جاده کنارگذر؛ تهدید جدید دریاچه زریوار مریوان/ دستور فرماندار براي توقف احداث كنارگذر

به گزارش خبرنگار مهر، بي تفاوتي مديران سابق استاني و شهرستاني در خصوص آينده زريوار كه يكي از درياچه هاي منحصر به فرد نه تنها ايران بلكه جهان به شمار مي رود باعث شده است تا خسارت هاي متعددي براي اين اثر ارزشمند به وجود آيد.

احداث كنار گذر درياچه زريوار مريوان بدون اخذ نظر از اداره كل حفاظت محيط زيست در حالي ادامه داشت كه به دنبال پيگيري هاي صورت گرفته از سوي خبرنگاران و همچنين دخالت فرماندار جديد اين شهرستان فعلا عمليات احداث اين كنار گذر متوقف شده است.

این جاده به طول 3.2 کلیومتر، از سه راه نی مریوان آغاز می شود و تا ابتدای میدان ملابیسارانی که قسمت خروجی مریوان به سمت مرز رسمی باشماق است، ادامه پیدا می کند.

ساخت این جاده بدون استعلام از اداره حفاظت از محیط زیست صورت گرفته است که این مسئله موجبات اعتراض مسوولین این اداره را در بر داشته است.

طرح هاي عمراني بايد پیوست زیست محیطی داشته باشند

رئیس حفاظت از محیط زیست مریوان پیش از دستور فرماندار برای توقف اين پروژه، گفت: این جاده از ضلع شرقی زریوار و از حریم این دریاچه عبور می کند که نبود ارزیابی محیط زیستی در زمینه ساخت این جاده، تهدیدات دریاچه زریوار را افزایش می دهد.

مراد حمیدی در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه ما مخالف هیچ طرح عمراني نیستیم، افزود: مسئله این است که با انجام ارزیابی و مطالعات زیست محیطی در رابطه با ساخت این جاده می توانیم تهدیدات آن را به حداقل برسانیم.

وی اظهار داشت: ساخت این جاده باعث می شود تانکرهای سوختی که بارها شاهد واژگون شدن آنها در جاده های کردستان بوده ایم این بار در نزدیکی دریاچه زریوار که خود در معرض خطر قرار دارد عبور کنند و واژگون شدن آنها تهدید جدیدی برای این دریاچه خواهد بود.

وی یکی دیگر از تهدیدات این جاده برای دریاچه را افزایش ساخت و ساز در اطراف آن و به عبارتی در نزدیکی دریاچه دانست و گفت: افزایش حضور مردم و مسکونی شدن این مسیر به معنی افزایش ورود فاضلاب و زباله به این دریاچه است.

وی با اشاره به اینکه مشکلات زیست محیطی که امروز توسط برخی طرح ها ایجاد شده است به دلیل غیبت پیوست مطالعات زیست محیطی در این طرح ها است.

وی از فرمانداری خواست که روال اشتباه گذشته تکرار نشود و کار ساخت این جاده موقتا و تا انجام روال قانونی امور متوقف شود.

حمیدی اما پس از قول لفظی فرماندار در گفت و گویی دیگر، کمی لحن خود را تغییر داد و گفت: با عقب نشینی این جاده از حریم زریوار امیدواریم خود مانعی برای پیشرفت شهر به سمت دریاچه شود.

وی اظهار کرد: از شهرداری و فرمانداری قول گرفته ایم که مانع ساخت و سازها در اطراف این جاده شوند.

این در حالی است که هم اکنون مریوان رکوردار ساخت و سازهای غیرقانونی در سطح استان کردستان است و به نظر می رسد ساخت این جاده مشوقی قوی تر برای ساخت و ساز در نزدیکی زریوار شود.

حتی با عملی شدن قول فرماندار برای خروج از حریم زریوار، افزایش ساخت و سازها، افزایش آلودگی های صوتی و سوختی آثار منفی خود را به دریاچه زریوار می رساند.

معاون راه های روستایی اداره راه و شهرسازی استان كردستان نیز اظهار کرد که هنوز نقشه جدید این جاده تهیه نشده است.

خالد رنجبر گفته که قرار است در انتهای مسیر این جاده که وارد حریم زریوار شده است نقشه را تغییر دهیم.

بی تفاوتی مسئولین گذشته عامل مشکل امروز

مدیرعامل انجمن سبز چیای مریوان نیز در مورد این کنارگذر به خبرنگار مهر گفت: ورود مسیر این جاده به حریم دریاچه زریوار به دلیل ندانم کاری های مسئولین گذشته است.

محمدناجی کانی سانانی، افزود: از 12 سال پیش طرح ساخت این جاده وجود داشته است و در واقع مسیر آن فاصله بیشتری با دریاچه زریوار داشت و در حریم دریاچه قرار نمی گرفت، اما انجام ساخت و سازهای غیرقانونی و عدم نظارت مسئولین موجب شد که آن مسیر قبلی امروز به منطقه ای مسکونی تبدیل شود.

وی با اشاره به اهمیت آسایش مردم مریوان، گفت: نمی دانیم امروز چه موضعی در قبال ساخت این جاده بگیریم و چه راهکاری پیشنهاد کنیم.

وی به مشکلاتی که به همراه جاده می آید اشاره کرد و افزود: جاده کنارگذار مریوان، کمربندی و عریض است در نتیجه خودروهای زیادی با سرعت بالا از این جاده عبور می کنند که نخستین اثر آن ایجاد آلودگی صوتی است که پرندگان و برخی دیگر از  گونه های جانوری را از دریاچه فراری می دهد.

وی افزود: حوادث مختلفی که در جاده ها پیش می آید و واژگونی تانکرهای حامل سوخت عراقی از دیگر مواردی است که دریاچه را تهدید خواهد کرد.

وی گفت: افزایش ساخت و سازها و مسکونی و تجاری شدن اطراف جاده تبعات جدی دیگری را دچار دریاچه می کند.

وی مسیر جاده ای که از شرق مریوان عبور کند را پیشنهاد داد و اظهار داشت: این مسیر هم نیاز به هزینه های بیشتر دارد و تخریب هایی نیز برای منابع طبیعی در پی دارد اما خطر را از دریاچه زریوار دور می کند و مشکلات عبور خودروهای سنگین از میان شهر مریوان هم رفع می شود.

وی نبود مطالعات زیست محیطی در زمینه طرح های عمرانی را یکی از معضلات جدی که به محیط زیست کشور آسیب رسانده است، بیان کرد.

نابودي زريوار خسارت هاي جبران ناپذيري به دنبال دارد

وی سپس به تبعات نابودی زریوار اشاره کرد و گفت: دشت زریوار به بیابانی تبدیل می شود و با متوقف شدن عملکرد تلطیف سازی آن، تراکم جنگل های اطراف به شدت کاهش می یابد.

کانی سانانی افزود: نابودی زریوار کاهش آب های زیرزمینی را در پی خواهد داشت که کشاورزی منطقه را به سوی نابودی می برد.

وی با اشاره به اینکه کاهش رطوبت منطقه اقلیم بزرگتری را نیز تحت تاثیر قرار می دهد، اظهار کرد: زریوار هوایی که به سمت شمال شرقی می رود را نیز تلطیف می کند، که در صورت نبود زریوار دمای هوای شهرهای این مسیر نیز افزایش می یابد.

وی به اهمیت گردشگری دریاچه نیز اشاره کرد و گفت: بسیاری از مسافران مریوان به دلیل وجود دریاچه زریوار و جنگل هایی که به خاطر وجود این دریاچه ایجاد شده اند به این شهر سفر می کنند، که در صورت نابودی این دریاچه این مسافران را و به تبع اشتغال هایی که به این دلیل ایجاد شده است را از دست می دهیم.

وی افزود: این مسئله می تواند تبعات اجتماعی، کوچ و معضلات مختلفی را به وجود آورد.

مدیر عامل انجمن سبز چیای مریوان به تبعات زیستی نابودی دریاچه زریوار اشاره کرد و گفت: افزایش ریزگردها یکی از تبعات جدی نابودی زریوار است که این امر علاوه بر آلودگی به گیاهان و صنعتی همچون زنبورداری نیز آسیب می زند.

وی با اشاره به اینکه علاوه بر تبعات محیطی تبعاتی برای زیست بوم جهان نیز خواهد داشت،اظهار کرد: زریوار کلکسیونی وسیع از انواع گونه های زیستی، جانوری و گیاهی است که برخی از آنها تنها در این منطقه زیست می کنند.

وی افزود: زریوار محل استراحتگاه پرندگان مهاجر از شمال به جنوب است که با نابودی دریاچه به دلیل اینکه ممکن است این پرندگان مکان مناسب جایگزین دیگری نیابند در نتیجه تهدیدات آنها نیز افزایش می یابد.

یک سال و نیم نامه نگاری بی نتیجه اداره محیط زیست

مدیر کل حفاظت از محیط زیست کردستان نیز با تایید اینکه از ابتدای مطرح شدن ساخت این جاده تا کنون هیچ نظری از این اداره خواسته نشده است، گفت: اخیرا مقرر کرده اند که تغییراتی در مسیری که وارد حریم می شود انجام دهند و اداره حفاظت از محیط زیست نیز از این تغییرات بازدید کند.

ناصح قادری در گفتگو با خبرنگار مهر، افزود: پس از یک سال و نیم نامه نگاری و اخطار این اداره، تازه اخیرا نشستی برای رفع ایراد محیط زیستی این طرح تشکیل شده است و این تصمیم در این نشست گرفته شده است.

وی با اشاره به ضرورت توجه ویژه به دریاچه زریوار، اظهار کرد: نابودی این دریاچه 50 درصد شاخص های اقتصادی و اشتغال مردم شهرستان مریوان را از بین می برد.

وی با بیان اینکه ایجاد کانون جدید گرد و غبار در استان یکی از نتایج نابودی دریاچه زریوار خواهد بود، افزود: مردم روستاهای اطراف دریاچه مجبور به ترک محل سکونت خود می شوند و عده زیادی حتی در مریوان و سروآباد دست به کوچ می زنند.

فرماندار مریوان در جلسه هماهنگی با مالکان اراضی که جاده کنارگذر مریوان قرار است از آن عبور کند، گفت: هدف از ایجاد جاده کنار گذر مریوان ساماندهی نمودن تردد ماشین های سنگین حامل بار است که امروزه در داخل شهر مشغول تردد هستند.

محمد فلاحی ادامه داد: برای احداث جاده کنارگذر ابتدا باید مالکین تمامی زمین هایی که این جاده از زمین آنها خواهد گذشت و باعث ایجاد خساراتی به آنان خواهد شد رضایت داشته باشند چراکه اصول کار برای مردم است و نباید باعث ایجاد رنجش کسی شد.

مسئولین هنوز تهدیدات فعلی دریاچه از جمله ورود رسوبات و فاضلاب را حل نکرده اند، آلودگی های دیگری را با ساخت جاده در حریم زریوار بر تن نحیف این دریاچه اضافه می کنند.

مطمئنا نابودی زریوار نه تنها ما را از داشتن دریاچه ای زیبا که از ظرفیت های گردشگری مهمی برخوردار است بی نصیب می کند بلکه تهدیدات جدی محیط زیستی، کشاورزی و اشتغال و رفاه مردم مریوان را نیز تهدید خواهد کرد.

 تهدیداتی از نوع تهدیداتی که هم اکنون و آن هم پس از اینکه دریاچه ارومیه به آستانه نابودی رسیده در مورد آن صحبت می شود و مسئولین را به صرافت نجات آن به هر شکلی انداخته است.

فرماندار شهرستان مريوان نيز در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن اظهار نگراني از وضعيت كنوني درياچه زريوار عنوان كرد: متاسفانه در گذشته كم كاري هايی در خصوص زريوار صورت گرفته است.

محمد فلاحي ضمن تاكيد بر توقف عمليات احداث اين كنار گذر تا زمان مشخص شدن وضعيت زيست محيطي آن، عنوان كرد: مجري پروژه موظف است مطالعات جديدي در خصوص اين كنار گذر انجام دهد تا ديگر تبعات زيست محيطي نداشته باشد كه در اين صورت فرماندار اجازه احداث اين كنار گذر را صادر مي كند.

وي در پايان گفت: در طول سه ماه اخير بالغ بر 10 جلسه و نشست با دستورهاي مختلف در خصوص زريوار برگزار شده و ما تلاش مي كنيم كه نه تنها از اين ظرفيت ارزشمند حفاظت كنيم كه حتي زمينه براي احياء مجدد آن نيز فراهم شود.

.....................

گزارش؛ امید بهمنی