نگاهی به موقعیت مسلمانان قطر

به گزارش خبرنگار مهر، کشور قطر شبه جزیره ای به طول 160 کیلومتر و عرضی بین 55 تا 90 کیلومتر، به دلیل اختلاف عرض آن در قسمتهای شمالی و جنوبی است که از سرزمین اصلی عرب یعنی جزیرة العرب واقع در ساحل غربی خلیج فارس به سمت شمال آن پیش رفته است. بخشی از ساحل غربی و مرز جنوبی آن به سواحل عربستان سعودی متصل بوده و شرق آن نیز در کنار ساحل و مرز امارات عربی متحده و سلطان نشین عمان قرار گرفته است.

قطر در مجموع دارای زمینی مسطح و پوشیده از ریگزار است. با این حال چندین تپه و ارتفاعات شنی در آن وجود دارد.

بندر بازرگانی دوحه از مجهزترین بنادر قطر محسوب می شود که در کنار شهر دوحه واقع گردیده است. هوای قطر در تابستان گرم و مرطوب است و دمای آن بین ماههای تیر و شهریور به 46 درجه سانتیگراد و رطوبت آن به 85 درصد می رسد.

دمای ماههای تیر و شهریور بین 10 تا 20 درجه متغیر است. این کشور در زمستان از میزان بارندگی کمی در حدود 5 اینچ در سال برخوردار است. آبهای زیرزمینی نیز به دلیل حجم بالای مواد معدنی جهت مصارف شرب و کشاورزی مناسب نیست. هم اکنون بیش از نیمی از آب مصرفی روزانه در قطر توسط دستگاههای آب شیرین کن تأمین می شود.

دوحه پایتخت قطر و مرکز حکومت، ادارات دولتی و مؤسسات مالی و بازرگانی این کشور است که در وسط ساحل شرقی شبه جزیره قرار دارد. این شهر یک مرکز مهم فرهنگی و بازرگانی نیز محسوب می شود که از طریق بندر بازرگانی مجهز و فرودگاه بین المللی دارای ارتباطات وسیع با جهان خارج است . یکی از توابع مهم دوحه، الریان است که بعد از دوحه پر جمعیت ترین شهر قطر محسوب می شود.

پیشینه تاریخی

از دیدگاه قطری ها و با توجه به اشیاء به دست آمده نظیر کتیبه ها و سنگ های حکاکی شده و نمونه های سفالین که در نتیجه عملیات کاوشگری و باستان شناسی در خاک قطر کشف شده است، سابقه سکونت اولیه در این کشور حتی به 4 قرن قبل از میلاد نیز می رسد.

اولین ساکنان مشهور این سرزمین و نسل های قدیمی مردم کنونی قطر را اعراب تشکیل می دهند. قطر برای قرن ها تحت سیطره خلفای عباسی و سپس امپراطوری عثمانی قرار داشت تا اینکه بعد از جنگ جهانی اول و متعاقب فروپاشی امپراطوری عثمانی، حکومت ترک ها در این سرزمین نیز پایان یافت.

زبان و خط رسمی مردم قطر عربی است و زبان انگلیسی نیز به عنوان زبان دوم در مدارس این کشور تدریس می شود. زبان فارسی هم تا حد قابل توجهی در جامعه قطر حضور دارد.

ادیان و مذاهب

به گزارش مهر، اسلام دین رسمی قطر بوده و بیش از 95 درصد این کشور مسلمان هستند . اقلیت مسیحی نیز 5 درصد جمعیت را تشکیل می دهند.

بیش از 50 درصد جمعیت بومی و سنی مذهب قطر دارای مذهب وهابی می باشند و خانواده آل ثانی، حاکم قطر نیز جزو آنان هستند.

شریعت یا حقوق اسلامی منبع اصلی قانونگذاری است. با توجه به وهابی بودن حاکمیت در قطر عملاً بیشترین نفوذ در وضعیت سیاسی و فرهنگی جامعه متعلق به مذهب وهابی است .

شیعیان قطر نفوذ قابل توجهی در بازار این کشور دارند . سایر ادیان چون مسیحیت در مجموع از نفوذ بسیار کمتری برخوردار بوده و کلاً نقش مشهوری ندارند .

سنن مذهبی در میان مردم قطر از ارزش والایی برخوردار بوده و به فرائض دینی اهمیت بسیاری داده می شود. طبق آمار سال 1990 قطر در مجموع دارای 719 باب مسجد بود.

مراسم نماز جمعه در قطر به خوبی انجام می شود و نماز جمعه دوحه از شلوغ ترین مراسم دینی این کشور است.

شیعیان قطری و غیر قطری دارای فعالیتهای مستقل هستند . در قطر علاوه بر مؤسسه ائمه جماعات و خطبا، دانشکده شریعت و مطالعات اسلامی نیز وجود دارد که در چهار چوب مسائل تربیتی فعالیت می کند.

اوضاع اجتماعی، فرهنگی و آموزشی

قطر به علت مهاجر پذیری دارای فرهنگ واحدی نیست. حضور شمار بسیاری از اتباع کشورهای مختلف، این کشور را به صورت ترکیبی از فرهنگهای مختلف در آورده است.

با این حال به دلیل اکثریت مسلمان جمعیت این کشور، آداب و رسوم جامعه با مقداری تفاوت، شبیه یکدیگر بوده و از این جهت جامعه مذهبی و سنتی قطر بر بقیه آداب و رسوم موجود در این کشور غلبه دارد.

فرهنگ بومی قطر طی دهه های اخیر متأثر از فرهنگهای  ایرانی ،  فرهنگ هندی، پاکستانی، فیلیپینی و فرهنگ غربی بوده است .

به گزارش مهر، به دلیل همسایگی قطر با ایران طبیعت انسانی و اجتماعی قطر تا حدودی شبیه فرهنگ اجتماعی مردم جنوب ایران است. قطر دارای یک جامعه آرام با روابط عاطفی خوب و مناسب می باشد.

مهمترین معضل فرهنگی و اجتماعی که تقریباً در سالهای اخیر در قطر پیدا شده است مربوط به استخدام خدمه خارجی و سپردن فرزندان خردسال به دایه های فیلیپینی، هندی و بنگلادشی، و نیز پیدایش پدیده ای به نام ماهواره است.

وزارت آموزش و پرورش قطر یکی از اولین وزارتخانه هایی است که در سال 1959 قبل از استقلال، با نام وزارت ( المعارف) تشکیل شد. مدت آموزش در قطر 16 سال، شامل 6 سال ابتدایی، 3 سال راهنمایی، 3 سال د و 4 سال مرحله دانشگاهی در دانشگاه قطر است .

دانشگاه قطر تنها دانشگاه این کشور بوده و مرکب از تعدادی دانشکده می باشد.

اداره فرهنگ و هنرها مسئولیت حرکت فکری و ادبی، نمایشنامه، موسیقی، برپایی نمایشگاههای عربی و بین المللی در زمینه های فرهنگی و هنری و نظارت بر مراکز فرهنگی تابع وزارت فرهنگ و ارشاد را بر عهده دارد.

قطری ها به منظور بیان هویت قطری و نشان دادن تمدن منطقه ای و عربی اسلامی خود اقدام به تشکیل اداره موزه ها و آثار تاریخی نموده اند.

خدمات بهداشتی یکی از مهمترین نقش ها را در برنامه توسعه قطر و پیشبرد رفاه اجتماعی در آن برعهده دارد. مراقبت های بهداشتی شامل کل کشور بوده و اساس آن ارائه خدمات کامل درمان رایگان به همه شهروندان قطری و اتباع خارجی است .

رسانه های گروهی

آن گونه که قطری ها  می گویند رسالت رسانه های گروهی و تبلیغات این کشور خدمت به مسائل منطقه ای، عربی و اسلامی و دفاع از آنها است .

ظرف کمتر از 10 سال مطبوعات قطر تحول قابل توجهی یافته و به تعداد 16 نشریه به دو زبان عربی و انگلیسی رسید.

سازمان خبرگزاری قطر از زمان تأسیس آن در سال 1975 توانایی های تکنولوژیکی و کادر خود را توسعه داده است. رادیو قطر در ماه ژوئن 1968 شروع به کار نموده و پس از آن بود که صدای قطر برای نقاط مختلف داخل از کشور پخش شد. رادیو قرآن آن کشور نیز در سال 1992 افتتاح گردید. اولین گام برای تأسیس ایستگاه تلویزیونی سیاه و سفید در قطر در 15 ماه اوت 1970 برداشته شد. در سال 1974 دومین گام در خصوص تلویزیون رنگی برداشته شد. در سال 1982 نیز کانال دوم تلویزیون قطر به زبان انگلیسی افتتاح و شروع به کار کرد.

دولت قطر بر فعالیت تمام رسانه های گروهی و انتشار کلیه جراید و کتب نظارت دارد.

اوضاع اقتصادی

قطر شبه جزیره لم یزرع است که زمینه های آن به دلیل شوری و ریگزاری برای کشاورزی مناسب نبوده و به همین دلیل اقتصاد این کشور در گذشته برپایه پرورش دامپروری و چادر نشینی، ماهیگیری و صید مروارید بنا شده بود.

به گزارش مهر، کشف نفت به طور مشخص در سال 1939 به تدریج اقتصاد این کشور را تغییر داده و با توجه به میزان متوسط درآمد آن را به یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان تبدیل کرد. سیاست تنوع بخشیدن به منابع درآمد منجر به این شد که بین سالهای 1970 و 1983 میزان وابستگی به درآمدهای نفتی از 93 درصد به 80 درصد کاهش یابد. اولین امتیاز کشف نفت در قطر در سال 1935 به شرکت نفت ایران و انگلیس اعطا شد. اولین ذخایر نفت در این کشور در سال 1939 کشف شد با این حال برنامه اکتشاف و تولید در طول جنگ جهانی به تأخیر افتاد.

قطر در سال 1961 به اوپک پیوست. دولت قطر طی سالهای اخیر فعالیتهای فشرده ای را در رابطه با اکتشاف و استخراج گاز طبیعی به عمل آورده است.

فعالیت کشاورزی در قطر از دهه 70 با روند ثابتی رشد کرده و تعادل کل مزارع تولید کننده از 338 واحد در 1975 به 406 واحد در سال 1979 افزایش یافت. زمینهای کشاورزی قطر در مالکیت دولت قرار داند و بیشتر صاحبان مزارع تنها به صورت غیر مستقیم در پروسه کشاورزی مشارکت کرده و در عین حال دارای موقعیتهای ثابت در دیگر بخشهای اقتصادی کشور هستند.

در نتیجه اکثر مزارع در قطر توسط نیروی کار مهاجر اداره می شود. تقاضای داخلی برای آب در قطر جزو بالاترین مصرف سرانه آب در جهان بوده و برای همین دولت چندین طرح را برای توسعه شبکه آب آغاز کرده است. قسمت اعظم فعالیتهای صنعتی در قطر در بخش هیدروکربن بود ولی در طول دهه 70 دولت سعی کرد تا اقتصاد را از طریق تأسیس صنایع مرتبط با نفت و گاز مرتبط سازد.

واحد پول قطر ریال قطری است و به صد درهم تقسیم می شود.