به گزارش خبرنگار مهر، طرح مدیریت پایدار منابع آب و خاک (SMLWR) بر اساس برنامه مشترک میان دولت جمهوری اسلامی ایران و UNDP از سال 76 در حوزه آبخیز حبله رود با وسعت یک میلیون و 200 هزار هکتار بعنوان منطقه نمونه آغاز شده است.
هدف اصلی این پروژه دستیابی به الگوهای مناسب برنامه ریزی، مدیریت، اجرا، بهره برداری و پایش و ارزشیابی منابع آب و خاک در چند زیر حوزه از حوزه آبخیز حبله رود و تعمیم و توسعه نتایج حاصله از پروژه به برنامه ملی حفاظت منابع طبیعی از طریق مشارکت مردم روستایی در مدیریت حوزه های آبخیز کشور است.
در برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، منابع طبیعی از اولویت ویژه ای برخوردار است به همین دلیل و ضرورت مرحله دوم طرح مدیریت پایدار منابع آب و خاک حبله رود، بصورت برنامه مشترک میان دولت جمهوری اسلامی ایران و برنامه عمران سازمان ملل متحد قصد دارد موارد مرتبط با توسعه اقتصادی و اجتماعی این حوزه آبخیز را با ملاحظات زیست محیطی همسو سازد.
مدیریت پایدار منابع آب و خاک حبله رود در سند آمایش سرزمین استان سمنان دیده نشده است
فرماندار شهرستان گرمسار گفت: متاسفانه درسند آمایش سرزمین استان سمنان موضوع مدیریت پایدار منابع آب و خاک حبله رود وجود ندارد و این مسئله دیده نشده است.
داریوش طاهری صبح شنبه در حاشیه جلسه هماهنگی مدیریت پایدار منابع آب و خاک حبله رود در گفتگو با خبرنگار مهر اعلام کرد: برای حفظ منابع آب و خاک دشت گرمسار لازم است ظرفیت ها و نگرانی های مردم شهرستان در سند آمایش سرزمین و در برنامه افق چشم انداز توسعه استان سمنان دیده شود.
وی ضمن تاکید بر اینکه بایستی رودخانه حبله رود را از نگاهی مدیریتی بررسی کنیم و نباید با نگاه بخشی مصادره شود تصریح کرد: این امر باعث کاسته شدن اهمیت موضوع می شود پس باید به صورت پروژه محلی تعریف شده و از این دیدگاه در اسناد بالادستی و پائین دستی دیده شود.
فرماندار شهرستان گرمسار همچنین با مهم دانستن توانمند سازی جوامع روستایی در حفظ منابع آب و خاک افزود: پروِژه هایی که در این حوزه انجام می شود با حفظ ماهیت حبله رود به تغییر الگوی کشت در منطقه کمک شایانی می کند که می تواند مهم ترین موضوع در رفع بیکاری در این شهرستان که عمده فعالیت های آن در راستای کشاورزی، باغداری و دامداری است، محسوب شود.
اجرای 100 پروژه در حوزه های مختلف طرح حبله رود
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان گرمسار نیز در این گفتگو اظهار داشت: برای حفظ منابع آب و خاک دشت گرمسار، در حوزه های مختلف 100 پروژه در راستای طرح حبله رود انجام شده است.
اسماعیل عرب معصومی با بیان این مطلب که رودخانه حبله رود سبب بیدار شدن وجدان های خفته شده است ابراز داشت: شورای حفاظت آب از حوزه فیروزکوه تا سمنان و گرمسار ایجاد شده تا با این کمیته مشترک در راستای اهداف ملی حوزه آبخیزرودخانه حبله رود هماهنگی لازم انجام شود.
وی تاکید کرد: درباره پسماند حوزه حبله رود با شهرداری ها هماهنگی های لازم به عمل آمده است تا مشکلات زیست محیطی آن برطرف شود که از آن جمله اقدامات می توان به انتقال دفن زباله از شمال به جنوب شهر ایوان کی و آموزش پسماند در شهرایوان کی اشاره کرد.
کنترل تخریب اراضی از طریق طرح حوزه آبخیز حبله رود
مدیر ملی اجرایی پروژه حبله رود نیز در این گفتگو اظهار داشت: در مسیر طرح پایدار منابع آب و خاک حبله رود، این طرح اتخاذ رویکردهای یکپارچه نگر را با درنظر گرفتن دو دستاورد اصلی و چهار خروجی در دستور کار خود قرار داده است، که ابتدا توسعه مدلی به منظور بررسی یکپارچه و مدیریت منابع آب و خاک حوزه آبخیز در راستای دستیابی به توسعه پایدار در این حوزه و دیگر ارتقاء وضعیت مدیریت منابع آب و خاک و کنترل تخریب اراضی از طریق فرآیندهای مشارکت مدارانه در سطح حوزه آبخیز است.
هوشنگ جزی اضافه کرد: رویکردهای اتخاذ شده برای دستیابی به دستاورد این طرح، تهیه مدلی برای برنامه ریزی یکپارچه و مدیریت منابع آب و خاک دشت گرمسار در راستای دستیابی به توسعه پایدار است که مسائلی نظیر ایجاد ساختارهای مدیریتی، تقویت هماهنگی بین بخشی، مطالعات و برنامه ریزی، آموزش و ظرفیت سازی و آگاه سازی و اطلاع رسانی عمومی را شامل می شود.
وی گفت: احساس مالکیت، مسئولیت و تعلق برای ما در اقداماتی که صورت می گیرد بسیار مهم و ارزشمند است و ما برای تحقق اهداف نیاز به یکسری مسائل مانند آگاه سازی عمومی و فرهنگ سازی داریم.
ضرورت ایجاد کارگروه مدیریت آب در حوزه حبله رود
مدیر ملی اجرایی پروژه حبله رود بیان کرد: شورای حفاظت آب در حوزه شمالی حبله رود وجود دارد که نیاز به ارتباط بیشتر و هماهنگی دو متولی آب احساس می شود.
جزی با تاکید بر اینکه در حوزه جنوبی حبله رود باید کارگروه مدیریت حوزه آب تشکیل شود اضافه کرد: در این راستا با اداره امور آب منطقه و مسئولان پنج شهرستان حوزه آبخیز حبله رود نیز توافقات لازم صورت گرفته است.
وی افزود: برخی مشکلات زیست محیطی درحوزه حبله رود، ناشی از آلودگی صنعتی، کشاورزی، پسماند و زباله هاست که برای رفع هرکدام از این موارد برنامه خاصی را داریم.
استفاده از ظرفیت های حوزه حبله رود کمک خوبی به معیشت جوامع روستایی می کند
مدیر ملی اجرایی پروژه حبله رود و منارید بیان کرد: قصد انتخاب دو محدوده شهری و روستایی پایلوت برای اثرگذاری برحوزه حبله رود را داریم تا آموزش، تحقیق و همکاری بخش خصوصی و شهرداری ها در حوزه حبله رود بطور کامل صورت پذیرد.
جزی تصریح کرد: در رابطه با الگوی کشت، برای انجام مطالعات، اعتباری را در اختیار جهاد کشاورزی قرار دادیم که تاکنون اقدامی صورت نداده اند و در راستای الگوی کشت پایدار، توانمند سازی جوامع محلی، بانوان و تشکل های غیر دولتی باید مورد بررسی قرارگیرد.
وی به شناسایی و همکاری NGOهای محلی و موسسات کشاورزی برای تدوین برنامه راهبردی بلند مدت با حمایت استانداری و فرمانداری درحوزه حبله رود اشاره کرد و افزود: استفاده از ظرفیت های معیشتی حوزه نظیر صنایع دستی، گیاهان دارویی، گیاهان صنعتی، لبنیات، توریسم و مرتعداری باعث افزایش درآمد و کمک به شرایط معیشتی جوامع روستایی در حوزه آبخیز حبله رود می شود.
مدیر ملی اجرایی پروژه حبله رود و منارید در پایان بیان داشت: هراقدامی در راستای تثبیت آب و خاک حبله رود در غالب طرح های حبله رود قابل انجام است.
حوزه حبله رود شامل شهرستانهای دماوند، فیروزکوه، گرمسار، آرادان و سرخه است.
