به گزارش خبرنگار مهر، نجیب محفوظ، نویسنده و نمایشنامه‌نویس مطرح مصری، اولین نویسنده عربی است که جایزه نوبل ادبیات را از آن خود کرد. جایگاه او در میان مردم مصر مانند جایگاه تولستوی در روسیه است. ویژگی قابل‌توجه کارهای محفوظ، دیدگاه منتقدانه‌ای است که در آثارش نسبت به رژیم سلطنتی قدیمی مصر، استعمار انگلیس و حتی تاریخ معاصر مصر دارد.
کتاب «در برابر تخت» روایتی مستند و مختصر از تاریخ مصر در قالب یک رمان سیاسی است. نویسنده در این اثر حاکمان مصر را تکتک از گور درآورده و در برابر دادگاهی فرضی به استنطاق می‌کشد تا مورد داوری قرار گیرند. ملاک این داوری منافع ملی کشور است. اما نویسنده در این کتاب صرفا به روایت تاریخ نمی‌پردازد. او رویکردی کاملاً سیاسی و نقادانه دارد و می‌خواهد ضمن برشمردن اعمال و آثار هر حاکمی، عاقبت کار او و سرنوشت نهایی‌اش را گوشزد کند تا به این وسیله سایر حاکمان پند گرفته و خطاها یا اشتباهاتشان را تصحیح کنند.
برخی از منتقدان این کتاب را متفاوت با همه آثار نجیب محفوظ ارزیابی کرده‌اند و اعتقاد دارند که تقریباً نمی‌توان توضیح مشخصی از این کتاب ارائه داد. زیرا نه کاملا رمان است، نه داستان کوتاه، نه نمایشنامه و نه حتی مجموعه مقالات. بلکه ترکیبی است از همه اینها، به اضافه مروری دقیق و سریع بر تاریخ مصر از ابتدا تا دوران نویسنده.
سال ۲۰۱۱ وقتی در مصر انقلاب شد و رژیم حسنی مبارک سقوط کرد، توماس فریدمن تحلیل‌گر معروف آمریکایی در یادداشتی با اشاره به همین کتاب نوشت هرکس می‌خواهد رابطه بین دولت و ملت را در مصر بفهمد باید این کتاب را بخواند.
در بخشی از کتاب»در برابر تخت» آمده است: «پادشاه منس گفت: یکپارچگی مصر با شمشیر و تلی از جمجمه‌ها حاصل شده است و باید یکپارچگی بر همین اساس استمرار پیدا کند. اما از بدشانسی، دشمنی بر ما غلبه کرد که افکار و اندیشه‌ها نام داشت. بنابراین ما از درون در معرض حمله قرار گرفتیم و شکوه تاریخی ما به سخره گرفته شد...
اخناتون گفت: بحث‌های شما هیچ سودی ندارد. مسئله به سادگی این است که من صدای معبودی را شنیده بودم. این نعمتی الهی بود که به سراغ شما نیامد.»
«در برابر تخت» در ۲۵۴ صفحه، با تیراژ ۱۰۰۰ نسخه و با قیمت ۱۸ هزار تومان، توسط انتشارات پیدایش منتشر شده است.
نظر شما