پروتز هاي دنداني؛ زيبايي يا درمان

پروتزهاي دنداني، مصنوع هايي هستند كه براي عمل جايگزيني دردهان گذاشته مي شوند كه معمولا به دو دسته ثابت و متحرك تقسيم مي شوند.

پروتزهاي ثابت نيز شامل دو دسته هستند آن پروتزهاي ثابتي كه متكي به دندان هاي  طبيعي هستند و پروتزهاي ثابتي كه در دندان هاي كاشته شده در استخوان فك نصب مي شوند.

پروتزهاي متحرك آنهايي هستند كه يا بر دندان هاي عادي و طبيعي انسان و يا بر روي قسمت هايي از دندان كاشته شده قرار مي گيرد همچنين براي آنهايي كه تمامي دندان هاي خود را از دست داده اند پروتزهاي فك و صورت گذاشته مي شود.

مدير گروه پروتزهاي متحرك دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي به خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر مي گويد: كيفيت اين پروترها  بستگي به دو عامل مواد مصرفي، ميزان مهارت و كيفيت كار دندانپزشكان دارد كه اگر اين دو عامل در حد مناسب و به گونه اي صحيح به كار گرفته شوند به طور حتم عمل پروتز دندان ها از كيفيت خوبي برخوردار خواهد بود.

دكتر مسعود اجلالي درباره كيفيت مواد مصرفي اين پروتزها اظهار مي دارد: اغلب مواد مصرفي براي پروتز هاي دنداني از خارج وارد مي شود و معمولا مسئولان وزارت بهداشت با در نظر گرفتن كيفيت آنها اجازه ورود اين مواد را مي دهند مگر اينكه به صورت غير قانوني وارد شود كه در اين شرايط نمي توان به مطلوب بودن كيفيت آنها مطمئن بود.

روكش كردن دندان نيز نوعي از درمان است

وي با بيان اينكه اغلب اين مواد مصرفي تاريخ مصرف ندارند درباره تفاوت پروتزهاي ساخته شده در كشورمي گويد: از آنجا كه اغلب مواد اوليه و مصرفي از كشورهاي خارجي وارد مي شود بنابراين تفاوت اين پروتزها از لحاظ مواد مصرفي نيست بلكه تفاوت پروتزها به خاطر متفاوت بودن مراحل ساخت آن است.

دكتر اجلالي مي گويد: با وجود اينكه روكش كردن دندان ها نيز نوعي درمان محسوب مي شود اما باز هم در نقاط مختلف دنيا سازمان هاي بيمه گر هزينه آن را به عهده نمي گيرند چرا كه علاوه بر گران بودن فرآيند ساخت اين پروتز ها، مواد مصرفي آن هم بسيار گران است.

وي ادامه مي دهد: وقتي دنداني از بين مي رود بايد دندان ديگري جايگزين آن شود چرا كه عدم جايگزيني آن كار معده را زياد مي كند حتي اگر براي زيبايي هم باشد بازهم بايد انجام شود زيرا انجام ندادن آن فرد را از لحاظ روحي و رواني دچار مشكل مي كند بنابراين اين هم نوعي درمان است و فقط در مواقع خيلي خاص مي توان آن را به عنوان زيبايي صرف در نظر گرفت.

مدير گروه پروتزهاي متحرك دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي مي گويد: فلز طلا هنوز هم به عنوان بهترين ماده مصرفي براي روكش هاي دندان به كار مي روند اما به علت اينكه امروزه از لحاظ زيبايي مورد قبوال نيست معمولا زير روكش هاي چيني مورد استفاده قرار مي گيرد.

وي اظهار مي دارد: استفاده از فلزات ارزان قيمت و نامرغوب  براي پايين آوردن هزينه روكش هاي دنداني موجب مي شود كه صدمات زيادي را به لثه وارد شود و حالت  طبيعي دندان را از بين مي برد چون ثابت شده كه فقط برخي فلزات نظير طلا با بدن سازگاري دارد بنابراين توصيه شده است كه از اين گونه فلزها استفاده شود زيرا باعث بروز حساسيت نمي شود و يا حداقل تعداد اندكي نسبت به آن حساس هستند اما  فلز هايي نظير آهن و مس در داخل استخوان زنگ زده و اكسيده مي شوند.

دكتر اجلالي با بيان اينكه در كار پروتز هاي دنداني50 درصد از موفقيت كار بستگي به كيفيت مواد مصرفي  و 50 درصد  ديگر نيز بستگي به نوع كار تكنيسين ها در لابراتوار ها و مهارت دندانپزشك دارد، مي افزايد: هدف از انجام پروتز دندان جايگزين كردن دندان هاي از بين رفته و حفظ كردن مقدار باقي مانده آن است و اگر اين كار به گونه مطلوب صورت نگيرد باعث تخريب  مقدار باقي مانده دندان  و همچنين سبب ايجاد اختلال در سيستم دستگاه گوارش مي شود.

 90 درصد كيفيت مطلوب پروتز دندان به كار دندانپزشك بستگي دارد

رئيس انجمن دندانپزشكي ايران مي گويد: قالب گيري خوب در لابراتوار و نوع كار دندانپزشكان نقش اساسي در نوع كيفيت كار پروتز هاي دندانپزشكي دارد و اگر اين جراحي خوب صورت نگيرد نشان از عملكرد نامطلوب دندانپزشكان است اما نوع مواد مصرفي نقش اساسي در موفقيت انجام پروتز ها ندارد بنابراين 90 درصد موفقيت پروتزها بستگي به انجام كار دندانپزشك دارد.

دكتر علي يزداني اظهار مي دارد: عمل پروتز دندان ها نيازمند دانش فوق العاده بالايي است چرا كه ميزان تراشي كه بر روي دندان صورت مي گيرد وهمچنين مكان مناسب آن در دندان بسيار مهم است بنابراين اگر در اين زمينه دقت لازم صورت نگيرد سبب خرابي دندان مي شود.

وي مي گويد: برخي از دندان ها فقط نياز به پر كردن دارند اما متاسفانه اغلب بيماران تمايل زيادي براي روكش كردن دندان هاي خود دارند در صورتي كه روكش كردن درمان قطعي نيست و كاربرد قطعي ندارد و ممكن است با ترميم دندان ها و پر كردن آنها بدون روكش كردن آن ها، دندان سال ها در دهان باقي بماند.

دكتر يزداني مي افزايد: اگر روكش دندان با كيفيت خوب از لحاظ انجام آن صورت نگيرد سبب آسيبهاي جدي به دندان نظير از بين رفتن عصب دندان، آسيب رساندن به لثه و استخوان فك مي شود همچنين باعث عفونت هاي دنداني و تغيير استخوان فك مي شود.

جذب مشتري با پايين آوردن قيمت ها از طريق استفاده از مواد نامرغوب 

يك جراح فك و دهان و دندانپزشك مي گويد: روكش ها ي دندان از لحاظ كيفيت انواع مختلفي دارد اما بيماران نمي توانند نوع كيفيت آنها را تشخيص دهند چون از لحاظ ظاهري همه روكش ها مشابه هم هستند اما تفاوت قيمت ها نشان دهنده كيفيت آنهاست.

دكتر شهرام اخوان مي افزايد: متاسفانه اغلب مردم گمان مي كنند تفاوت قيمت هاي پروتزهاي دندان به علت تفاوت دستمزدهاي دندانپزشكان است در صورتيكه اين تفاوت ها به خاطر جنس روكش هايي است كه مورد استفاده قرار مي گيرد.

وي مي گويد: اگر دنداني خوب تراش نخورد و عمل روكش دندان به خوبي انجام نشود سبب بيماري هاي لثه، بوي بد دهان و آسيب به استخوان فك مي شود.

استفاده از سرپيچ در لابراتوارها براي روكش دندان 

دكتر اخوان اظهار مي دارد: متاسفانه در برخي از لابراتوارها به جاي استفاده از فلز هاي مجاز نظير طلا،  از سرپيچ هاي  معمولي كه از آهن ساخته شده اند استفاده مي كنند به طوري كه اين سرپيچ ها را ذوب مي كنند و در قالب مي ريزند براي روكش هاي دنداني از آن استفاده مي كنند و علت اين عمل خود را نداشتن امكانات مالي مي دانند.

وي مي گويد: برخي از مراكزي كه كارهاي روكش دندان در آنها انجام مي شود با استفاده از مواد نامناسب، هزينه اين عمل را پايين آورده تا ازاين طريق به جذب هر چه بيشتر مشتري بپردازند اما به نتيجه كار خود كه باعث بروز انواع بيماري هاي دنداني در بيمار مي شود و همچنين به حرفه دندانپزشكاني كه به خاطر كيفيت مطلوب هزينه زيادي را صرف مي كنند صدمه وراد مي كنند.

دكتر اخوان تصريح مي كند: متاسفانه اغلب بيماراني كه از آگاهي كمي برخودار هستند فقط به دنبال هزينه هاي درماني اندك هستند و به كيفيت كار توجهي ندارند اما پس از مراجعه به مراكز درماني كه از كيفت درماني خوبي برخوردار نيستند با مشكلات زياد روبرو مي شوند.

روكش دندان ها به وسيله دندانسازهاي تجربي غير علمي و غير بهداشتي است

 معاون حقوقي و مجلس وزارت بهداشت نيز دراين باره مي گويد: سه گروه به فعاليت روكش هاي دنداني مي پردازند كه گروه نخست شامل دندانسازهاي تجربي مي شود كه اين افراد به علت عدم تخصص مجاز به انجام اين كار نيستند و بنابراين كار آنها نيز غيربهداشتي و غير علمي خواهد بود.

دكتر شهريار اسلامي تبار مي افزايد: اين افراد معمولا براي پايين آوردن قيمت ها از موادي استفاده مي كنند كه از كيفيت خوبي برخودار نيستند و همين امر موجب پوسيدگي دندان ها مي شود چون در اين نوع از عمل ها معمولا روكش ها با دندان ثابت نمي شود.

وي مي گويد: اگر در حين انجام تراش دادن دندان، دندان بيش از حد لزوم تراش داده شود دندان ضعيف شده و به زودي مي شكند و بيماري هاي لثه را ايجاد مي كنند.

اين جراح و دندانپزشك اظهار مي دارد: گروه دوم دندانپزشكان و دكتراي عمومي هستند كه كار آنها از به كاربردن مواد معمولي با صرف وقت كم و قيمت پايين شروع مي شود كه در نتيجه آن كار ضعيفي را ارائه مي دهند تا به استفاده از مواد مطلوب با صرف وقت زياد و قيمت هاي بالا  و انجام كار قوي تر مي رسد.

وي مي گويد: روكش ها به مواد غير قيمتي، نيمه قيمتي و قيمتي تقسيم مي شود كه روكش هاي قيمتي، روكش هايي هستند كه در آنها فلز طلا به كار برده مي شود كه بر اساس تغيير قيمت طلا در بازار قيمت آنها نيز تغييرمي كند.

دكتر اسلامي تبار مي گويد: روكش هاي سراميكي با استحكام ترين روكش هاست و به عنوان روكش  با قدرت زياد، معروف هستند.

وي گفت: گروه سوم متخصصين پروتز هستند كه با استفاده از روكش هاي با جنس مرغوب، در اين زمينه كارهاي خوبي را ارائه مي دهند.

 دكتر اسلامي تبار با اشاره به اينكه عمل روكش دندان ممكن است مدت زيادي طول بكشد گفت: برخي از افراد غير متخصص اين كار را در يك جلسه انجام مي دهند در صورتي كه اين كار ممكن است به وسيله يك متخصص در شش جلسه طول بكشد، بنابراين كساني كه گمان مي كنند هرچه كار سريعتر انجام شود مناسب است اشتباه مي كنند چون يك متخصص فقط يك جلسه براي قالب گيري مي گذارد وممكن است نصب بر روي دندان ها چندين جلسه به طول انجامد.