حسن هانی زاده کارشناس مسائل بین الملل درباره گذشت دو سال از تحولات خشونت آمیز در سوریه می گوید بحران دو ساله سوریه در حالی آغاز شد که حتی دولتمردان این کشور تصور نمی کردند که اقدام چند نوجوان شهر درعا در نوشتن شعارهایی علیه حزب بعث به یک چالش جدی امنیتی وسیاسی برای این کشور تبدیل شود.
به گفته وی، 15 نوجوان سوری در 11 مارس 2011 در حالی که تحت تاثیر فضای خیزش های عربی قرار گرفته بودند هنگام خروج از دبیرستان شعارهایی علیه حزب بعث بر روی دیوارهای شهر نوشتند.
هانی زاده می افزاید این امر با واکنش تند دبیر حزب بعث و رئیس سازمان امنیت سوریه در شهر درعا که اتفاقا از نزدیکان بشار اسد رئیس جمهوری سوریه بودند منجر شد.بازداشت این نوجوانان به یک چالش و تقابل میان خانواده های آنان و ماموران سازمان امنیت سوریه منجر شد که در پی آن تظاهرات خیابانی در اعتراض به بازداشت این نوجوانان، بخش هایی از شهر درعا را فرا گرفت.
این کارشناس می گوید در 15 مارس تظاهرات به خشونت کشیده شد که طی آن 20 نفر از مردم و نیروهای دولتی کشته شدند. تا این مقطع هیچگونه نشانه ای از وجود دست های خارجی در بحران اجتماعی شهر درعا مشاهده نمی شود، اما این بحران بلافاصله به شهر حمص کشیده شد وطی آن نیروهای دولتی با حمله به تحصن مردم در مسجد بابا عمرو خشونت ها را تشدید کردند.
به گفته وی، حادثه مسجد باباعمرو که خاستگاه اخوان المسلمین سوریه است به یک خشم ملی تبدیل شد و از این مقطع به بعد قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای وارد بحران سوریه شدند وآن را مدیریت کردند.
این کارشناس ابراز عقیده می کند درگیری ها به تدریج افزایش یافت و مناطقی از سوریه را فراگرفت، لذا بحرانی که می توانست با تدبیر مقامات محلی کنترل شود نه تنها به یک چالش داخلی، بلکه به یک بحران منطقه ای و جهانی تبدیل شد .
با این حال دولت سوریه همزمان با اوج گیری تظاهرات خیابانی آمادگی خود را در راستای انجام یک گفتمان ملی برای مهار بحران آغاز کرد. این گفتگوها در چند مورد میان دولت و رهبران اپوزیسیون غیر مسلح انجام شد، اما ظاهرا دخالت عربستان، قطر و ترکیه در مسائل داخلی سوریه، اوضاع این کشور را بحرانی تر کرد.
ورود آمریکا، غرب، عربستان، قطر و ترکیه به بحران سوریه، فضای امنیتی جدیدی را بر این کشور حاکم کرد که امروز پس از گذشت دو سال این بحران، امنیت منطقه را به طور جدی تهدید می کند.
به گفته این کارشناس، عربستان و قطر در طول دو سال گذشته، بیش از 36 میلیارد دلار کمک مالی و لجستیکی در اختیار گروه های تروریستی قرار دادند که این امر به تشدید بحران و طولانی شدن آن منجر شد.
این کارشناس می گوید آمریکا و دیگر کشورهای غربی که خواهان فرسایش ارتش سوریه هستند هم پیمانان منطقه ای خود را برای ارسال انواع سلاح های پیشرفته برای گروه های تروریستی تشویق کرده و می کنند.هدف آمریکا و متحدانشان، سرنگونی دولت بشار اسد ، قطع محور تهران – دمشق بیروت و حذف مقاومت اسلامی از صحنه مبارزاتی منطقه است.