به گزارش خبرنگار مهر، دوازدهمین مراسم «شب شاعر» پاسداشت محمدعلی عجمی از شعرای فارسیزبان و تاجیک عصر روز سهشنبه در سازمان رسانهای اوج و با حضور حجتالاسلام و المسلمین محمدرضا زائری، علیرضا قزوه، شیرینعلی گلمرادی، مصطفی محدثی خراسانی، رضا اسماعیلی، قادر طرواتپور، حجتالاسلام سیدعبدالله حسینی، علیمحمد مودب، کامران شرفشاهی، علی داوودی، محمدمهدی سیار، میلاد عرفانپور، محمود اکرامی، منوچهر علیپور، عبدالرحیم سعیدیراد، ظهیر احمد صدیقی، مومن قناعت، فرزانه خجندی، طالبکریم آذرخش، محمدسرور رجایی، رستم عجمی، عزیز مهدی، بلرام شکلا، سیدسکندر حسینی و ... برگزار شد.
علیرضا قزوه شاعر و مدیر مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی در این مراسم با اشاره به اینکه مایه خوشحالی است که حوزه هنری در یک هفته، چهار بزرگداشت برای شاعران تاجیک برگزار کرده، گفت: محمدعلی عجمی، 5 سال در ایران زندگی کرده؛ من تنها دو سال در تاجیکستان زندگی کردم و دوستان در این کشور مرا تاجیک میدانند چه رسد به عجمی که سالهای بیشتری را در ایران گذرانده و با فرهنگ ایران زمین آشناست و برای ایران و شهدا و عاشورا شعر گفته است.
او به اینکه سالهای حضور عجمی در ایران همزمان با جنگ داخلی تاجیکستان بوده، اشاره و بیان کرد: عجمی به افغانستان آمده و از طریق احمدشاه مسعود، راهی ایران شده بود. حوزه هنری را شناخته و به این مرکز فرهنگی آمده بود. ما در آن ایام، اوقات بسیاری را با هم میگذراندیم. من از او زبان سرلیک آموختم و مطالبی را هم من به عجمی منتقل کردم؛ چاپ کتاب اول او با عنوان «اندوه سبز» در همان دوران اتفاق افتاد. پس از آن هم «بهشت و آدم و گندم» و «عطر شبهای خراسان» نیز پس از آن منتشر شد. عنوان این دو مجموعه را هم من انتخاب کردم.
به گفته قزوه، «عجمی دارای ذوقی سرشار در شاعری است البته ما شعرای برجسته زیادی در تاجیکستان داریم، آثار فرزانه خجندی از همین دست است و در کل میتوان گفت، شعر تاجیک، زیبا و پرتپش است و ردیفهای خوبی در اشعار تاجیک به چشم میخورد.»
او همچنین به نقل خاطرهای پرداخت و گفت: مرتضی امیری اسفندقه و محمدعلی عجمی، راهی ساری بودند و عجمی در راه مرتب میپرسیده کی به دماوند میرسیم؟ دماوند را نشانم دهید... همین ماجرا بهانه سرودن قصیده «دماوندیه» اسفندقه میشود که به گفته استاد شفیعی کدکنی کم از «دماوندیه» ملکالشعرا بهار ندارد.
ارزش شعر عجمی با وجود «داعش» بیشتر نمود مییابد
حجتالاسلام محمدرضا زائری، یکی دیگر از کسانی بود که در مراسم بزرگداشت محمدعلی عجمی سخن گفت و به تاثیر مذهب بر شعر او اشاره کرد. او با استناد به مجموعه شعر «عطر شبهای خراسان» گفت: افقی متفاوت و درخشان در شعرهای عجمی است. شاعر در بند لفظ و قافیه نیست و نگاهی مسئولانه به دنیای پیرامون خود دارد.
به گفته او تلمیحات مذهبی و اشارات دینی در شعر عجمی موج میزند از اویس قرنی و غار حرا تا فلسطین در مضامین اشعار عجمی دیده میشود. یک روح معرفتی در شعرهای او هست. اشعاری که به احادیث و روایات دینی تکیه کردهاند.
زائری با اشاره به اینکه وظیفه شاعر، ایجاد انگیزه است، گفت: کار شاعر پرداختن به اندیشه نیست کار او ایجاد انگیزه است. او باید چنان رودکیوار از «بوی جوی مولیان» بخواند که مخاطب را به سوی خود بکشاند. آن هم مخاطبی که از هر طرف به جانب اختلاف و جدایی کشیده میشود و شعر عجمی این روزها با وجود گروهی چون «داعش» ارزش بیشتری پیدا میکند. چراکه در شعر او نمونههای فراوان به این نزدیکی هست.
پس از آن زائری، به علیرضا قزوه اشاره کرد و گفت: سالها پیش، قزوه به من گفت تو شاعر خوبی نمیشوی پس وقت خود را تلف نکن. امروز یک دو بیتی سرودهام که میخوانم. شاید تجدید نظر کند!
خیمه یاد تو بهشت من است / مهرت ای ماه در سرشت من است
شکر گویم، خدای را شب و روز / پای بوسیات سرنوشت من است
شب شاعر بهانه خوبی برای توجه به شاعران است
شیرینعلی گلمرادی، یکی دیگر از سخنرانان بود که گفت: این برنامه یک اتفاق خوب است که به همت حسین قرایی و علیرضا قزوه شکل گرفت. وجه تسمیه این مراسم به شب شاعر بسیار زیبا و نشانه توجه و پرداختن به شاعران است. پس از آن گلمرادی به خواندن شعر خود پرداخت:
سپیده داد خبر، صبح نو دمیدن را/ پرنده بالزنان زد قدم پریدن را
هراس چشم پلنگی غریب ازپس کوه/ شکست رام غزالان در چمیدن را
زپشت بوته خاری، ز بیم خرگوشی/ گذاشت پایبه راه، از پی دویدن را
نشانه رفت تفنگی، گوزن لنگی را/ نشانه چشم تماشا به خون تپیدن را
تبر به دست کسی ناشناسچرخیزد/ عبور باد خبر داد سر بریدن را...
عجمی را سفیر جمهوری اسلامی در تاجیکستان میدانند
عبدالرحیم سعیدیراد هم در این جلسه به اهمیت برگزاری این مراسم اشاره کرد و گفت: این دومین برنامه از سلسله برنامههای «شب شاعر» است که برای شاعران غیرایرانی برگزار میشود. محمدکاظم کاظمی اولین نفر بود و حالا هم محمدعلی عجمی دیگر شاعر پارسیگویی است که از وی تقدیر میشود.
به گفته او، تاجیکستان یک کشور شاعرپرور و شاعر دوست است و به شاعران خود، اهمیت بسیار میدهد و عجمی از جایگاه والایی در ادبیات تاجیکستان برخوردار است و مردم این کشور وی را سفیر فرهنگی جمهوری اسلامی ایران میدانند.
شعرخوانی در محضر رهبری چون شعرخوانی در محضر یک پیر و مراد بود
بلرام شکلا شاعر هندوستانی دیگر شاعری بود که در مراسم بزرگداشت محمدعلی عجمی به شعرخوانی پرداخت. او شعری در مدح حضرت علی (ع) با این مطلع خواند:
«به من رساند نسیم سحر، سلام علی / بله منم که شدم چون عجم، غلام علی...»
این همان شعری بود که در جلسه دیدار شاعران با مقام معظم رهبری خوانده شده بود. شکلا با اشاره به اینکه شعرخوانی در محضر رهبر انقلاب، یک خاصیت عجیب داشت گفت: شعرخوانی در برابر رهبر جمهوری اسلامی ایران احساس شعرخوانی در برابر پادشاهان و سلاطین را القا نمیکرد. در این جلسه اصلا احساس ترس و بیم در من وجود نداشت. ترسی که به انسان هنگام رویارویی با یک حاکم دست میدهد در من نبود. من پر ازآرامش بودم و و اینطور به نظر میآمد که در محضر یک پیر و مراد مشغول شعرخوانی هستم.
من شخصیت انسانی عجمی را هم دوست دارم
محمود اکرامیفر، شاعر مجموعه «این کتاب، اسم ندارد» هم در این برنامه ضمن اشاره به شخصیت عجمی گفت: محمدعلی عجمی، عزیز دل است، اشعار بسیاری از شعرای تاجیکستان را خواندهام ولی شعر عجمی یک شعر ارزشمند است. شعر، فضیلت شاعر است. عجمی، شخصیتی وارسته است و من جدای از شخصیت هنری او، خودش و چهره انسانیاش را دوست دارم.
او همچنین گفت: من دوسال در تاجیکستان بودهام و میخواهم شعری را به مردم این کشور که همتبار مناند تقدیم کنم:
«به بند نیستان مولوی سوگند/ به نی، به مطلع جانسوز مثنوی سوگند
به بیت بیت غزلهای خواجه شیراز/ به جان شیفته رودکی به زلف ایاز
من و تو اهل خراسان حماسه آیینیم/ هنوز رستم دستان به خواب میبینیم
تو جان روشن فردوسی از تبار منی/ غزل حماسه سیمرغ روزگار منی
مردم تاجیک، عاشق فردوسی هستند
رستم عجمی، فرزند محمدعلی عجمی هم ضمن خواندن سرودهای برای پدرش گفت: خوشحالم که فرزند محمدعلی عجمی هستم و خوشحالم که نام مرا رستم نهاده است. این نشان از علاقه پدر به فردوسی و شاهنامه دارد. اصلا کافی است به تاجیکستان بیایید و ببینید نام 70 درصد مردم، رستم و سهراب و اسفندیار و فرنگیس است.
او بزرگداشت برای شاعران تاجیک در ایران را مایه خوشحالی خود دانست و افزود: این نخستین بار است که در یک هفته، چهار بزرگداشت برای شاعران تاجیک در ایران برگزار میشود. یکی دیگر از مسایلی که موجب خوشحالی من شده این است که تیم مورد علاقه من، آلمان، جام جهانی را برده است.
عجمی، قند سمرقند را با شیرینی زبان پارسی آمیخته است
قادر طراوتپور شاعر هم در این جلسه ضمن اشاره به نزدیکی میان شعرای فارسی زبان در سراسر عالم گفت: شاعران فارسی زبان در ورای مرزهای سیاسی ایران میدانند که بین ما و ایشان قرابت بسیاری وجود دارد. شب گذشته یکی از استادان دانشگاه با من تماس گرفت و گفت برگزاری این همایش، کاری بزرگ و خدمتی شایسته به ادبیات و زبان فارسی بوده است.
مومن قناعت، از شعرای برجسته تاجیکستان، یکی دیگر از کسانی بود که در مراسم بزرگداشت عجمی سخن گفت. او با اشاره به نام این شاعر و رازهای نهفته در آن گفت: در نام عجمی رازهای بسیاری نهفته است. محمد و علی به علاوه عجمی ترکیب بسیار جالب توجهی ایجاد و عجمی با این نام هویت ایرانی خود را به نسبت سایر شعرای تاجیکی اثبات کرده است. عجمی مسیری را پیش گرفته تا قند سمرقند را با شیرینی زبان فارسی بیامیزد که باید گفت موفق هم بوده است.
یک جشنواره ادبی با محوریت حضرت علی (ع) برگزار میشود
حجتالاسلام سیدعبدالله حسینی دیگر شاعری بود که در دوازدهمین «شب شاعر» سخنرانی کرد و گفت: امیدوارم شاعران ایرانی و تاجیکی رابطهشان بیشتر و قویتر شود. در این سالها اگر اسم تاجیکستان برده میشد، تنها نام عجمی در ذهن زنده میشد ولی با برگزاری این همایش، مخاطبان ایرانی با دیگر شعرای تاجیکستان چون فرزانه خجندی، مومن قناعت و ... نیز آشنا شدند.
وی توضیح داد: شهرداری تهران در نظر دارد یک جشنواره ادبی با محوریت حضرت امیرالمومنین علی (ع) برگزار کند و به نفر برگزیده نیز 110 سکه اهدا خواهد شد. از شعرای کشورهای فارسیزبان در برگزاری این همایش کمک میخواهیم تا آثار شعرای دیگر کشورهای فارسیزبان به این جشنواره برسد.
همه شاعران تاجیک برای اهل بیت شعر گفتهاند
در انتهای این مراسم، محمدعلی عجمی برای حضار سخن گفت. او دیدار با آدمها را جالبتر ازهر چیز دیگر دانست و افزود: این دیدارها ناشی از محبت است و اگر این دیدارها نبود ما امروز در این جایگاه نبودیم.
وی به ذکر خاطرهای از دوران حضورش در ایران پرداخت: یک روز علیرضا قزوه گفت برویم و در حیاط حوزه هنری با هم خرمالو بخوریم. وارد حیاط شدیم و قزوه بالای درخت رفت و شروع به چیدن خرمالوها نمود. بغل من از خرمالو پر شده بود که در همین حین نگهبان رسید که من از ترس فرار کردم و پشت دیوار پنهان شدم و گفتم که مقصر اصلی قزوه است. این شخصیت برای آنکه در روزگار جدایی از وطن احساس غربت نکنم از هیچکاری برای من دریغ نمیکرد.
عجمی یادآور شد: سرودن شعر برای اهل بیت و حوادث تاریخ شیعه در کلام تمام شعرای تاجیسکتان وجود دارد و همه از آن استفاده کردهاند و به نوعی الهام شعری به حساب میآید.
وی همچنین به علت تاثیرپذیری از قزوه در اشعارش نیز اشاره کرد و گفت: به خاطر همنشینی بسیار زیاد با قزوه، تاثیر بسیاری در شعر از وی گرفتهام و به همین خاطر به وی علاقه دارم.
در پایان دوازدهمین مراسم «شب شاعر» از محمدعلی عجمی از سوی سازمان هنری رسانهای اوج، حوزه هنری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تقدیر به عمل آمد و هدایایی به رسم یادبود به ظهیراحمد صدیقی، مومن قناعت، بلرام شکلا، طالب کریم آذرخش، فرزانه خجندی، عزیز مهدی و سیدسکندر حسینی از سوی سازمان هنری رسانهای اوج اهدا شد.
نظر شما