به گزارش خبرنگار مهر، مراسم یادبود مرحوم پروفسور کاظم معتمدنژاد پدر علم ارتباطات در ایران بعد از ظهر روز شنبه 23 آذر در تالار شهید مطهری دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد و پس از سخنرانی مدعوین و پخش دو کلیپ درباره معتمدنژاد، سه پنل تخصصی در حوزه ارتباطات و روزنامه‌نگاری برگزار شد که تا ساعاتی از شب ادامه داشت اما دانشجویان و اساتید این رشته کماکان در سالن حضور داشتند.
در پنل دوم از این نشست که با عنوان مطبوعات برگزار شد، محمدمهدی فرقانی، یونس شکرخواه، حسن نمکدوست و سیدفرید قاسمی سخنرانی کردند.
فرقانی: سرنوشت چهار سند دکتر معتمدنژاد درباره اصول اخلاق حرفه‌ای مطبوعات، نامشخص است
در ابتدای این نشست محمدمهدی فرقانی در سخنانی اظهار داشت: تزدیک به 180 سال از انتشار نخستین روزنامه در ایران می‌گذرد، اما هنوز بنا بر دلایلی ساختار روزنامه‌نگاری حرفه‌ای نداریم. در نیمه دوم قرن 19 در اروپا تحولی در حوزه مطبوعات رخ داد و قانونی در حمایت از آن به تصویب رسید و ما با اقتباس از آن، 50 سال بعد از تصویبش در دوران مشروطه قانون حمایت مطبوعات را تصویب کردیم. البته تحول دیگری هم سال‌های بعد در اروپا رخ داد و قانونی در حمایت از روزنامه‌نگاران مصوب شد که البته ما هیچگاه دیگر به دنبال اقتباس از آن نرفتیم.
وی تاکید کرد: مطبوعات ایران امروز به شدت نیازمند اخلاق حرفه‌ای مطبوعات هستند که دکتر معتمدنژاد سعی کرد اصولش را در چهار سند مکتوب کند و بر پایه آن در سال 86 آئین‌نامه کار حرفه‌ای روزنامه‌نگاری بازنگری و تدوین شد که روزنامه‌نگار بر اسا‌س آن از یک کارمند دولت به یک صاحب منشور حقوقی ارتقاء پیدا می‌کرد. اما سرنوشت این چهار سند هنوز روشن نیست.
شکرخواه: معتمدنژاد به درستی باور داشت که روزنامه‌نگاری خبری غربی برای شرایط حکومت‌های سرمایه‌داری مناسب است نه ما
در ادامه این مراسم یونس شکرخواه در سخنانی با بیان اینکه معتمدنژاد با نوعی آسیب‌شناسی تاریخی به روزنامه‌نگاری معاصر نگاه می‌کرد گفت: او آنقدر ساده لوح نبود که حس کند قرار است با چهار سند شرایط تغییر کند. او نگاهی منتقدانه از لیبرال دموکراسی غرب داشت و تفکرات چپش نیز ناشی از همان بود. او به روزنامه‌نگاری main stream (جریان اصلی) اعتقادی نداشت اما روزنامه‌نگاری مجیزگوی قدرت و هوچی‌گر را هم نمی‌پسندید و باور داشت باید نگرش و منش حرفه‌ای کار مطبوعاتی ما تغییر کند.
شکرخواه افزود: معتمد نژاد با هوشیاری می‌گفت که در ایران روزنامه‌نگاری تحلیلی نیاز داریم. باور داشت که روزنامه‌نگاری خبری غربی برای شرایط حکومت‌های سرمایه‌دار مناسب است نه برای ما ولی ما هنوز به این باور نرسیده‌ایم و نتیجه‌اش این می‌شود که خبر اول خبرگزاری‌های ما درباره افغانستان، کپی از خبر رویترز و آسوشیتد پرس است.
وی ادامه داد: ما روزنامه‌نگاری توسعه و تحلیلی را امروز در ایران و از او یاد گرفته‌ایم. نمی‌شود رادیکالیزم کاری معتمدنژاد را به غرغر زدن تشبیه کنیم چرا که او روزنامه‌نگار را یک محقق می‌پنداشت.
نکدوست: آنچه امروز بر نظام جامع رسانه‌ای ایران می‌رود، بَزَک پیش‌پاافتاده‌ای از طرح معتمدنژاد است و نسبتی با آن ندارد
حسن نمکدوست دیگر سخنران این نشست نیز گفت: من افتخار همراهی با دکتتر معتمدنژاد را برای تدوین دو سند در حوزه حقوق مطبوعات داشتم. در جریان تدوبن این دو سند دیدم که ایشان همواره دوست دارد تا اگر اختلاف نظری با او وجود دارد، با آزادی مطرح شود.
وی در ادامه تاکید کرد: آنچه تحت عنوان نظام جامع رسانه‌ها در دستور کار مجلس و سایر نهادها قرار گرفته تنها از کلید‌واژه‌های مورد استفاده دکتر معتمدنژاد بهره برده است اما هیچ نسبتی با اندیشه او ندارد. از منظومه زیبایی که او خلق کرد، تنها برخی کلمات وام گرفته شده و چیزی دروغین را به کشوری که دکتر به آن عشق می‌ورزد، نسبت می‌دهند. باید بگویم آنچه امروز بر نظام جامع رسانه‌ای ایران می‌رود، یک بَزَک پیش پا افتاده از طرح دکتر است که با آن نسبتی ندارد.
وی همچنین با ذکر خاطره‌ای مرحوم معتمد نژاد گفت: در سه نوبت ستاد چهره‌های ماندگار خواست تا ایشان را به عنوان چهه ماندگار عرصه علم ارتباطات تجلیل کند اما ایشان نپذیرفتند.
قاسمی: معتمدنژاد مظهر پایداری و بی‌آزاری بود
سید فرید قاسمی دیگر سخنران این مراسم نیز در سخنانی گفت: دکتر معتمدنژاد را می‌شود با عدد و رقم معرفی کرد. می‌شود گفت 79 سال داشت و 17 کتاب و 37 جزوه و 5 مقدمه و 30 مقاله و... اما به نظرم این جفاست. او را باید در دو کلمه مظهر پایداری و بی‌آزاری دانست. اما پایداری یعنی چه؟ یعنی اینکه ما 200 سال است پیشینه دانشجویی در ایران داریم اما تنها 75 سال است که آموزش گسسته روزنامه‌نگاری داریم.
وی افزود: ما تقریباً دویست و اندی سال است که در حال اعزام محصل به خارج از کشور هستیم اما چقدر از این محصلین به ایران بازگشته‌اند و در کار آموزش روزنامه‌نگاران مشغول شده‌اند؟ اگر اینها را کنار هم بگذاریم آن وقت می‌شود فهمید تفاوت کار معتمدنژاد حتی با نفر دوم بعد از خودش چقدر است.
قاسمی افزود: سرنوشت معتمدنژاد سرنوشت علم در کشور است هر چند که او خوش‌شناس‌ترین مدرس دوران خودش بود که آبرویش را کف دست گرفت و کارهایی کرد این رشته بتواند در ایران باقی بماند.
نظر شما