میلیون‌ها تُن محصول و دریغ از یک واگن یخچال دار/زیرساخت مشکل دارد

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- اعظم محبی: گلستان به سبب برخورداری از ویژگی‌های اقلیمی و جغرافیایی به عنوان یکی از قطب‌های اصلی تولید محصولات کشاورزی در حوزه زراعت، باغداری، شیلات و دام و طیور محسوب می‌شود. براساس آخرین آمار جهاد کشاورزی سالانه پنج میلیون تن انواع محصولات در این استان تولید شده که علاوه بر تأمین نیاز استان و برخی از استان‌های هم جوار، امکان صادرات این محصول هم فراهم است.

پتانسیل بالقوه و نوظهور گلستان طی سالیان اخیر، زمینه صادرات استان را افزایش داده است اما صادرات در بسیاری از این حوزه‌ها از جمله شیلات و آبزی پروری، میگو، محصولات باغی و تولیدات حوزه گوشت قرمز و مرغ نیازمند ایجاد زیرساخت‌های ویژه‌ای مانند سردخانه و واگن‌های یخچال دار برای حمل و صادرات است.

علی رغم اینکه بخشی از این محصولات، توسط تریلرهای یخچالدار حمل می‌شود اما به علت نبود واگن‌های یخچال دار تاکنون کشور و گلستان نتوانسته، از ظرفیت مسیر ریلی اینچه برون- ترکمنستان برای صادرات اقلام فاسدشدنی و غذایی استفاده کند.

حجم بالای تولید و آماده بودن بستر ریلی و قیمت اندک جابجایی کالا از طریق راه آهن فرصت مغتنمی را در اختیار گلستان قرار داده تا با تهیه و بکارگیری واگن‌های یخچالدار صادرات ارزان و ایمن را به سوی کشورهای CIS داشته باشد.

یکی از موضوعاتی که در حال حاضر توجه چندانی به آن نشده مقوله خرید یا تهیه واگن‌های یخچالدار است، امری که می‌تواند بخش بزرگی از مشکلات استان را در بخش کشاورزی برطرف کند. از نمونه بارز این مسأله می‌توان به تولید سیب زمینی در گلستان اشاره کرد که همه ساله بخشی از محصول تولیدی استان هدر رفته یا همانند سال گذشته تبدیل به خوراک دام می‌شود، در حالی که اگر امکان به کارگیری واگن‌های یخچالدار فراهم بود، هم امکان صادرات و ارزآوری فراهم می‌شد و هم دسترنج چند ماهه کشاورزان از بین نمی‌رفت.

با همه این مباحث مدیران، بازرگانان و فعالان اقتصادی گلستان باید برای حل برخی از مشکلات موجود در حوزه صادرات ریلی آستین همت را بالا بزنند که خرید این واگن‌ها و یا ایجاد زیرساخت‌های مانند سردخانه در معابر ورودی و خروجی بار در گمرک اینچه برون یکی از موارد است.

واگن یخچال دار نیاز صادرات گلستان

یکی از سیب زمینی کاران گلستانی در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: همه ساله صدها تن سیب‌زمینی تولید شده در گلستان فاسد و یا خوراک دام می‌شود.

محمدرضا مقصودلو افزود: در حال حاضر که کارخانه صنایع تبدیلی سیب زمینی مانند چیپس در گلستان نداریم، باید محصول را به سایر استان‌ها و یا خارج از کشور صادر کنیم اما امکانات و زیرساخت‌های حمل و نقل برای این کار فراهم نیست.

خط ریلی به تنهایی برای افزایش صادرات کافی نیست بلکه باید زیرساخت‌های آن هم فراهم شود وی ادامه داد: سیب زمینی محصولی است که در گرمای هوا فاسد شده و برای جابجایی به محیطی سرد مانند تریلر یا واگن یخچالدار نیاز دارد.

مقصودلو بیان کرد: قیمت بالای جابجایی سیب زمینی با تریلرهای یخچال دار، سبب می‌شود که حمل آن به این وسیله صرفه اقتصادی نداشته باشد و اگر امکان جابه‌جایی این محصول با واگن یخچالدار فراهم شود بخش زیادی از مشکلات برطرف خواهد شد.

وی اضافه کرد: قیمت جابجایی کالا با راه‌آهن ارزان‌تر است و تعاونی‌های مردمی و محلی هم می‌توانند نسبت به انتقال تولیدات خود از این طریق اقدام کنند در حالی که این زیرساخت‌ها و امکانات وجود ندارد.

مقصودلو گفت: ایجاد سردخانه‌های بزرگ برای نگهداری محصولات کشاورزی و زیرساخت‌های صادراتی از جمله خواسته‌های کشاورزان از دولت جدید است.

ایجاد زیرساخت‌ها ریلی به توسعه صادرات می‌انجامد

نایب رئیس اتاق بازرگانی گرگان هم در خصوص صادرات ریلی و ضرورت تأمین واگن‌های یخچال دار به خبرنگار مهر گفت: هزینه حمل و نقل در قیمت تمام شده کالا، نقش اساسی دارد و ارزان‌ترین حمل و نقل مربوط به حمل و نقل دریایی بوده و بعد از آن ریلی و بعد ترانزیت زمینی با تریلی و کامیون را شامل می‌شود.

امیر یوسفی بیان کرد: وقتی امکانات و زیرساخت‌های ریلی برای بازارهای داخلی و خارجی وجود داشته باشد، هزینه‌ها کاهش خواهد یافت.

یوسفی ادامه داد: خط ریلی اینچه برون و گمرک و خط ارتباطی که با آن کالاها را به چین و کشورهای آسیای میانه و روسیه حمل می‌کنیم می‌تواند در صادرات کالا مؤثر باشد و هزینه‌ها را کاهش دهد اما لازمه آن این است که واگن‌های مجهز و استاندارد داشته که شرایط نگهداری کالا را تا رسیدن به مقصد فراهم کنند.

وی ادامه داد: برخی از محصولات فاسدشدنی توسط واگن‌های یخچال دار حمل می‌شود که خط ریلی ما در این زمینه وضعیت مطلوبی ندارد.

نایب رئیس اتاق بازرگانی گرگان توضیح داد: برخی از کالاها و محصولات مانند سبزی و صیفی جات و برخی از اقلامی که منجمد هستند با واگن‌های معمولی امکان صادرات ندارند و باید با استفاده از تجهیزات به روز امکان صادرات آنها را فراهم کنیم.

وی ادامه داد: خط ریلی به تنهایی برای افزایش صادرات کافی نیست و باید انبار، سوله، محوطه‌های تخلیه و بارگیری و ماشین‌آلات مکانیزه برای تسریع در روند بارگیری ایجاد شود.

شرکت فورواردر قوی نداریم

رئیس اتاق بازرگانی گرگان هم در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: در زمینه واگن‌ها و کانتینرهای یخچالدار که قابل نصب بر روی تریلر هستند در کشور و گلستان دچار مشکل و چالش بوده و همچنین شرکت‌های فورواردر قوی برای صادرات نداریم.

علی محمد چوپانی افزود: از طرف دیگر خط سیر منظمی از سوی کشور به سمت کشورهای اوراسیا و بالعکس نداریم تا مشخص شود که در روزهای خاص بارهای کانتینری با ظرفیت مشخص واگن، به سمت کشورهای هدف حرکت می‌کند که خود این مسأله سبب شده شرکت‌ها از آن استقبال نکنند زیرا هزینه کانتینری برای آنها گران تمام می‌شود.

وی اعلام کرد: اگر خط سیر منظم داشته باشیم و دو بار در هفته، واگن‌های یخچال دار را به کشورهای هدف مانند ازبکستان، قزاقستان، تاجیکستان، بلاروس روسیه و غیره حرکت دهیم، بازرگانان متوجه این ظرفیت شده و هم برای شرکت فورواردر توجیه اقتصادی دارد و می‌تواند از یک طرف بار ارسال کرده و از طرف دیگر کانتینر خالی بیاورد در این صورت هزینه برای این شرکت کاهش می‌یابد.

چوپانی بیان کرد: ما در این اقدام زیرساختی ضعیف هستیم و باید راه چاره‌ای برای آن بیندیشیم.

امکان صادرات ریلی با واگن یخچال دار

برای اطلاع از امکانات زیرساختی راه آهن برای صادرات با مدیرکل راه‌آهن شمال شرق دو گفتگو کردیم، محسن اعتماد در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: خط عریض برای ورود واگن یخچال دار و صادرات از این طریق در اینچه برون وجود دارد اما تجار تاکنون در این زمینه درخواستی نداده‌اند.

وی افزود: از لحاظ هزینه، حمل کالا با واگن یخچال دار با واگن عادی تفاوتی ندارد و برای آن تعرفه‌های مشخص وجود دارد.

اعتماد بیان کرد: در حال حاضر زیرساخت‌های لازم مانند سردخانه در مرز اینچه برون ایجاد نشده ولی در صورت وجود متقاضی امکان ایجاد این زیرساخت‌ها فراهم خواهد شد.

وی با بیان اینکه از ابتدای سال خط عریض برای ورود واگن‌های یخچال دار به اینچه برون ایجاد شد، عنوان کرد: از این زیرساخت می‌توان برای صادرات محصولات کشاورزی و شیلاتی استفاده کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، اگر می‌خواهیم رشد ۸.۱ درصدی در اقتصاد گلستان اتفاق بیفتد باید از همه فرصت‌ها استفاده کرده و راهکارهای جدیدی برای به کارگیری تمامی امکانات و ظرفیت‌ها بیندیشیم که یکی از مهم‌ترین آنها ایجاد زیرساخت‌های حمل و نقل ریلی است.