مگر والدین کتاب می‌خوانند که از فرزندشان انتظارکتاب خواندن دارند

یه گزارش خبرنگار مهر، نشست تخصصی شعر کودک و نوجوان دوازدهمین جشنواره شعر و داستان جوان سوره  پیش  از ظهر یکشنبه اول تیرماه با حضور افسانه شعبان‌نژاد، رودابه حمزه‌ای و عرفان نظرآهاری در حاشیه دوازدهمین دوره جشنواره شعر و داستان سوره برگزار شد. در ابتدای این نشست شعبان‌نژاد گفت: خوشحالم در شهری هستم که کودکی و نوجوانی‌ام در کوچه پس کوچه‌های آن گذشته است. هنوز هم شب‌ها کرمان و آسمان پرستاره‌اش را خواب می‌بینم.

وی همچنین خطاب به حاضران گفت: شما که شاعران جوان این سرزمین هستید، اجازه ندهید شعرهایتان کال بر زمین بیفتد.  همچنین تلاش کنید تا کوتاه شعر بگویید. نوجوان امروز بی‌حوصله است، هر قدر شعر کوتاه‌تر باشد، درک بهتر از آن خواهد داشت. خود من چند سال است روی شعرهای کوتاه برای نوجوانان کار می‌کنم و می‌بینم این گروه سنی از شعرهای کوتاه بیشتر و بهتر استقبال می‌کنند. هنر این است که بهترین حرف‌ها را در کوتاه‌ترین کلام مطرح کنیم.

به گفته این شاعر کودک و نوجوان، طنز و عشق دو مقوله‌ایست که شاعران نوجوان باید به آن بپردازند، زیرا نوجوان امروز به قالب طنز احتیاج دارد و شاعران لازم است مسائل سیاسی و اجتماعی را با زبانی طنزآمیز به او منتقل کنند. عشق هم یکی دیگر از مواردی است که سال‌ها به خاطر محدودیت‌ها و خط قرمزهایی که وجود داشته، از شعر نوجوان حذف شده است و باید به طور جدی به آن پرداخته شود.

یکی از پیشهنادات شعبان‌نژاد این بود که شاعران جوان عجله‌ای برای انتشار آثارشان نداشته باشند و فرصت دهند تا زبانشان، زبان پخته‌ای شود و بعد به انتشار اشعار خود در قالب مجموعه بپردازند.

وی در پاسخ به  یکی از حاضران که چگونه می‌توان در عصر تکنولوژی بچه‌ها را به مطالعه علاقه‌مند کرد، گفت: من فکر می‌کنم تکنولوژی بهانه است. چند ماه پیش استرالیا بودم. این کشور به لحاظ تکنولوژی از ما جلوتر است اما بچه‌ها کتاب می‌خوانند. کلاس قصه‌گویی دارند. ما بزرگترها هستیم که تنبل شده‌ایم. کدامیک از ما مانند گذشته برای کودکانمان لالایی می‌‎گوییم، قصه می‌خوانیم و روزنامه ورق می‌زنیم. پس چطور می‌توانیم از بچه‌ها توقع داشته باشیم که اهل مطالعه باشند.

پس از آن یکی از شاعران شرکت‌کننده در این کارگاه آموزشی شعری را به لهجه کرمانی خواند و از شعبان‌نژاد پرسید چگونه می‌توان در شعر از گویش‌ها و لهجه‌های محلی استفاده کرد؟ این شاعر کودک ونوجوان پاسخ داد: از آنجایی که من عضو شورای شعر کانون پرورش فکری هم هستم، شعرهایی را می‌خوانیم و تصویب می‌کنیم که گاه به لهجه‌های محلی سروده شده است. به هر حال در این سال‌ها بیش از هر چیز به گویش تهرانی توجه شده و این مسئله چندان خوش‌آیند نیست.

پس از آن عرفان نظر‌آهاری با توجه به اینکه تعریف ما از نوجوان متفاوت با دهه‌های قبل است، گفت: نوجوان امروز شجاع و جست‌وجوگر است. دوست دارد جهان را عاشقانه‌تر ببیند. او سؤال می‌کند و چه خوب است که ما کوله‌ای داشته باشیم که به جای جواب پر از سؤال است. شعر کودک و نوجوان می‌تواند برای این نسل این نقش را بازی کند.

به گفته نویسنده کتاب «در سینه‌ات نهنگی می‌تپد»، در جامعه‌ای که خشونت کلام رایج است، شعر وجود ندارد پس ما باید تلاش کنیم که شاعرانگی به رفتار بدل شود. ما در پی تجسم جامعه‌ای شاعرانه هستیم پس باید از بچه‌ها شروع کنیم.  چگونه گفتن از چه گفتن مهمتر است. ما باید ببینیم خود پدر و مادرها چگونه بچه‌ها را با کتاب آشنا می‌کند. ممکن است خانواده‌ای کتابخوان باشد. مثلاً مادری هنگام خواندن روزنامه یا کتاب پاسخ فرزندش را ندهد، پس نمی‌تواند از او انتظار داشته باشد که با علاقه کتاب بخواند.

نظرآهاری ادامه داد: خاطرم هست مادر من یک دیوان حافظ در هر کجای خانه داشت، اما حافظ کجای آشپزخانه ما جای دارد؟

رودابه حمزه‎ای نیز یکی دیگر از شاعران کودک و نوجوان حاضر در این کارگاه بود. وی با اشاره به اینکه سال‌هاست عشق را از زندگی نوجوانان حذف کرده‌ایم، گفت: عشق سرآمد تمام توجهات بشری است و ما از سال‌ها پیش تاکنون به خاطر خط قرمزهایی که وجود داشته این فطری‌ترین نیاز انسانی را حذف کرده‌ایم. امروز متوجه شده‌ایم که نوجوان ما عشق را نمی‌شناسد. ما خودمان به بچه‌ها خیانت کرده و به آنها یاد نداده‌ایم که عشق چیست. او عاطفه را نمی‌شناسد. خوب است شاعران ساختارشکنی کنند و به این نیاز بپردازند.

وی که یکی از داوران بخش شعر کودک و نوجوان دوازدهیمن جشنواره شعر جوان سوره نیز هست، بیان کرد: در بررسی سروده‌هایی که به جشنواره رسیده بود، دیدیم برخی از شاعران که در قالب موضوعات جشنواره شعر گفته‌اند، کارهای تکراری و سفارشی انجام داده‌اند، اما برخی از زاویه‌ای متفاوت به همان موضوعات تکراری توجه کرده‌اند. پس می‌توان زاویه دید را تغییر داد.

پس از آن شاعران جوان حاضر در این کارگاه آموزشی که از شهرهای مختلف مانند اردبیل، همدان، اهواز و... در کرمان حضور پیدا کرده بودند، به خواندن سروده‌های خود پرداختند. شعرهایی که از سوی داوران مورد نقد و بررسی قرار گرفت.