محمود مشفق در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد ابلاغ سیاستهای کلی جمعیتی از سوی مقام معظم رهبری، افزود: محورهای اصلی بندهای تاکید شده از سوی مقام معظم رهبری از جامعیت و پوشش قابل ملاحظه ای در زمینه های سلامت، زاد و ولد، امید به زندگی، کیفیت و سبک زندگی، توزیع جمعیت، مهاجرتهای داخلی و خارجی و ... برخوردار است.
وی گفت: اولین موردی که باید برای اجرای این سیاستها در نظر گرفت این است که از سوی دستگاههای ذیربط برنامه عملیاتی تعریف و سپس این برنامه ها برای اجرا ابلاغ شود.
تشکیل سازمانی خاص برای اجرای سیاستهای جمعیتی
وی با اشاره به اینکه برای اجرایی شدن سیاستهای کلی جمعیتی باید یک سازمان و یا یک شورای عالی ایجاد شود، گفت: با توجه به اینکه مفاد این سیاست ها بسیار جامع و کلی است و مربوط به تمام زمینه ها و بخش های مختلف زندگی می شود به همین دلیل نیاز است که یک شورای عالی متشکل از سازمانهای مختلف مانند وزارت بهداشت، مسکن، رفاه و ... ایجاد شود که بتوانند برای هر کدام از این بندها برنامه های عملیاتی تعریف کنند و در نهایت این برنامه ها را به سازمان ها را برای اجرا ابلاغ نمایند.
این جمعیت شناس اظهار داشت: پس از ابلاغ سیاستها توسط این شورای عالی به دستگاههای مختلف باید در یک دوره زمانی آنها را رصد کرده تا ببینیم چقدر به اهداف موردنظر دست پیدا کرده ایم.
به گفته مشفق، سیاستهای کلی جمعیت که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده جامع و عالی است و باید ساختار و سازمان لازم برای اجرای آن به وجود آید و همچنین دستورالعمل ها و آیین نامه های اجرایی آن نیز ایجاد و هدف گذاری های لازم انجام شود و به طوریکه طی برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت به این سیاستهای کلی قابلیت اجرایی بخشیده شود.
وی گفت: اجرای سیاستهای کلی جمعیت نیاز به تامین بودجه نیز دارد و باید زیرساختها با استفاده از اعتبار ات در سطح کلان، میانی و خرد تعیین و برای اجرای سیاست های جمعیتی فراهم شود.
به گفته عضو هیات علمی موسسه مطالعات و مدیریت جامع جمعیتی کشور باید یک نوع هم گرایی و هماهنگی بین بخش های مختلف در سطوح خرد، کلان و میانه انجام شود و همچنین بین سازمان های مختلف به صورت افقی و هم درون سازمانی ارتباطات موثری شکل گیرد.
مشفق گفت: اجرایی کردن سیاست های جمعیتی نیاز به نشست های تخصصی نیز دارد که باید توسط کمیته های ذیربط اجرا و فرآیند ساختار و عملیاتی کردن آنها در سطوح مختلف تدوین شود.
سیاستهای جمعیتی باید مداوم انجام شود
وی در خصوص اینکه آیا سیاست های جمعیتی در کوتاه مدت پاسخگوست گفت: سیاست های جمعیتی را همه کشورها دارند و اینها در اصل پروسه ای از استراتژی توسعه ای ما هستند و این طور نیست که در یک سطحی سیاستهای جمعیتی را اجرا و سپس کنار گذاشته شود بنابراین مدیریت جمعیت و سرزمین برای همیشه لازم است و باید ادامه دار انجام شود.
این جمعیت شناس با تاکید بر اینکه بخشی از وظیفه دولت مدیریت جمعیت است، گفت: افزایش جمعیت شهرها روی رشد آنها نیز تاثیر گذار است و اینکه عنوان شود رشد و پیشرفت کلانشهرها را بالا و از سوی دیگر رشد جمعیت کلانشهرها باید پایین بیاید درست نیست و تناقض ایجاد می شود به همین دلیل باید ببینیم راهکارهای مورد نظر و لازم برای رفع این تناقض و همچنین افزایش جمعیت چگونه است.
مشفق گفت: سیاست بازتوزیع جمعیت و جلوگیری از رشد بی رویه کلانشهرها در بهبود سطح باروری و ارتقای رشد جمعیت کمک می کند بنابراین اینها استراتژی هایی هستند که باید در برنامه های عملیاتی مد نظر قرار گیرند و این برنامه ها نیز به صورت یکساله، 5 ساله و 10 ساله در ابعاد مختلف که در سیاست های کلی جمعیت مد نظر قرار گرفته، بررسی شوند.
وی در خصوص استان های کم جمعیت و پرجمعیت نیز گفت: در حال حاضر ضریب جمعیت پذیری در برخی از استانها ضعیف است، مثلا استان های کویری ما دیگر بیش از این ظرفیت پذیرش جمعیت ندارند ولی برخی از استان های دیگر مستعد ظرفیت های بالقوه هستند و مزیت های زیادی دارند که اینها را می توان شکوفا کرد. در جایی که اشتغال و درآمد وجود داشته باشد مردم خود به خود از آن استان استقبال کرده و به آن مهاجرت می کنند بنابراین مهمترین تشویق برای اینکه مردم به یک استان مهاجرت کنند داشتن شغل مناسب و درآمد کافی است.
عضو هیات علمی موسسه مطالعات و مدیریت جامع جمعیتی کشور در مورد ایجاد مراکز جدید جمعیتی به ویژه در جزایر و سواحل خلیج فارس و دریای عمان که در بند 10 سیاست های کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری آمده است نیز تاکید کرد: خیلی از مهاجرینی که به کشورهای دیگر می روند مخصوصا حوزه خلیج فارس به دلیل آب و هوای آن منطقه نیست بلکه به واسطه درآمد و شغلی است که در آن منطقه می توانند داشته باشند بنابراین چنانچه می خواهیم در یک منطقه ای جمعیت افزایش پیدا کند باید اشتغالزایی و درآمدزایی آنها را بالا ببریم و این موارد بستگی به آمایش سرزمین و اطلس مشاغل در آن منطقه دارد.
راه اندازی بازارهای منطقه ای از طریق آبراههای بین المللی سواحل
به گفته مشفق در حال حاضر اطلس مشاغل برای توزیع شغل ها در کشور وجود ندارد و اینکه همه تحصیل کرده ها و پزشکان به تهران بیایند درست نیست بنابراین باید در زمینه توزیع مشاغل به طور مناسب در سطح کشور اقدام کنیم و امکانات موجود در تهران را به شهرهای دیگر نیز ببریم و در این صورت مهاجرت به استان های دیگر نیز امکان پذیر می شود.
این جمعیت شناس با اشاره به اینکه در بخش سواحل با کشورهای دیگر متفاوت هستیم، گفت: در اکثر نقاط دنیا در سواحل و بنادر و حواشی دریاها همیشه تراکم جمعیتی بیشتر است به دلیل اینکه دسترسی به آب در آنجا بیشتر بوده اما متاسفانه در کشور ما تراکم جمعیتی به طرف مرکز است به طوری که سواحل ما به مرور خالی از سکنه می شوند و بنابراین باید از طریق آبراه های بین المللی سواحل، بازارهای منطقه ای برای واردات و صادرات بین کشورهای همسایه ایجاد شود.
وی تاکید کرد: از طریق این راهکارها ضریب جمعیت پذیری این مناطق را بالا ببریم چون هم در این صورت بار جمعیتی مرکز پایین می آید و همچنین ضریب امنیتی مناطق ساحلی افزایش پیدا کرده و باعث می شود رونق اقتصادی نیز داشته باشند.
نظر شما