نهاد ریاست‌جمهوری وارد بحث ثبت و نگهداری عکس‌های انقلاب و جنگ شود

فرهاد سلیمانی عضو هیئت موسس انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس در گفتگو با خبرنگار مهر درباره ضرورت ساماندهی عکس‌های انقلاب و دفاع مقدس گفت: انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس حدود 12 سال پیش از سوی عده ای از عکاسان انقلاب و دفاع مقدس به شکل خودجوش بر اساس همین ضرورت شکل گرفت تا تصاویر باقی مانده از انقلاب و دفاع مقدس را گردآوری و ساماندهی کند. با گردآوری این آثار رفته رفته بحث چگونگی نگهداری از این آثار به شکل جدی تری مطرح شد چراکه کاری بسیار تخصصی و بزرگ است.

وی با اشاره به ضرورت پژوهش و ثبت تاریخ شفاهی از زبان عکاسان این آثار بیان کرد: بسیاری از عکاسان دوران انقلاب و جنگ خاطرات و اطلاعاتی از آن دوران دارند که باید در قالب تاریخ شفاهی به ثبت و ضبط این گفته ها در قالب یک کار پژوهشی پرداخت و پرداختن به این امر در کنار فعالیت اصلی ما که گردآوری، نگهداری، ساماندهی، ثبت و ضبط این آثار است، کار بسیار پر دردسر و زمانبری است که البته زودبازده نیست و باید برای آن بسیار وقت گذاشت تا بتوان به نتیجه رسید.

سلیمانی افزود: ما در طول این 12 سال با همدلی به گردآوری عکس‌های جنگ و انقلاب پرداختیم اما به هر حال کار ما در اندازه توان و بضاعت خودمان است در حالی که از نظر  استانداردهای بین‌المللی ما هنوز در نقطه صفر قرار داریم. این در حالی است که هر کشوری برای ثبت تاریخ و عرضه درست پیشینه خود از اسناد و مدارک گذشته اعم از عکس، فیلم، اشیاء و هر آن چه به یادگار مانده است به خوبی نگهداری و استفاده می کند. دیگر کشورها درباره میراث تصویری خود پژوهش می کنند و حاصل آن را به درستی برای عموم مردم به نمایش می گذارند اما کار ما در انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس تنها گردآوری و حفظ این آثار شده است که وضعیت آنها از آنچه هست خراب‌تر نشود.

عضو سابق هیئت مدیره انجمن عکاسان مطبوعات بر این اعتقاد است که آثار تصویری انقلاب و دفاع مقدس رو به فرسایش و نابودی است که اگر چه ممکن است اغراق آمیز به نظر برسد اما این یک هشدار و زنگ خطر است.

به گفته او، مسئولان دولتی وقتی خودشان قادر به انجام این کار پژوهشی پردردسر نیستند، بهتر است از عکاسان انقلاب و دفاع مقدس که با همدلی کنار هم جمع شده اند و تمام تلاش خود را برای حفظ و ساماندهی این آثار می کنند، حمایت کنند تا انجمن مستأجر باقی نماند و هر ساله نگران جابجایی و آسیب دیدن آثار گنجینه اش نباشد و به این ترتیب بتوانند با آسودگی خاطر به دغدغه های خود در  این راستا رسیدگی کنند.

این داور جشنواره های مختلف عکاسی با تأکید بر اهمیت ساماندهی عکس های انقلاب و دفاع مقدس گفت: این عکس ها و نگاتیوها مربوط به دو برهه مهم از تاریخ کشور ماست که لازم است اسناد تصویری آن را حفظ کنیم اما تاکنون غیر از انجمن عکاسان انقلاب هیچ مرکز دیگری به فکر این آثار نیست این در حالی است که موزه های بزرگی را با نام انقلاب و دفاع مقدس با هزینه های بسیار کلان راه اندازی می کنند اما هیچ خبری از عکس های انقلاب و دفاع مقدس در آن نیست. 

سلیمانی بیان کرد: موزه جایی است که ارزش آثار آن به اصل بودن آثار و اشیاء آن است اما موزه های بزرگی که با نام انقلاب و دفاع مقدس ساخته می شود صرفا به نمایش آثار و ادواتی اختصاص یافته است که ممکن است مربوط به هر کس و هر زمانی باشد. به طور مثال به نمایش گذاشتن تفنگ شهید همت در این موزه می تواند ارزشمند باشد اما به نمایش گذاشتن تابلوهای نقاشی، مجسمه و ادوات و تجهیزات بی شناسنامه می تواند مربوط به هر زمانی باشد و این با تعریف موزه سازگار نیست.

این عکاس تأکید کرد: اساس کار ما حفظ و نگهداری آثار تصویری انقلاب و دفاع مقدس است اما این کار نیاز به حمایت مسئولان، تجهیزات و ثبات مکانی دارد تا بتواند به نتیجه برسد، به طور مثال اگر قرار باشد هر ساله آثار گنجینه ای انجمن عکاسان انقلاب از این ساختمان به ساختمان دیگر جابجا شود چه بلایی سر این آثار خواهد آمد.

او درباره همراهی عکاسان و ارگان های مختلف در این راستا گفت: همه کسانی که به اهمیت کار ما پی بردند، با ما همکاری لازم را داشتند و کسانی که غافلند نیز ما نمی توانیم آنها را مجبور کنیم.

سلیمانی در پاسخ به این که چه نهاد یا ارگانی مسئول رسیدگی به ساماندهی آثار تصویری انقلاب و دفاع مقدس به عنوان یک میراث ملی است؟ توضیح داد: متأسفانه هیچ کس خودش را در این زمینه مسئول نمی داند اما شاید اگر از سوی نهاد ریاست جمهوری نسبت به اهمیت این موضوع تأکید شود، انجمن بتواند به همه اسناد تصویری در همه آرشیوهای دولتی دسترسی پیدا کند تا آنها را گردآوری، ساماندهی و حفاظت کند.

وی افزود: برخی از آرشیوهای عکسهای انقلاب و دفاع مقدس آنقدر بی نظم و آسیب دیده است که مسئولانش روی آن را ندارند که این آثار را به کسی نشان دهند، برخی دیگر هم با روش های سودجویانه اقداماتی در جهت ساماندهی این آثار انجام داده اند که به کیفیت کار ما لطمه وارد کرده است.

سلیمانی با تأکید بر لزوم حمایت از عکاسان فعال در انجمن انقلاب و دفاع مقدس که با هدف حفظ ساماندهی و نگهداری آثار تصویری انقلاب ودفاع مقدس فعالیت می کنند، گفت: انجمن نیاز به یک مکان ثابت و تجهیزات مورد نیازش دارد تا بتواند به همت عکاسانی که در این زمینه دغدغه دارند، این آثار را ساماندهی کند.

او درباره تعداد آثار تصویری که از جنگ در کشور باقی مانده است، عنوان کرد: با انتشار کتابهای عکس استانهای مختلف کشور در دوران دفاع مقدس هر بار با تعداد زیادی از عکاسان شناخته شده و ناشناخته روبرو می شویم که آرشیوی از این تصاویر را در اختیار دارند که باید نسبت به ساماندهی این آثار اقدام کرد. چه بسا آرشیوهایی که هنوز کشف نشده باقی مانده است به خصوص اسناد تصویری که در اختیار رزمندگانی است که در آن زمان عکاسی کرده اند و این آثار باید گردآوری و حفاظت شود.