به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «پلورالیسم در موسیقی پستتونال» نوشته علی احمدی فر یازدهمین جلد از «مجموعه‌ی موسیقی جهان» در نشر افکار است که در ۱۶۵ صفحه قطع وزیری به بهای چهل‌هزار تومان منتشر شده است.
نویسنده در مقدمه خود با شرحی بر موسیقی مدرن و پست‌مدرن و نیز مفاهیم موسیقی تونال و پستتونال، می‌نویسد: «تجربه گرایی‌ای که از اوایل قرن بیستم آغاز گشت، با وجودِ تمامی دستاوردهای مدرنیسم، موسیقیِ بعد از جنگ جهانی دوم و به‌خصوص در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ با امتزاج و اختلاطِ عناصر مختلف و بازگشت به گذشته و موسیقیِ تونال در نیمۀ دوم قرن بیستم، باعث شروع پست مدرنیسم می‌شود. سوال تاریخیِ تاریخ معاصر این است که پست مدرنیسم رو به جلو حرکت می‌کند یا رو به عقب؟
تصویری که به‌دست می‌آید، این‌گونه است که به‌طور کل، المان‌های مکاتب و نگرش‌های هنری مختلف، متفاوت و متضادِ کلاسیسیسم، رمانتیسیسم، امپرسیونیسم، اکسپرسیونیسم، مینیمالیسم، سریالیسم، موسیقی اکسپریمنتال، موسیقی کانسپچوال، موسیقی باروک، قرون وسطی و رنسانس، موسیقی‌های محلی و بومی، میکروتونالیته، موسیقی جاز و راک و پاپ، موسیقی تصادفی و بسیاری عوامل متضاد آهنگسازی به‌طور هم‌زمان در یک کمپوزیسیون دیده می‌شود. این همزمانی ایسم‌های متعدد، که از مشخصه‌های موسیقی معاصر به‌شمار می‌آید، پلورالیسم در موسیقی پستتونال است.»
احمدی‌فر، مفهوم پلورالیسم در موسیقی را چنین شرح داده است:
«پلورالیسم در دوره‌های مختلف تاریخ به‌شکل‌های مختلف ظهور پیدا کرده، اما در هنر معاصر به اصلی‌ترین مشخصۀ این دوره مبدل گشته است که برای آشنایی و درک آن باید تقریباً تمامی مکتب‌ها، سبک‌ها و نگرش‌های تأثیرگذار تاریخ موسیقی را به‌طور تخصصی شناخت. از منظر تاریخ مدونِ موسیقی، پلورالیسمِ موسیقی معاصر، ریشه در دوآلیسمی دارد که از رنسانس آغاز گشت و همین‌طور تا امروز، به‌شکل پیچیده و چند وجهی‌ای، ادامه دارد، به‌شکلی که در هر دوره‌ای به‌گونه‌ای و به‌خصوص در دورۀ معاصر به‌طرز شگفت‌آوری، بسط و گسترش یافت. گذشته از سیر تاریخی پیوستۀ رنسانس تا امروز، از منظر دیگری ریشه‌های پلورالیسم را که به‌اندازۀ کلِ موسیقی فولکلور اقوام و ملل جهان از دوران باستان گسترده است، میتوان بررسی کرد.
این گوناگونی بسیار گسترده که انتهای گسترۀ آن قابل رؤیت نیست، گسترده‌ترین و پلورالیستیترین وجوه تاریخ موسیقی است. اگر این دنیای گسترده و لایتناهی پلورالیستی دوران کهن را ریشه‌های درخت تنومند تاریخ موسیقی که در تندباد تاریخ سربرافراشته و تا امروز رشد کرده و شاخ و برگ‌های آن به‌مثابه موسیقی معاصر بر تاریخ معاصر سایه افکنده، در نظر بگیریم، به ارتباط تشابه عجیب و در عین حال متضادی بین ریشه‌های گستردۀ موسیقی کهن و شاخ و برگ‌های متنوع و بیشمار موسیقی معاصر پی خواهیم برد. این درخت که نماد رشد تفکر موسیقی در تاریخ بشر است و بالطبع بخش قابل توجهی از آن، در تاریخ علمی موسیقی اروپا نمو یافته، رشد کرده و زیبایی کلاسیک یافته، در اوج رشدِ تنۀ اصلی خود در اواخر قرن نوزدهم به موسیقی روسیه و سپس اروپای شرقی و بعد از آن به موسیقی آمریکا و در آخر به‌اندازۀ تمام ممالک و مناطق مختلف جهان امروز گسترده می‌شود.»
علی احمدی‌فر، متولد ۱۳۵۵ در تهران، آهنگساز، پژوهشگر موسیقی معاصر و مدرس علوم آهنگسازی است. وی هارمونی کلاسیک، سبک‌شناسی و تاریخ موسیقی معاصر را نزد استاد کیوان میرهادی آموخته و هم‌اکنون به تدریس، تألیف و آهنگسازی مشغول است.
نظر شما