تمایزات اعلامیه حقوق بشر اسلامی و اعلامیه حقوق بشر غربی تشریح شد

به گزارش خبرگزاری مهر، میزگرد خبری «حقوق بشر اسلامی و ظرفیت قانونی و مبنایی آن در دفاع از حقوق انسان‌ها» به مناسبت روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی روز شنبه ۱۳ مردادماه در دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار شد.

حجت الاسلام یحیی جهانگیری سهروردی مدیرکل ارتباطات علمی بین المللی دانشگاه مذاهب اسلامی در این نشست بیان کرد: از الزامات رسیدن به حقوق بشر اسلامی داشتن نگاه فراخ تر به منابع الهی است. ضمن اینکه از محدوده شیعه فراتر رویم و همه مذاهب دیگر را در نظر بگیریم و دانشگاه مذاهب ظرفیت خوبی در این عرصه دارد.

وی افزود: همه حقوق انسان ها و حتی محیط زیست در حقوق بشر مطرح شده اما حقی برای دشمن قائل نشده است. این در حالی است که نه در مباحث اخلاقی بلکه در مباحث فقه شیعه به دشمن هم حق دفاع داده شده است. زمانی که ما با دشمن در نبرد باشیم و دشمن از ما برای دفاع از خود سلاح بخواهد ما این حق را داریم که سلاح به دشمن بفروشیم. باید در بحث حقوق بشر اسلامی بین حقوق بشر اسلامی و حقوق بشر کشورها و حکام اسلامی تفاوت قائل شویم.

مرتضی رکن‌آبادی برادر شهید غضنفر رکن آبادی شهید حادثه منا دیگر سخنران این نشست با اشاره به مطالبات مقام معظم رهبری درباره جنایات منا گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی بعد از فاجعه منا مطالباتی را مطرح کردند از جمله اینکه مسئولیت این فاجعه باید از سوی کشور عربستان پذیرفته شود. اگر هر مشکلی برای هر ایرانی در هر کجای دنیا بوجود بیاید یکی از سران سه قوه در آن مسئولیت دارند اما چرا در حادثه منا این مساله به فراموشی سپرده شده است؟

وی افزود: از دیگر مطالبات رهبری تشکیل هیات حقیقت یاب و احیای حقوق خانواده های فاجعه دیده است اما این خانواده ها تاکنون حرکتی را از سوی دولتمردان ندیده اند. خانواده شهدای منا خواستار ثبت NGO برای پیگیری مطالبات شان شدند اما اجازه ثبت آن هم به ما داده نشد. اگر در برابر جنایاتی که به دست سعودی ها رقم می خورد، نایستیم باید منتظر جنایات بزرگتری از سوی آنها باشیم. من از سران سه قوه می خواهم اگر کاری برای شهدای منا انجام نمی دهند حداقل کاری نکنند تا اصل جنایت سعودی ها به فراموشی سپرده شود.

حجت‌الله ابراهیمیان معاون پژوهشی دانشگاه مذاهب اسلامی هم در این نشست با اشاره به تمایزات اعلامیه حقوق بشر اسلامی و اعلامیه حقوق بشر غربی گفت: اول اینکه ارزش حقوقی این دو اعلامیه متفاوت است و ما تلاش داریم حقوق بشر اسلامی را به عنوان عرف بین المللی در کشورهای اسلامی مطرح کنیم. دوم: اعلامیه حقوق بشر غربی الزام آور است اما حقوق بشر اسلامی در کشورهای اسلامی الزام آور نیست و باید کشورهای اسلامی تلاش کنند آن را تبدیل به معاهده و یا عرف بین المللی کنند.

وی ادامه داد: سوم: تساوی حقوق است. همه انسان ها با هم مساوی هستند و در این زمینه بین این دو اعلامیه تفاوت وجود دارد. هر دو اعلامیه به تساوی انسانها توجه دارند. در اعلامیه اسلامی آمده است انسانها در پذیرش تکلیف و مسئولیت مساوی هستند اما اعلامیه حقوق بشر غربی از دادن تکلیف به انسانها گریزان است. اعلامیه اسلامی بیان می کند انسانها در داشتن مسئولیت مساوی هستند اما اعلامیه جهانی از داشتن تکلیف گریزان است.

ابراهیمیان اضافه کرد: چهارم: وجود آزادی مذهبی در اعلامیه هاست. اعلامیه جهانی به آزادی مذهبی اشاره می کند و انسان را مختار به انتخاب هر دینی می داند اما اعلامیه اسلامی حقوق بشر بیان می کند اسلام دین فطرت است و فقط در بخش هایی به طور مبهم اعلام می کند که در بعضی موارد امکان تغییر دین وجود دارد.

معاون پژوهشی دانشگاه مذاهب اسلامی تصریح کرد: پنجم: منشاء قدرت در اعلامیه هاست. آیا مردم به حکومت مشروعیت می بخشند یا خداوند؟ در اعلامیه جهانی مردم به حکومت مشروعیت می بخشند اما اعلامیه اسلامی هرگز از حکومت و قدرت نام نبرده و از ولایت استفاده کرده است. ششم حق مبارزه با استعمار: اعلامیه جهانی هیچ نکته ای درباره حقوق مبارزه با استعمار را اعلام نکرده اما در اعلامیه اسلامی حق مبارزه با استعمار و اشغال آمده است.

وی در پایان سخنانش گفت: هفتم :حق برخورداری از محیط پاک و دور از مفاسد اخلاقی: اعلامیه اسلامی این حق را برگرفته از قرآن و روایات مطرح کرده اما اعلامیه جهانی سخنی از این حق مطرح نکرده است.

سکینه السادات پاد، معاون حقوق بشر اسلامی مرکز دانشجویی حقوق بشر سخنران دیگر این نشست بود. وی گفت: حقوق بشر در غرب نتیجه انقلاب های مردمی بود اما حقوق بشر اسلامی از ۱۳۰۰ سال قبل از حقوق بشر غربی و حتی در بدو تولد انسان وجود داشته و دارای اصالت ذاتی است اما در استخراج آن انفعال صورت گرفته است.وقتی کشورهای اسلامی متوجه عدم جامعیت و شمولیت حقوق بشر غربی و تضییع حقوق مسلمانان شدند، حقوق بشر اسلامی را تدوین کردند. اگر حقوق بشر اسلامی در اندازه بیانیه مطرح باشد نمی تواند عملکرد خوبی داشته باشد.

وی با اشاره به وضعیت حقوق بشر اسلامی گفت: عربستان سعودی بزرگترین ناقض حقوق بشر در یمن است اما سازمان کنفرانس اسلامی موضع گیری قاطعی از این کشور ندارد. در کشور سوریه ۳۰۰ زن و کودک ربوده شدند اما دیده بان حقوق بشر درباره آنها کاری نکرده است.ما هر سال پیشنهاد می دهیم سازمان کنفرانس اسلامی بیانیه حقوق بشر اسلامی را از سطح بیانیه مشترک به سطح معاهده بین المللی ارتقا دهد اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است.

 تقی عبدالسلام فعال سیاسی اجتماعی سوریه هم در این نشست گفت: از زمان شروع جنگ در کشور سوریه حقوق بشر کاملا زیرپا گذاشته شده و بیشتر کشورهای عربی به ما خیانت کردند. آمریکا یکی از کشورهای مدعی حقوق بشر است اما این کشور در سوریه حقوق بشر را زیرپا گذاشته است. آمریکا در سوریه دخالت مستقیم و غیر مستقیم دارد و با هواپیماهای جنگی سلاح برای تروریست ها در سوریه ارسال می کند.

وی در پایان سخنانش افزود: آمریکا مردم سوریه را تحریم دارویی و غذایی کرده و از اسرائیل حمایت می کند. این کشور در تاریخچه خود تبعیض نژادی، بمباران شیمیایی هیروشیما و ناکازاکی، جنایات جنگ جهانی اول و دوم، قتل عام در ویتنام، حمله به عراق و تحریم ایران را داشته است.