به گزارش خبرگزاری مهر، جامعه‌شناسی جنسیت تحت عنوان انگلیسیGender نوشته استفانی گرت، محقق و جامعه‌شناس انگلیسی توسط انتشارات Routledge در سال ١٩٨٧ منتشر شد و در سال ١٣٩٦ با ترجمه کتایون بقایی و توسط نشر نی انتشار یافت. این کتاب به بررسی مفاهیم جنس و جنسیت پرداخته و در هفت فصل تالیف شده که از خصوصی‌ترین حوزه یعنی فیزیولوژی فردی شروع شده و به‌تدریج به خانواده، جامعه، آموزش و پرورش، قلمرو کار، قلمرو سیاست و سرانجام به جرم و کژروی‌های اجتماعی می‌پردازد.
مؤلف در کتاب حاضر به بررسی جنسیت و آنچه ما مردانه و زنانه می‌خوانیم پرداخته و با بررسی زمینه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، خانوادگی، آموزشی و... که این مفاهیم را به عنوان صفات ذاتی و وابسته به بیولوژی معرفی کرده، در پی رد قطعیت این نظریه برآمده و آنچه «عقل سلیم» و ارزش‌های مسلط در باب مردانگی و زنانگی است را به چالش می‌کشد. استفانی گرت با بررسی جوامع مختلف و تفاوت فاحش نقش‌های زنانه و مردانه و به‌طبع آن جایگاه مرد و زن در ساختار اجتماعی و خانوادگی، درواقع آنچه هنجارهای غربی به عنوان «جنسیت» و خصائص وابسته به آن و در نتیجه «طبیعی» می‌دانند را موضوع اصلی تحلیل و محل شک خود قرار داده است. او اساساً علم مدرن را برساخته ذهنیت مردانه می‌خواند که به دنبال حفظ نظام مردسالارانه خواسته یا ناخواسته ضعف و قدرت دو جنس و تفاوت کارکردهای فردی و اجتماعی‌شان را ناشی از فیزیولوژی متفاوت و در نتیجه ذاتی می‌بیند. مؤلف در پی رد این جبگرایی بیولوژیک به بررسی جامعه دهه‌ی ٨٠ بریتانیا از یک سو و برخی قبایل بدوی و جوامع بعضاً مادرسالار آسیای جنوب شرقی از دیگرسو پرداخته و سعی در تشکیک این نگاه مسلط مردانه دارد.
در این راه البته با نگاهی تحلیلی و روشنگر به داده‌های علمی و آماری در طول تاریخ می‌نگرد. گرت چنین آغاز می‌کند که «تقریباً تمام جوامع بر پایه‌ی تفاوت‌های جنسیتی میان زن و مرد سازمان یافته‌اند.» و با تحلیل این انگاره به تحقیق در چگونگی شکل‌گیری این تفاوت‌ها می‌پردازد. مؤلف با نگاهی موشکافانه به آنچه تاریخ مردانه‌اش می‌خواند، به روند حضور و گسترش نقش‌پذیری اجتماعی زنان می‌پردازد از روزگاری که زنان را به دلیل جمجه‌ی کوچک‌ترشان فاقد قدرت درک فلسفه و ریاضیات و معقولات می‌شمردند و کژوری‌های اخلاقی را ناشی از حضور زنان می‌دانستند تا جامعه معاصرنویسنده (دهه‌ی ٨٠ میلادی) که زنان نقش پررنگ‌تری در عرصه‌های مختلف تصمیم‌گیری‌های کلان به عهده گرفته‌اند. البته گرت همچنان باورهای کهن را چنان مسلط بر زندگی زنان می‌داند که با نگاهی گاها مارکسیستی زنان را «ارتش ذخیره‌ی کار» و نیروی ارزان می‌دادند که در عرصه‌ی اجتماعی واقتصادی در شرایط برابر با مردان مورد حمایت کمتری قرار می‌گیرند.
در نهایت با بررسی جنش‌های فمینیستی از دهه‌ی ٦٠ میلادی و دستاورهایی که پیش از آن قابل تصور نبود، بر این باور است که جهان به سمت باور زنانگی و رد برتری بیولوژیکی مردان درحرکت است.
«جامعه‌شناسی جنسیت» در ۲۱۶ صفحه با قیمت ۱۸ هزارتومان توسط نشر نی منتشر و روانه بازار نشر شده است.
نظر شما