حضرت معصومه (س)؛ الگوی بی بدیل برای سبک زندگی دختران

به گزارش خبرگزاری مهر، متن زیر یادداشتی است به قلم «محمدحسین مختاری» رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و استاد سطوح عالی حوزه و دانشگاه که به مناسبت سالروز میلاد فرخندۀ حضرت معصومه(س) منتشر شده است، این یادداشت را در ادامه می خوانید:

در سالروز میلاد فرخندۀ حضرت معصومه(س) و در روزی که باعنوان روز دختر نامگذاری شده است، شایسته است در زمانه ای که موج هجوم فرهنگی غرب  به ویژه به سوی جامعۀ دختران افزایش یافته است،در پی شناخت دقیق از یگانه دختری باشیم که با کسب فضائل بی نظیر، خود را به بالاترین درجات معنوی رهنمون ساخته است به نحوی که از ۳تن از امامان معصوم (ع)روایات متعدد و بسیار حیرت انگیز در تبیین جایگاه،فضائل و کرامات آن حضرت بیان گردیده است ،لذا باید گفت دست یابی به اوج درجات و فضائل اخلاقی،علمی،اجتماعی،سیاسی...توسط آن حضرت به روشنی می تواند برای جامعۀ دختران ایرانی مورد توجه فراوان قرار گیرد.

بدیهی است جوامع غربی  با هجوم به ارزش های  اخلاقی،انسانی و نقض کرامت زن در راستای نابودی شخصیتی و هویتی دختران در جوامع بشری اقدام نمودند لیکن حضرت معصومه(س)با بهره گیری از معارف ناب شیعی و با تلاش بی نظیر در راه کسب معارف اسلامی و اجرای آن در زندگی توانست در نزد خداوند دارای جایگاه والایی گردد، از این جهت باید به عنوان بهترین الگو و اسوه برای جامعۀ دختران مورد نظر است.

شفیعۀ روز جزا

اعتقاد به شفاعت انبیا و اولیا از ضروریات مذهب تشیع است و به استناد ده ها آیه و حدیث از رسول اکرم(ص)در منابع روایی شیعه و اهل سنت، شفاعت پیامبران ،امامان و مقربان الهی از وقایع قیامت است.

در احادیث متعدد بعد از رسول اکرم(ص)دو تن از خاندان آن حضرت نیز به شفاعت گسترده شناسانده شده اند که می توانند همۀ اهل محشر را فراگیرد:حضرت فاطمه زهرا(س)و حضرت فاطمه معصومه(س).

لذا «شفاعت»، از مقام های مسلم حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) است. سخنی که امام صادق(علیه السلام) پیش از تولد حضرت فاطمه(سلام الله علیها) بر زبان آورده، بر درستی این گفتار گواهی می دهد. حضرت فرمود: «تدخل بشفاعتها شیعتی الجنة باجمعهم.»[۱] با شفاعت او، همه شیعیان ما وارد بهشت خواهند شد.

این روایت، افزون بر اصل مقام شفاعت، بر فراگیر بودن آن نیز اشاره دارد. بعد از رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) که نخستین جایگاه شفاعت را دارد و قرآن از آن با عنوان مقام محمود یاد کرده است[۲]  بالاترین جایگاه از آن فاطمه زهرا(سلام الله علیها) و فاطمه معصومه(سلام الله علیها) است. به تعبیر دیگر می توان گفت  آن حضرت نمایانگر جلال و جبروت حضرت صدیقۀ طاهره فاطمه زهرا(س)است.

اینگونه است که  از وجود مبارک امام هشتم علی‌بن‌موسی‌الرضا (سلام الله علیهما) نقل شده است که، خواهر ما فاطمهٴ معصومه در قم مدفون است و هر کس این بانو را زیارت کند بهشت برای او است[۳]، و هم چنین از امام جواد(ع) روایت شده است که فرمود؛ عمّهٴ من فاطمهٴ معصومه(س) در قم مدفون است و هر کس آن حضرت را زیارت کند بهشت برای او است[۴].

و یا تعبیر بی بدیل «یا فاطمة إشفَعی لیّ فی الجنة فإن لَکِ عِندَ الله شأناً من الشأن»[۵]، که از امام رضا(ع) نقل شده است ودر زیارت حضرت معصومه(سلام الله علیها) آمده است،نشان دهندۀ عظمت معنوی این بانوی بزرگوار می باشدزیرا این تعبیری است که با غیر معصوم سازگار نیست.

همۀ  این امور نشان می‌دهد که حضرت فاطمه معصومه(س) به چنان جایگاهی رسیده است که امام هشتم و امام نهم(سلام الله علیهما) هم ترغیب کرده‌اند که آن حضرت را زیارت کنید به نحوی که وجود مبارک امام رضا (ع) زیارتنامه خاصی مقرر کرده است، و هم در این زیارتنامه جمله‌هایی را مورد استفاد قرار داده است که نشانهٴ اوج مقام و منزلت والای حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) است.

البته باید اذعان نمود عصمت برای غیر از چهارده معصوم مراتب مختلفی دارد ، لذا بین عصمت امامان(ع)و عصمت اولیای الهی از جمله پیامبران و فرشتگان،تفاوت هائی وجود دارد و تعیین حد و مرز آن فقط از سوی چهارده معصوم(ع)و خداوند ممکن می باشد؛اما با توجه به دلائل اندکی که از دلائل بسیار نقل گردید،باید گفت حضرت معصومه(س)درجات متعالی عصمت را دارا بوده اند.

به نظر می رسد جامعۀ دختران ایرانی باید به در این امر بیندیشند که به راستی چگونه می توان همچون حضرت معصومه(س) به مقامات بالای دینی و معنوی دست یافت و آن حضرت دارای چه سبک و سیره ای در  زندگی اسلامی و آموزه های شیعی بوده است که به مقام بالای شفاعت نائل می شود؟ آیا این امر از مقام برجستۀ آن بزرگوار در همۀ ابعاد حکایت نمی کند؟

عالمۀ آل عبا

کسب فضیلت و دانش می تواند برای دختران مسلمان به عنوان امری حیاتی در رشد و تعالی در زندگی فردی و اجتماعی مورد نظر قرار گیرد زیرا جوامع غربی با رویکرد مشغول سازی دختران در جوامع بشری به امور سطحی  همچون پرداختن افراطی و همه جانبه در تمام ساعات زمانی به مادیات،آرایش،زیبائی ،تجملات، هواهای نفسانی،عیش و نوش و...در راستای دوری دختران در جوامع بشری از اخلاقیات، عواطف انسانی، دوری از حیا و عفاف ونیز غفلت از علم آموزی و دانش مفید حرکت نموده است.

بدیهی است بسیاری از امور مرتبط با خصائص ذاتی دختران  همچون حب زیبایی و جلوه نمائی ..به نفسه مورد سرزنش دین مبین اسلام نیست لیکن رعایت حدود این امور و اجتناب از ایجاد خسارت و ضرر به حریم عفاف و حجاب از مهمترین خطوط قرمز در مباحث اینچنینی می باشد، لذا ضرورت بسط و گسترش علم و دانش از مهمتری مولفه های پیش رو برای دختران می باشد تا با کسب علم و فضیلت در راستای نهادینه کردن  مقوله هایی همچون عفاف و حجاب و حیا و نیز ایفای نقش سالم و موثر در فضای عمومی جامعه و کسب رشد وپیشرفت در حریم فردی و اجتماعی نائل گردند.

حال آنکه حضرت معصومه(س)می تواند به عنوان الگوی بی نظیر در مولفۀ علم آموزی مورد نظر قرار گیرد،احادیثی که از کریمۀ خاندان عصمت و طهارت حضرت معصومه(ع)رسیده است از مقام و منزلت برجسته آن حضرت در دانش وفضیلت حکایت می کند اما اگر هیچ یک از احادیث هم نبود تنها یک جملۀ امام رضا(ع)در زیارت نامۀ حضرت معصومه(س)برای آگاهی جامعۀ دختران ایرانی از شأن و منزلت آن حضرت نزد خدای بزرگوار کفایت می کرد آن جا که می فرماید:«همانا برای شما نزد خداوند مقام بسیار والائی است».[۶]

برای تبیین هرچه بشتر مقام و منزلت علمی آن بزرگوار می توان این حکایت را ذکر نمود: جمعی از شیعیان به قصد دیدار حضرت موسی بن جعفر و طرح پرسش هائی  به منزل آن حضرت رفتند لیکن آن حضرت در مسافرت بودند، این افراد پرسش های خود را به صورت مکتوب به حضرت معصومه(س) تحویل دادند و رفتند. روز بعد که می خواستند از مدینه به سوی وطن خود برگردند مجددا مرجعه کردند لیکن هنوز حضرت موسی بن جعفر(ع) از مسافرت برنگشته بودند  لذا نظر به اینکه ناگزیر به بازگشت بودند پرسش های خود را مطالبه کردند تا در سفر بعدی از حضرت بپرسند لیکن حضرت معصومه(س)پاسخ پرسش ها را نوشت و به آن ها داد،آن افراد در بین راه با حضرت موسی  بن جعفر مواجه شدند داستان را به آن حضرت عرض کردند،حضرت فرمود:آن نوشته را به من بدهید چون پرسش ها و پاسخ ها را مطالعه نمود،سه بار فرمود:«فداها ابوها»پدرش به قربان چنین دختری باد.

با تـوجه به ایـن‌که حضرت معصـومه(س) به هنگام دستگیری پـدر بزرگـوارش خردسال بـود، ایـن داستان از مقام بسیار والا و دانـش بسیار گستـرده‌ی آن حضـرت حکایت می‌کند.

بنابراین با تأمل در سیرۀ عملی،علمی و رفتاری آن حضرت به وضوح می توان به جایگاه بی بدیل  آن حضرت به عنوان الگویی جامع  برای دختران ایرانی و دیگر دختران جوامع اسلامی و جوامع بشری پی برد، از این رو امید است متولیان فرهنگی  با دغدغه مندی هر چه بیشتر برای رشد و پیشرفت جامعۀ دختران ایرانی در راستای نشر و گسترش فضائل حضرت معصومه(س) اقدام نمایند و اینچنین با گام های عملی در راستای مقابله با جنگ نرم دشمنان نظام اسلامی حرکت نمایند.

[۱] سفینة البحار، ج ۲، ص ۳۷۶، مجالس المؤمنین، ج۱، ص ۸۳.

[۲]  سوره اسراء، آیه ۷۹.

[۳] ـ وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۵۷۶ ؛ «فاطمه بنت موسی بن جعفر (ع) بقم فقال من زارها فله الجنة».

[۴] ـ وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۵۷۶ ؛ «من زار قبر عمتی بقم فله الجنة».

 [۵] ـ مفاتیج الجنان، زیارت حضرت فاطمهٴ معصومه (سلام الله علیها).

[۶] «فأن لک عندالله شأناً من الشأن».