بازی راهی برای شناخت ویژگی‌ها، مسائل و رشد کودک است

اعظم صادقی فر نویسنده و محقق در گفت و گو با خبرنگار مهر، گفت: هر فرد برای رشد ذهنی و اجتماعی خود نیازمند اندیشه و تفکر است و بازی خمیر مایه‌ی این تفکر و اندیشه است. آمادگی جسمی و روحی برای مقابله با مشکلات، بخشی از فلسفه‌ی بازی کودکان است. بنابراین، بازی هرچه گسترده‌تر، پیچیده‌تر و اجتماعی‌تر باشد کودک از مصونیت روانی بیشتری برخوردارمی شود.

وی افزود: کشف دنیای اطراف، بخش دیگری از فلسفه بازی است که کودک، حس کنجکاوی خود را از این طریق ارضا می‌کند. بازی، تن و روان کودک را واکسینه می‌کند و مسؤولیت اجتماعی و اقتصادی را که در آینده باید به دوش کشد به او می‌آموزد. کودک با بازی کردن موقعیتی به دست می‌آورد تا اعتقادات، احساسات و مشکلات خود را پیدا کند و مهارت‌های زندگی را بیاموزد. رابرت وایت در این زمینه می‌گوید: ساعات زیادی را که کودکان صرف بازی می‌کنند نمی‌توان به هیچ وجه تلف شده تلقی نمود، بازی ممکن است شادی بخش باشد ولی در دوران کودکی یک کار جدی محسوب می‌شود.

این مدرس حوزه کودک و خانواده گفت: بازی‌های کودکان، مختلف و نوع ویژگی‌هایی که از خود ظاهر می‌سازند تفاوت‌هایی با یکدیگر دارد، هر چند نوع بازی‌ها در گروه‌های سنی و بچه‌های گروه سنی مشترکاتی دارند، اما نوع شرکت کودک در بازی اهمیت ویژه دارد. بازی درمانگر، در واقع از موقعیت بازی برای ایجاد ارتباط با کودک استفاده می‌کند و تلاش می‌کند به تخلیه هیجانی او و حل و فصل مشکلات او در زندگی عادی‌اش بپردازد.

صادقی فر گفت: بازی درمانی در واقع، تکنیکی بر اساس انعکاس رفتار کودک است. باید احساسات کودک را طوری شناسایی کرد و آن را به کودک منتقل کرد که کودک نسبت به اعمال و رفتار خود آگاه شود. جلسات بازی درمانی بین ۳۰ تا ۴۰ دقیقه است که ممکن است با یک کودک یا گروهی از کودکان انجام شود و انواع تکنیک هابا توجه به خواسته‌های کودک و مهارت‌های وی استفاده شود که می‌تواند شامل، تجسم‌خلاق، درمان همراه با داستان سرایی، مسائل زندگی و نقش کودک در آن، عروسک بازی، شن بازی، موسیقی، رقص، انجام حرکات و گِل بازی باشد.

وی گفت: تحقیقات سازمان جهانی بهداشت نشان می‌دهد از بین جمعیت حال حاضر دنیا بیش‌از ۶۰۰ میلیون تن به علل مختلف جسمی، روانی و اجتماعی دچار ناتوانی و معلولیت هستند؛ حدود ۸۰ درصد از این افراد را کودکان تشکیل می‌دهند. به تعریف سازمان بهداشت جهانی، مهارت‌های زندگی عبارت است از توانایی انجام رفتارهای سازگار و مثبت به گونه‌ای که فردا بتواند با چالش‌ها و ضروریات زندگی روزمره خود کنار بیاید.

این محقق با اشاره به حوزه رفتار درمانی که به طور گسترده برای درمان اختلالات کودکان‌مورد استفاده قرار می‌گیرد توضیح داد: این درمان‌ها شامل تدریس واکنش‌های سالم‌تر و مثبت‌تر به کودکان و بزرگسالان برای مواجهه با موقعیت‌های مختلف است که برای برخورد با معضلات و ناهنجاری رفتاری کودکان اعم از پرخاشگری، بی قراری، تنبلی، کم رویی، دزدی و …است.