ دست آقایان اعصاب و روان است.

روانشناس مرکز خیریه جامه توانبخشی شبانه روزی با بیان اینکه هدف از برگزاری نمایشگاه شناساندن بچه های مرکز و استعدادهایشان بوده است، اظهار کرد: بساری از مردم با مراکز نگهداری آشنایی ندارند و با اعضای این مراکز خصوصا کودکان استثنائی برخورد نداشته اند و تصور ذهنی غلطی از آن ها دارند.

ادریسی اضافه کرد: ما سعی کرده ایم که در هر روز برپایی نمایشگاه بچه های ذهنی مان حضور داشته باشند و در محل نمایشگاه نقاشی کنند تا بازدیدکنندگان با توانایی آن ها از نزدیک آشنا شوند.

وی با  اشاره به اینکه تصور غلط عامه مردم این است که این بچه ها آموزش پذیر نیستند، ادامه داد: خیلی ها فکر می کنند که این بچه ها در همان سطح هوشی که به دنیا آمده اند باقی می مانند  و نمی دانند که این بچه ها تربیت پذیر هستند، می توانند آموزش ببینند و استعدادهایشان را پرورش دهند.

تصور غلط عامه مردم این است که این بچه ها آموزش پذیر نیستند

ادریسی با ابراز خرسندی از استقبال مردم گفت: خوشبختانه مردم استقبال خوبی از نمایشگاه داشته اند و نظراتی که ارائه داده اند در راستای تداوم و برگزاری نمایشگاه در ایام دیگر سال بوده است.

وی با اشاره به فروش آثار نمایش گذاشته شده اعضا تاکید کرد: قطعا فروش آثار در علاقمندی و ارتقا اعتماد بنفس این افراد بسیار موثر است.

ادریسی نقاشی درمانی را در کنار سایر درمان های مدرن برای اینگونه افراد بسیار ثمربخش عنوان و گفت: هم اکنون در دنیا از روش هایی چون بازی درمانی، قصه درمانی، تئاتر درمانی و نقاشی درمانی استفاده می شود که در ایران نیز انجام می شود.

وی گفت: کشیدن نقاشی آشنایی با اشکال هندسی و رنگ ها در کاهش پرخاشگری، رشد همکاری و کارهای گروهی و همچنین بهبود تکلم بسیار دیده شده است.

در نمایشگاه که قدم می زنی یاد نقاشی های کودکی ات می افتی، یاد رنگ هایی که همیشه دوست داشتی اینجا رنگ زرد و قزمز و نارنجی انگار زنده تر از همیشه است، خانه ها باصفاتر از همیشه و آسمان و درختان جاندارتر.

از سعید می پرسم چند سالت است، جواب می دهد: دوسال. می پرسم نقاشی را دوست داری، می گوید بله و همچنان به رنگ کردن نقاشی اش ادامه می دهد.
سعید نقاشی اش را نشان می دهد و می گوید: دوست دارم از این ها بکشم.

یک دست با پنج انگشت باز شده است، می پرسم چه رنگ هایی را دوست داری؟ مداد نارنجی، قرمز و سبزش را بالا می آورد. وقتی می پرسم از کی نقاشی را شروع کردی می گوید: اسم من سعید است و لبخند می زند و همه دنیا برای سعید می شود انگشتان دستی که دارد رنگ می کند. سعیدی که شاید بیشتر از 15 سال دارد.

دلم می خواهد چیزی را نقاشی کنم که مردم ندیده اند

میثم رمضانی نگفت که چندسال دارد، ولی گفت: نقاشی را خیلی دوست دارد مخصوصا خانه را. میثم خانه ای را دوست دارد که پجره داشته باشد یکی زرد، یکی نارنجی، یکی هم آبی.

علی آرامتین که 29 سال دارد در نقاشی حرفه ای تر به نظر می آید. او می گوید: من دلم می خواهد چیزی را نقاشی کنم که مردم ندیده اند و دوست دارم با معلولین آشنا شوند. آن ها ما معلولین را نمی شناسند.

علی رنگ سبز و زرد را دوست دارد و می افزاید: سبز یعنی وابستگی و زرد یعنی شادی. او از مربیانش خانم ساکی فر و آقای آراسته نام می برد و می گوید: من دوست دارم که مردم از مرکز ما دیدن کنند.

علی که معرق و سفال هم بلد است، از اینکه سه تا از کارهایش در نمایشگاه فروش رفته خوشحال است.

امین هم دارد نقاشی می کشد ، او می گوید: نقاشی را دوست دارد می گوید 15 سال دارم. می پرسم: دوست دری چه نقاشی ای بکشی؟ می گوید: خانه سبز بعد می گوید : نه آبی و بعد می گوید: از حامد محمودی، نمی دانم شاید حامد محمودی مربی اش بوده است.

محمد صفری هم نقاشی را دوست دارد. او هم دوست دارد خانه ای بکشد که هشت پنجره داشته باشد، تعداد پنجره ها را با انگشتانش نشان می دهد. محمد عاشق سبز و آبی است و درخت را هم سبز می کشد.

اول به آن ها مفهوم خط و خط خطی کردن را یاد می دهم

امید هم می گوید سه سال دارد. او هم دوست دارد خانه بکشد و درخت های بزرگ. او رنگ آبی را دوست دارد.

مربی نقاشی مرکز خیریه گفت: دو سال است که با بچه های ذهنی نقاشی کار می کنم و چون خودم کم بینا هستم و در دوره مهدکودک و چند سالی از مدرسه ام را با بچه های استثنائی بوده ام، البته کلاس هایمان جدا بود ولی با آن ها و خصوصیات رفتاریشان تا حدودی آشنا بوده ام.

یاسمن ساکی فر که 27 سال دارد و فارغ التحصیل نقاشی است، ادامه داد: حدود یک سال در انجمن محک به کودکان استثنائی آموزش نقاشی دادم و به مرور بیشتر با آن ها آشنا شدم و هم اکنون نیز در مرکز خیریه مشغول اموزش معلولان ذهنی و بیماران اعصاب و روان هستم.

وی افزود: برای اینکه بچه ها نقاشی را خوب یاد بگیرند آموزش، درمان و آزاد بودن بچه ها در نقاشی را دنبال می کنم.

ساکی فر گفت: اول به آن ها مفهوم خط و خط خطی کردن را یاد می دهم، سپس رنگ ها اولیه و ثانویه بعد سطح ها مثل دایره و مثلث، سپس سطح های غیرهندسی را آموزش می دهم.

وی بیان کرد: در مرحله بعدی به وسیله رنگ ها و سطح ها به آن ها مدل را می دهم مثلا بهشان می گویم برای کشیدن خانه باید از مربع و مثلث استفاده می کنیم و یا خانه می شود یک دایره بزرگ با دو تا خط عمود چون مفهوم خط و سطح را یاد گرفته اند،می توانند این ها را بکشند.

ساکی فر تاکید کرد چون این بچه ها از لحاظ روحی و احساساتی ظریف هستند، به درستی می توانند رنگ آمیزی و ترکیب بندی را انجام بدهند.

مربی نقاشی مرکز، با بیان اینکه از رنگ های تیره چون سیاه و قهوه ای در نقاشی ها کمتر استفاده می شود، اظهار کرد: من از بچه ها می خواهم که کمتر از رنگ های تیره استفاده کنند و سعی می کنم به خاطر جنبه درمانی بیشتر از رنگ های شاد و انرژی زا استفاده کنند.

ساکی فر ادامه داد: بچه ها در نقاشی های آزاد که رنگ آمیزی و انتخاب رنگ بر عهده خودشان است از رنگ های زرد، قرمز و نرنجی استفاده می کنند و بیشتر به دنبال رنگ های انرژی زا هستند.

وی تاکید می کند: سعی می کنم در آموزش طوری با بچه ها برخورد کنم که عزت و اعتماد بنفسشان بالا رود و و مانند بچه های عادی اگر در مواردی اشتباه کنند به آن ها تذکر می دهم تا کار را به درستی انجام دهند.

بچه های ذهنی خصوصا سندرومی ها خیلی باهوش هستند

ساکی فر با تاکید بر اینکه بچه های ذهنی خصوصا سندرومی ها خیلی باهوشند افزود: این بچه ها به خوبی خطوط و اشکال را می شناسند و از عهده موضوعاتی که برای نقاشی به آن ها می دهیم برمی آیند.

وی گفت: بچه های مرکز وقتی که نقاشی آزاد کار می کنند بیشتر دوست دارند خانه بکشند، چون این بچه ها در آسایشگاه زندگی می کنند و از خانواده دور هستند، مدام می خواهند بروند خانه و در کنار اعضای خانواده باشند.

وی اضافه کرد: هدف از برگزاری این نمایشگاه این است که  عامه مردم با بچه ها و استعدادهایشان آشنا شوند و متوجه شوند آن ها هم توانایی دارند ولی فقط آدم های بزرگی هستند که افکارشان مثل کودکان می ماند.

مربی نقاشی این مرکز خود با مشکلات بسیار توانسته به رشته خود ادامه دهد و حمایت های مادی و معنوی خانواده و استادش را بسیار موثر می داند. سبک نقاشی ساکی فر نقاشی مدرن است و یکی از هنرمندان جوان و خوش نام استان است.

علاوه بر نقاشی آثار معرق، عروسک سازی و خیاطی بیماران اعصاب و روان نیز در این نمایشگاه دیده می شود.

مهناز عباسی مربی خیاطی مرکز گفت: سعی می کنم در فضایی شاد با بیماران اعصاب و روان کار کنم چون معمولا از لخاظ روحی زود آزرده و خسته می شوند.

وی ادامه داد: خانم ها علاقه زیادی به خیاطی دارند زیرا دوست دارند لباس هایشان راخودشان بدوزند.

عباسی گفت: سعی می کنم کارهای آموزشی به آن ها تکراری نباشد.

وی با بیان اینکه کنار هنرجویانش آرامش دارد، اظهار کرد: خیلی از شاگردان من تحصیل کرده هستند و به دلایلی بیماری های عصبی گرفتند و در بیشتر موارد برخی نکات و ریزه کاری ها را نیز از آن ها یاد گرفته ام.

عباسی با تاکید بر ارتقا اعتماد بنفس بیماران با برگزاری نمایشگاه گفت: قطعا این افراد با فروش آثارشان به نوعی با اطراف آشتی می کنند و از انزوا و افسردگی خارج می شوند.

نمایشگاه آثار هنری مددجویان مرکز خیریه جامع توانبخشی اراک با ارائه 150 اثر معرق کاری، نقاشی با گواش و رنگ و روغن، طراحی، مجسمه سازی، منبت کاری عروسک سازی و ساز ه های کاغذی و پارچه ای بیماران اعصاب و روان و معلول ذهنی تا 10 آذربرای بازدید علاقمندان دایر است.

....

گزارش: سمیه انصاری فر