«اخلاق خلاق» منتشر شد/ بررسی نظام‌های اخلاقی معمول

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «اخلاق خلاق» با عنوان فرعی «درآمدی بر اخلاق نظری و عملی» نوشته دان مک نیون با ترجمه ادیب فروتن به تازگی توسط نشر ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است.  نسخه اصلی این کتاب در سال ۲۰۰۱ چاپ شده است.

اخلاق خلاق، مطالعه فلسفی معماهای اخلاقی است. این مفهوم به توصیف آن دسته از نظام‌های اخلاقی می‌پردازد که عموم مردم، تصمیم‌های اخلاقی‌شان را بر مبنای آن‌ها می گیرند و برای مطالعه انتقادی این نظام‌ها، مبنایی نظری در اختیار می‌گذارد. تفکر اخلاقی غربی برای حل معماها بر دو چشم انداز اخلاقی بنیادی _ فایده گرایی و کانت گرایی _ متکی است. پروفسور مک نیون در این کتاب نشان می‌دهد که اگر این سنت‌های فکری به نحوی منجسم با یکدیگر ترکیب نشوند، امکان هیچ پیشرفت واقعی در مسائل اخلاقی مدرن وجود ندارد.

کتاب پیش رو، موضوعات متنوعی چون صداقت دانشگاهی، محرمانه بودن سابقه پزشکی بیماران، تروریسم، انجام دادن آزمایشات با سوژه‌های انسانی، اُتانازی، رشوه و مسائل زیست محیطی را به بحث می‌گذارد.

این کتاب ۱۰ فصل اصلی دارد که به ترتیب عبارت اند از: فضاهای خصوصی، سنت های اخلاقی غربی، صداقت دانشگاهی، اخلاق آزمایشی، تروریست های شهری، مرگ آرام، بلاتکلیفی اخلاقی، صدای زنان، اخلاق جهانی، جهان اخلاقی رو به گسترش. پس از این فصول هم، بخش ضمائم: «معماهای دانشگاه آزاد» و پرسش هایی برای تحلیل معماهای اخلاقی آمده است.

فصل دوم کتاب هم ۳ بخش زیرمجموعه دارد که به ترتیب عبارت اند از: تفاوت های فلسفی، تفاوت های اخلاقی و نظام اخلاقی یکپارچه.

کتاب «اخلاق خلاق» بر مبنای این فرضیه که تفکر اخلاقی، مکانیکی نیست و ذاتا خلاق است، شناخت شناسی اخلاقی جدیدی را به وجود می آورد.

در قسمتی از این کتاب می خوانیم:

به باور کانت گرایان، بخشش هنگامی اخلاقا رواست که هزینه ای متوجه خودمان یا کسانی که که با آن ها پیمانی محکم بسته ایم، مانند خانواده، دوستان و هموطنانمان، نکند. اگر برنامه کمک به قحطی زدگان ما را ملزم به چشمپوشی از آن وظایف کند، آن گاه بخشنده بودن در چنین شرایطی اخلاقا روا نیست. گرت هاردینگ، زیست شناس جمعیت، درستی این موضع را نشان داده است. او گفته سیاره زمینی که ما در آن زندگی می کنیم مانند قایق نجاتی است در اقیانوس. ظرفیت حمل محدودی دارد. اگر بیش از حد پر شود، اگر جمعیت بر میزان ذخیره غذایی پیشی بگیرد، آن گاه تمام سرنشینان قایق به خطر می افتند. آیا این مورد هم برای کانت گرایان از آن مواردی است که یا همه باید نجات پیدا کنند یا هیچ کس؟ پاسخ از نظر کانت گرایان منفی است، زیرا در این شرایط ما میان وظایف سفت و سختی که در قبال خود و خویشانمان داریم، و بخشنده بودن نسبت به دیگران، دست به انتخاب می زنیم. این جاست که باید گفت چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است.

این کتاب با ۳۷۵ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۲۵۰ هزار ریال منتشر شده است.